Gennep haalt eindelijk geschiedenis boven water
Sinds de grote stadsbrand in 1597 tastte Gennep in het duister over haar vroegere historie. Maar dat is binnenkort voorbij. Een amateurhistoricus vond archieven vanaf de dertiende eeuw in een Duits staatsarchief. Gennep laat de historische akten nu vertalen.
Veertigduizend aktes
Wekenlang bevond paleograaf Rien van den Brand zich in het Staatsarchief van het Duitse Münster/Westfalen tussen zes meter archief op perkament. Het gaat om honderdvijftig oorkonden en dertig- tot veertigduizend aktes uit het archief van Kasteel en Heerlijkheid Heijen. Digitale kopieën van het originele materiaal kreeg Van den Brand mee naar Nederland, waar hij nu in opdracht van gemeente Gennep aan het werk gaat.
Hele regio
De archieven zijn aangelegd door de Heren van Heijen en de Middeleeuwse laatbank, later schepenbank van de heerlijkheid Heijen. Ze waren nauw verweven met het hoogadellijke geslacht Van Gennep en met de Duitse Niederrhein adel. De archieven bevatten niet alleen informatie over Heijen zelf, maar ook over omliggende plaatsen en zijn daarom voor de hele regio van belang, meent Van den Brand.
Openbare bestuur
De documenten geven een beeld van het reilen en zeilen van het openbare bestuur tussen 1338 en 1800." Er zit informatie in over eigendommen, pachtovereenkomsten, het jachtverkeer en het visrecht, benoemingen van pastoors en kosters, betwiste grensafbakeningen, vooral met het Opper-Gelderse gebied, over de school en de schutterij en over de mergel die uit Zuid-Limburg werd aangevoerd en kapot geslagen als middeleeuwse meststof. Dit gaat over alle facetten van het dagelijks leven in de gemeenschap."
Toeval
De archieven van Heijen, waar de amateur-historicus bij toeval tegenaan liep, waren in de negentiende eeuw door Duitse addellijke families naar Duitsland gehaald en zullen in originele vorm vermoedelijk nooit terugkeren in Nederland.
Schout en schepenen
Door de vertaling van de vaak moeilijk leesbare teksten wil Van den Brand de informatie toch toegankelijk maken voor burgers. Hij wil laten zien hoe de schout en schepenen - de door de Heren benoemde 'burgemeester en wethouders' van weleer - de bestuurlijke en juridische zaken van de lokale gemeenschap afhandelden.
Blinde vlek
"Geïnteresseerde burgers kunnen er informatie uithalen over families en over de ontwikkeling van een kleine gemeenschap tot het welvarende dorp dat Heijen in 1800 was. De informatie over de periode daarna is beschikbaar in de gemeentearchieven, waarin deze historie nog een blinde vlek was."
Cultureel erfgoed
Gemeente Gennep is blij dat Van den Brand tegen een onkostenvergoeding het verleden van Kasteel en Heerlijkheid Heijen gaat ontginnen, zegt woordvoerster Winnie Dijkerman. "Dit is belangrijk cultureel erfgoed. Het is mooi dat dat toegankelijk wordt gemaakt."
Wekenlang bevond paleograaf Rien van den Brand zich in het Staatsarchief van het Duitse Münster/Westfalen tussen zes meter archief op perkament. Het gaat om honderdvijftig oorkonden en dertig- tot veertigduizend aktes uit het archief van Kasteel en Heerlijkheid Heijen. Digitale kopieën van het originele materiaal kreeg Van den Brand mee naar Nederland, waar hij nu in opdracht van gemeente Gennep aan het werk gaat.
Hele regio
De archieven zijn aangelegd door de Heren van Heijen en de Middeleeuwse laatbank, later schepenbank van de heerlijkheid Heijen. Ze waren nauw verweven met het hoogadellijke geslacht Van Gennep en met de Duitse Niederrhein adel. De archieven bevatten niet alleen informatie over Heijen zelf, maar ook over omliggende plaatsen en zijn daarom voor de hele regio van belang, meent Van den Brand.
Openbare bestuur
De documenten geven een beeld van het reilen en zeilen van het openbare bestuur tussen 1338 en 1800." Er zit informatie in over eigendommen, pachtovereenkomsten, het jachtverkeer en het visrecht, benoemingen van pastoors en kosters, betwiste grensafbakeningen, vooral met het Opper-Gelderse gebied, over de school en de schutterij en over de mergel die uit Zuid-Limburg werd aangevoerd en kapot geslagen als middeleeuwse meststof. Dit gaat over alle facetten van het dagelijks leven in de gemeenschap."
Toeval
De archieven van Heijen, waar de amateur-historicus bij toeval tegenaan liep, waren in de negentiende eeuw door Duitse addellijke families naar Duitsland gehaald en zullen in originele vorm vermoedelijk nooit terugkeren in Nederland.
Schout en schepenen
Door de vertaling van de vaak moeilijk leesbare teksten wil Van den Brand de informatie toch toegankelijk maken voor burgers. Hij wil laten zien hoe de schout en schepenen - de door de Heren benoemde 'burgemeester en wethouders' van weleer - de bestuurlijke en juridische zaken van de lokale gemeenschap afhandelden.
Blinde vlek
"Geïnteresseerde burgers kunnen er informatie uithalen over families en over de ontwikkeling van een kleine gemeenschap tot het welvarende dorp dat Heijen in 1800 was. De informatie over de periode daarna is beschikbaar in de gemeentearchieven, waarin deze historie nog een blinde vlek was."
Cultureel erfgoed
Gemeente Gennep is blij dat Van den Brand tegen een onkostenvergoeding het verleden van Kasteel en Heerlijkheid Heijen gaat ontginnen, zegt woordvoerster Winnie Dijkerman. "Dit is belangrijk cultureel erfgoed. Het is mooi dat dat toegankelijk wordt gemaakt."
Voor mij is het ook belangrijk aangezien 1 van mijn voorouderlijnen eindigt in Gennep met Dirk Kreijwinckel 1671 - 15 sep. 1720 en zijn vrouw Agatha Martijn 1676 - 29 mrt. 1736 en de geboorte van hun zoon Reinier tot op heden geen ouderpaar van Dirk gevonden, wel word in een oorkonde van 19 sep. 1698 ene Everhardt Kreijwinckel vermeld als schepen van Gennep kan dit de vader van Dirk zijn ? met vriendelijk groet, Pieter van der Jagt.