Landgraaf op het matje bij Nationale Ombudsman

Het college van Landgraaf heeft vorig jaar geweigerd het herindelingsontwerp Heerlen-Landgraaf ter inzage te leggen. Een klacht daarover van burgers gaat de Nationale Ombudsman nu onderzoeken. Ook al is er vooralsnog een streep gezet door de herindeling Heerlen-Landgraaf, is deze stap volgens de initiatiefnemer van de klacht geen mosterd ná, maar mosterd vóór een nieuwe maaltijd.

Verplichtingen

‘Er gaat een herindeling komen, mogelijk waarbij nog meer gemeenten dan alleen Heerlen en Landgraaf zijn betrokken’, stelt initiatiefnemer Paul Vanderheyden uit Kerkrade. Daarom vindt hij het belangrijk dat de Nationale Ombudsman zich over de kwestie uitspreekt. Mede namens vijf inwoners uit Landgraaf heeft hij bij de Nationale Ombudsman aan de bel getrokken. ‘Overheden moeten hun verplichtingen nakomen, de wet Arhi (wet Algemene regels herindeling, red) is daar heel duidelijk in’, aldus Vanderheyden.

Ter inzage leggen

Een van de onderdelen van de wet Arhi is dat het herindelingsontwerp ter inzage gelegd moet worden, zodat iedereen er zijn mening over kan geven. Het college van Landgraaf weigerde dat, omdat het vindt dat de herindelingsdocumenten het gevolg zijn van een onrechtmatig besluit door de provincie. De provincie - de initiatiefnemer tot de herindeling Heerlen-Landgraaf - zou geen ‘open overleg’ hebben gevoerd, aldus het college van Landgraaf. Volgens Vanderheyden, jurist in het dagelijks leven, heeft Landgraaf zich gewoon aan de wet te houden.

Eerste keer

Het is voor het eerst dat de Nationale Ombudsman een klacht ontvangt over ene gemeentelijke herindeling, laat een woordvoerder van de Nationale Ombudsman weten. ‘Het onderzoek richt zich op het niet ter inzage leggen van het herindelingsontwerp en niet op de herindeling zelf, de Nationaal ombudsman is niet bevoegd daarover de oordelen. Wij kijken naar het proces en de gedragingen van de overheid in dezen, omdat wij hierover een klacht hebben ontvangen.’

Bestuurlijke toekomst ongewis

Het is vooralsnog niet duidelijk hoe de bestuurlijke toekomst van Landgraaf en Heerlen eruit gaat zien. Begin december besloot minister Ollongren van Binnenlandse Zaken (BZK) het herindelingsontwerp niet naar de minsterraad te sturen. Dit deed zij na advies van de Raad van State, die adviseerde de herindeling niet door te laten gaan omdat de provincie Limburg procedurefouten had gemaakt. De provincie had vooraf geen open overleg gevoerd over de fusie. Wel stelde de minister dat er iets moet gebeuren om de bestuurskracht in dat deel van Limburg te versterken. Het college van Gedeputeerde Staten stelde na het afketsen van de fusie dat de minister van BZK nu aan zet is om tot versterking van de bestuurskracht in de regio Parkstad te komen. Die mening is het nog steeds toegedaan, bevestigt een woordvoerder van de provincie. Het ministerie van BZK laat desgevraagd weten dat er momenteel gesprekken in de regio worden gevoerd. ‘Het is nog te vroeg om het over een eventueel vervolgproces te hebben’, aldus een woordvoerder van minister Ollongren.