Handen uit de mouwen voor behoud vitaliteit

De gemeente Koggenland wil via het aanboren van de energie in de samenleving de leefbaarheid van de vijftien dorpen veiligstellen. In dorpsgesprekken dragen inwoners zelf ideeën en projecten aan. In doe-teams worden die uitgewerkt en zo veel als mogelijk door inwoners uitgevoerd. Met waar nodig hulp van de gemeente.

Leefklimaat

Het behoud van de dorpse identiteit en vitaliteit. Dat staat centraal in Koggenland, een gemeente in de kop van Noord-Holland die uit vijftien dorpen en negen buurtschappen bestaat. ‘De vitaliteit van de kleine dorpen komt onder druk te staan. Het gaat nu nog goed; er zijn nu nog voldoende mensen die toneel spelen, die op de kaartclub zitten, die op een biljartclub zitten en die op een muziekvereniging zitten. Maar als die leden er over tien, twintig of dertig jaar niet meer zijn, hoe gaat het dan? Wat moeten we nu doen om hier ook straks een prettig leefklimaat te hebben?’, vertelt burgemeester Posthumus.

Geen blauwdruk

Die vraag wilde het gemeentebestuur en zijn ambtenaren niet zelf beantwoorden. ‘We besloten aan de inwoners te gaan vragen hoe ze hun eigen dorp vitaal denken te kunnen houden. We wilden niet als gemeente met een plan of een blauwdruk komen en daar een zogenaamde inspraakronde over houden. Nee, de inwoners weten als de beste wat er gebeuren moet en zij moeten ook vertellen hoe zij het gaan uitvoeren.’

Dorpsgesprekken

De raad ondersteunde het initiatief vanuit het college en zo werden, we schrijven eind 2016, de dorpsgesprekken en doe-teams geboren. In zeven dorpen zijn inmiddels dorpsgesprekken geweest en doe-teams gevormd; het komende jaar volgt de rest. ‘Met die dorpsgesprekken proberen we de energie aan te boren en plannen naar boven te krijgen die gericht zijn op het vitaal krijgen of houden van de dorpen’, vat Posthumus samen.

Natuurspeeltuin

Sandra de Wit was een van de aanwezigen van het dorpsgesprek in Berkhout, nu bijna een jaar geleden. Zij sloot zich aan bij een doe-team dat zich bezig zou gaan houden met de realisatie van een natuurspeeltuin. ‘Dat leek me leuk, ook omdat we er op korte termijn een succes van konden maken.’ Met hart en ziel stortte De Wit zich op het project, samen met vier andere vrouwen. Het doe-team besloot de kinderen van de basisschool in het dorp bij de planvorming te betrekken. ‘Zij gaan tenslotte in die speeltuin spelen’, aldus De Wit.

Definitief ontwerp

De kinderen van de Geert Holle school overhandigden donderdag het definitieve ontwerp aan de burgemeester. De gemeente handelt de formaliteiten verder af, zoals de benodigde vergunningen en de financiën. Half mei kan dan met de aanleg worden gestart en voor de zomer kan de natuurspeeltuin zijn poorten openen. De gemeente zorgt verder voor de aanleg van de speeltuin.

38-doe-teams

Sinds de start van de dorpsgesprekken zijn in zeven dorpen inmiddels 38 doe-teams aan de slag gegaan. Het gaat om zowel grote als kleinere plannen en ideeën, waarvan het ene idee veel meer (uitwerkings)tijd vergt dan het andere. De projecten zijn er in alle soorten en maten en variëren van een opknapbeurt van een verwaarloosde jeu-de-boules baan tot de herinrichting van een dorpsplein. De gemeente faciliteert waar dat is gewenst. De raad heeft in 2016 voor drie jaar één miljoen euro vrijgemaakt voor de ondersteuning van de doe-teams en de realisatie van de projecten die door de doe-teams worden opgepakt.

Leren loslaten

Het gaat niet overal en altijd van een leien dakje, erkent Posthumus. ‘Ik heb hier fanatieke, enthousiaste, vakbekwame mensen zitten die al vele jaren gewend zijn om op een bepaalde manier te werken. Dan komt er zo’n rare burgemeester met een raar plan; dat is even wennen. We moeten leren loslaten. Dat kost tijd en zorgvuldige begeleiding.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 4 van deze week (inlog)