Kwaliteit dienstverlening lijdt niet onder daling gemeentelijke uitgaven

De gemeentelijke uitgaven en geleverde diensten aan burgers dalen gestaag. De kwaliteit van de dienstverlening lijdt er echter niet of nauwelijks onder.

Onderzoek Maten voor Gemeenten

Dat blijkt uit het onderzoek Maten voor Gemeenten 2014 van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In de periode 2007-2012 namen de gemeentelijke uitgaven af met gemiddeld 0,1 procent per jaar – gecorrigeerd voor inflatie. Tot 2009 namen de uitgaven toe. Vanaf 2010 daalden de uitgaven steeds sneller, tot gemiddeld 2,8 procent per jaar. De hoeveelheid geleverde diensten daalden in deze periode met gemiddeld 1,1 procent per jaar. In diezelfde periode veranderde tegelijkertijd weinig aan de kwaliteit van de door de gemeente geleverde diensten. ‘De vermindering van de gemeentelijke uitgaven is niet ten koste gegaan van de kwaliteit van de geleverde diensten’, aldus de SCP-onderzoekers Evert Pommer, Ingrid Ooms en Saskia Jansen.

Kwaliteit onderwijshuisvesting

Volgens hen zijn er weinig aanwijzingen gevonden die aangeven dat de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening is verminderd. Die kwaliteit is afgemeten aan oordelen van inspecties en cliënten. ‘Meestal treedt weinig verandering of enige verbetering op. Alleen bij onderwijshuisvesting liet de kwaliteit van het binnenklimaat, het onderhoud en de schoonmaak in de beschouwde periode te wensen over. De ontevredenheid van ouders over de staat van onderhoud van de schoolgebouwen is volgens de SCP-onderzoekers in de loop der tijd alleen maar toegenomen. Uit ander onderzoek blijkt dat ook tussen 20 en 45 procent van de schoolleiders ontevreden of zeer ontevreden zijn over bijvoorbeeld het binnenmilieu, de multifunctionaliteit, de flexibiliteit en de uitstraling van het gebouw. Wel voldoet de onderwijshuisvesting volgens het SCP nog steeds aan de minimumnormen.

Effectiviteit gemeentelijke dienstverlening

De SCP-monitor is bedoeld om signalen op te pakken die betrekking hebben op het uiteenlopen van gemeentelijke prestaties en uitgaven. Waar uitgaven en prestaties uiteenlopen, zien ze doorgaans geen verminderding van de kwaliteit of effectiviteit van gemeentelijke dienstverlening. Het achterblijven van prestaties op gemeentelijke uitgaven hangt volgens het SCP-rapport soms ook samen met een verminderde vraag van burgers naar bijvoorbeeld openbare bibliotheken, zwembaden en sportvelden. ‘De tijd moet leren of gemeenten er in die situaties in slagen hun uitgaven op de veranderde omstandigheden af te stemmen. Al met al geven de uitkomsten in dit rapport geen verontrustende signalen over de prestaties die gemeenten met de beschikbare publieke middelen leveren’, aldus de onderzoekers.