Klokkenluiderspartij wil adressen commissieleden

De Europese Klokkenluiderspartij (EKP) heeft in een Wob-verzoek aan veel gemeenten gevraagd om alle informatie over namen en adressen van voorzitters, commissieleden en commissiesecretarissen van adviescommissies bezwaarschriften te geven.

Verwevenheid
Met de gegevens wil de partij, die niet is vertegenwoordigd in het Europees Parlement ´de verwevenheid van bestuurlijk Nederland´ blootleggen, aldus voorzitter Joeri Wiersma. ´Er is iets structureel mis met deze commissies. Ik wil de nevenfuncties weten, wie waar zit, de verwevenheid met elkaar. Is er sprake van belangenverstrengeling? Veel zaken lopen parallel.’ Wiersma geeft het voorbeeld van een Amsterdamse advocaat die in een provinciale bezwaarschriftencommissie zit en vertegenwoordigd is in een gemeente. ‘Dat valt niet met elkaar te rijmen. Je verwacht een zekere objectiviteit.’

EHRM
De partij krijgt indicaties van die verwevenheid uit de achterban, maar heeft ook  zelf ondervonden in het kader van de partijfinanciering. ‘De subsidiering van politieke partijen sluit nieuwe partijen uit. Dat is in strijd met democratische beginselen.’ De partij heeft Nederland om die reden voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gesleept. ‘Bijna alle bezwaren die wij indienen worden niet serieus behandeld. Wij vinden dat commissies niet onafhankelijk functioneren als ze geen oog hebben voor argumenten. Hoe objectief kun je dan zijn? Op advies van professor Tak  hebben we een verzoekschrift ingediend bij het EHRM. Dit gaat over heel bestuurlijk Nederland, dus op alle niveaus.’

B en W
Het is de bedoeling van de EKP om het Wob-verzoek naar alle gemeenten en provincies te sturen. De VNG heeft vanwege de grote schaal van de verzoeken een advies aan gemeenten gegeven op haar website. De EKP verwijst in haar verzoek naar richtlijnen uit het “Rapport Burgerbrieven” van de Nationale Ombudsman, maar volgens de VNG is dat slechts een advies en dienen gemeenten de Wob als uitgangspunt te nemen. De volgende vraag is wie het verzoek in behandeling moet nemen: de bezwaarcommissie zelf of B en W. De VNG komt via een gerechtelijke uitspraak van de gemeente Roermond over een eerder vergelijkbaar verzoek tot de conclusie dat B en W het bevoegde orgaan is om een beslissing te nemen.

Adressen
Inhoudelijk adviseert de VNG gemeenten om de namen van commissieleden op de gemeentewebsite te plaatsen. ‘In de regel gebeurt dat al, maar het is niet altijd zo’, aldus woordvoerder Asha Khoenkhoen. Het valt echter onder de actieve openbaarmakingsverplichting. Adressen zijn volgens de Wob niet openbaar. De openbaarheid weegt in dit geval niet op tegen de bescherming van de privacy van de betrokkenen. ‘Ook de verzoeker zelf krijgt de adresgegevens niet. Ook niet als dit een maatschappelijk belang dient.’

Belang
Wiersma is het niet helemaal eens met dit advies, maar drie gemeenten, waaronder Leeuwarden, hebben volgens hem al volledige openheid van zaken gegeven. ‘Het is van belang waar de commissieleden wonen. Wat als een commissielid in dezelfde straat woont als de bezwaarmaker, maar een tegengesteld belang heeft? Dan is dat van belang voor dat onderwerp.’ Wiersma hoopt de resultaten van zijn onderzoek over twee maanden te kunnen presenteren.