‘Oneigenlijk gebruik Wob’

Belastingadviesbureau Meerts in Beegden maakt volgens minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken ‘oneigenlijk gebruik’ van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Dat stelt de minister in antwoord op Kamervragen van het CDA over deze kwestie. Meerts diende eind vorig jaar bij alle Nederlandse gemeenten een verzoek in om inzage in een aantal documenten, onder meer standaard aanstellingsbesluiten van ambtenaren en het benoemingsbesluit van alle wethouders. Als niet binnen de wettelijke termijn van twee weken werd beslist, maakte Meerts bezwaar en vroeg om vergoeding van gemaakte rechtsbijstandskosten, iets waar de wet ook in voorziet.

Volgens Ter Horst werden de verzoeken door een stagiair van het bureau ingediend en heeft Meerts dus geen kosten gemaakt die vergoed moeten worden. De VNG heeft gemeenten eerder in een advies geadviseerd niet te betalen omdat ‘voor een student een simpel tweede briefje of een telefoontje naar de gemeente ook had volstaan’. Clemens Meerts: ‘Het voelt heel vals aan dat ze me afschilderen als iemand die aan de wet wil verdienen. Ik wil aantonen dat het zeer droevig is gesteld met de uitvoering van de Wob.’ Hij dient vaak Wob-verzoeken in bij verkeersboetes. ‘We vragen foto’s op van de overtreding, en de diploma’s van de agent die de apparatuur bedient. We stuiten altijd op een muur van bureaucratie en onwil.’

Dwangsom

Volgens de VNG zijn de documenten die Meerts overal heeft opgevraagd ‘standaarddocumenten die gewoon verstrekt kunnen worden’. De helft van de gemeenten reageerde op tijd. Van die groep leverde slechts tien procent de gevraagde documenten compleet aan, aldus Meerts. ‘De rest heeft veel te laat of zelfs helemaal niet gereageerd. Al met al heeft dus slechts vijf procent van de gemeenten tijdig en adequaat gereageerd.’

Hij zegt het vreemd te vinden dat in de reacties zo de nadruk wordt gelegd op de kostenvergoeding. ‘Als gemeenten geen fouten maken, hoeven ze ook niet te betalen. Binnenkort wordt de wet veranderd en staat er een dwangsom op niet tijdig reageren. Wat men mij verwijt gaat men de burger dus aanbieden.’ Volgens hem is het in de meeste gevallen geen onwil van gemeenten om te verstrekken, maar kennen ze de Wob gewoon onvoldoende. ‘Ambtenaren moeten eerst gezien hebben dat ze van de rechter móeten verstrekken, daarna wordt het beter. Tot dat moment denken ze vaak dat ze zelf kunnen beslissen, maar zo is het niet.’