Leges vragen voor Wob-verzoek mag echt niet
De Hoge Raad heeft bepaald dat gemeenten geen leges mogen rekenen voor afhandeling van een Wob-verzoek, afgezien van kopieerkosten. De VNG wil nu compensatie.
De Hoge Raad heeft bepaald dat gemeenten geen leges mogen rekenen voor afhandeling van een Wob-verzoek, afgezien van de kopieerkosten. De VNG wil nu compensatie. Weinig kans, zegt minister Plasterk.
Definitieve uitspraak
De Hoge Raad deed als laatste uitspraak in de twee zaken waarin onenigheid bestond over het heffen van leges voor het openbaren van informatie in het kader van den Wob-verzoek. De zaken gingen over de vraag of een gemeente de gevraagde kosten mag baseren op het werk dat is verzet om de gewenste informatie boven water te halen. Dat mag niet, was de uitspraak van de rechter, maar de VNG bleef gemeenten oproepen toch kosten in rekening te brengen.
Alleen kopietjes
De Hoge Raad heeft nu een eind gemaakt aan de discussie. Overheidsinformatie is in beginsel gewoon openbaar; alleen de vórm waarin die informatie verstrekt wordt, dient een individueel belang. Alleen de gemaakt kopietjes kunnen dus in rekening worden gebracht, niet de uren die een gemeenteambtenaar heeft moeten zwoegen voor het Wob-verzoek.
Geen compensatie
De VNG zegt blij te zijn met de duidelijkheid over de legesheffing voor Wob-verzoeken, maar stelt dat er nu wel op een andere manier voor compensatie moet worden gezorgd en doet daarbij een beroep op de financiële verhoudingswet. Minister Plasterk ziet daar echter niets in. "De Wob geldt voor alle overheden. Openbaarheid vloeit zelfs voort uit internationaal-rechtelijke verplichtingen, is dus een kerntaak voor alle overheden", zegt hij tegenover Nu.nl. Volgens hem is er geen sprake van nieuw rijksbeleid, maar gewoon van een heldere uitleg van de bestaande Wob.
Dienstverlenende overheid is niet hetzelfde als dienende overheid.
De overheid is geen bedrijf en kan ook niet gelijk gesteld worden met een bedrijf.
Een overheid moet transparant werken, maar dat is niet hetzelfde als alle mogelijke informatie op een ieder's verzoek beschikbaar moeten stellen. Wel ben ik het ermee eens dat de overheid zijn informatievoorziening beter op orde moet brengen en dat er meer uit eigen beweging moet worden verstrekt.
Het moeten voldoen aan een bovenmatige informatiebehoefte van iedere individuele verzoeker kost geld. Ambtenaren zouden die tijd beter kunnen besteden ofwel ander werk kunnen gaan zoeken en zodoende geen kosten meer maken voor de belastingbetaler. Het is natuurlijk niet zo dat die ambtenaren toch al in dienst zijn en dat de afhandeling van informatieverzoeken om die reden geen geld kost. Dat is een kortzichtige gedachte.
Als je dan toch de overheid gelijk wilt stellen met een bedrijf dan zou aan die gevallen waarbij sprake is van een bovenmatige informatiebehoefte door individuene ook wel een prijskaartje kunnen worden gehangen! Ik betaal niet graag belasting voor bijvoorbeeld iemand die zo nodig alle reisdeclaraties van iedere willekeurige bestuurder in het hele land op moet vragen. Wat mij betreft kan de volksvertegenwoordiging dit prima controleren in plaats van alle 16 miljoen individuele burgers. Als burgers kunnen we de volksvertegenwoordiging hier zo nodig op attenderen als we denken dat er iets niet in de haak is.
Je kunt niet enerzijds roepen: ambtenaren eruit en anderzijds dat de dienstverlenende functie van de overheid zo uitgebreid mogelijk moet zijn.