Advertentie

‘Gemeenteraad moet op de schop’

De huidige onvrede over politici en de maatschappelijke polarisatie roepen volgens de ondertekenaars om een nieuwe democratie. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken zou om die reden de Gemeentewet moeten aanpassen om experimenten mogelijk te maken.

26 oktober 2016

De houdbaarheidsdatum van de traditionele gemeenteraad is verstreken. Honderden lokale bestuurders, raadsleden en wetenschappers roepen in een manifest op tot een radicale verandering van de lokale democratie. Ze bepleiten nieuwe gemeenteraden met 150 leden die drie keer per jaar bij elkaar komen.

De huidige onvrede over politici en de maatschappelijke polarisatie roepen volgens de ondertekenaars om een nieuwe democratie. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken zou om die reden de Gemeentewet moeten aanpassen om experimenten mogelijk te maken.

Loting
De nieuwe raad zou deels via loting tot stand moeten komen. Burgemeester en wethouders voeren vervolgens de genomen besluiten uit. Raadsleden krijgen het recht zich te laten vervangen door deskundigen of burgers met relevante ervaring. Zij kunnen dan per onderwerp een eigen vervanger aanwijzen. De groep vernieuwers telt twintig burgemeesters en twintig wethouders. Burgemeester Bert Blase van Vlaardingen geldt als voorman, aldus dagblad Trouw.

Experimenten
Eerder schreef hij in Trouw dat de dalende vertrouwenscijfers aantonen dat de partijpolitieke representatieve democratie zijn langste tijd heeft gehad. Via experimenten wil hij burgers een grotere stem en invloed geven. Plasterk moet die mogelijk maken door daar in de Gemeentewet ruimte voor te scheppen. Enkele gemeenten zouden dan nog voor de gemeenteraadsverkiezingen al met de nieuwe democratie aan de slag kunnen.

‘Systeemwereldje’
In Binnenlands Bestuur van vorige week liet oud-burgemeester Hans Alberse (Oude IJsselstreek) zich ook al in ongeveer dezelfde bewoordingen uit. De legitimiteit van het democratisch functioneren van gemeenteraden is volgens hem in het geding. Het ‘systeemwereldje’ moet plaatsmaken voor  burgerforums. Politiek en bestuur zouden er volgens hem verstandig aan doen om de macht over te dragen aan inwoners via jury’s en forums. ‘Want democratie is oneindig veel meer dan om de vier jaar stemmen’, aldus Alberse. ‘De legitimiteit van het democratisch functioneren van gemeenteraden is in het geding. In deze tijd vertegenwoordigt de burger graag zichzelf.’

‘Code Oranje’
De groep, die opereert onder de naam ‘Code Oranje’, wil dat ook Den Haag zich democratisch vernieuwt. Er is volgens de opstellers van het manifest ‘een grondig herontwerp' nodig, dat het 'gif uit het debat moet trekken en de samenleving weer verbindt'.

Reacties: 28

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Karel / kritisch observant
Vanuit enkele fracties uit de Vlaardingse gemeenteraad heeft waarnemend burgemeester Blase intussen de nodige kritiek geweest. O.a. van fractievoorzitter Vera Kalf (VVD): “Indien je aan de ene kant de opdracht hebt om bij te dragen aan de verbetering van de verhoudingen in de gemeenteraad binnen de huidige wettelijke democratische constellatie en je aan de andere kant tegelijkertijd voortrekker bent van een externe discussie over het (dis)functioneren van gemeenteraden, is dat toch op z’n minst tegenstrijdig te noemen”. Helemaal eens met Kalf. Blase spreekt op eigen titel, maar laat zich alsmaar aankondigen als burgemeester van Vlaardingen. Hij had even moeten wachten – over een paar weken is hij burgemeester-af. Maar hij weet donders goed dat hij meer publiciteit krijgt als hij het in zijn hoedanigheid als burgemeester zegt. Dus eigenlijk speelt Blase een vies Code Oranje spelletje ten koste van (de gemeenteraad van) Vlaardingen!
Karel / kritisch observant
Blase is een publiciteitsgeil mannetje dat graag zijn ego streelt. Hij heeft zelfs al eens een boekje geschreven onder de titel “Messias gezocht’ – doelend op zichzelf. Hij is een windvaan die met alle winden mee waait. Heeft ooit zelf een politieke partij opgericht die jammerlijk mislukte, kwam toen bij de ouderenpartij terecht en ging daarna maar carrière maken bij de PvdA. Maar dat is nu ook afgelopen nu het met de PvdA slecht gaat en zijn baantje als burgemeester van Vlaardingen er bijna op zit. Dan maar de ‘voortrekker’ worden van Code Oranje, een groepje – niet nader gespecificeerde – bestuurders die of elders uitgekotst zijn (zoals de oud-burgemeester Hans Alberse en oud-griffier Jeroen van Urk van Oude IJsselstreek – beiden zijn ook van de PvdA) of anderszins aan het eind van hun bestuurlijke loopbaan zitten. Zoals Blase zelf.
August Biels / gewezen ambtenaar
Alle voorstellen tot nu toe gaan over aanpassingen van de burgervertegenwoordiging (de gemeenteraad) en de wijze waarop die nu plaats vindt.



Waarbij gemakshalve wordt uitgegaan van een hoogopgeleide, digivaardige en mondige burger.



Op een wijze die mij erg de indruk wekt dat platgezegd de grootste beek met de meeste online-vaardigheden het voor het zeggen gaat krijgen. Want we negeren de laagopgeleide, digibete burger, die door armoe en achterstanden wel wat anders aan z'n hoofd heeft.



En we negeren vooral de politiek en de bestuurders. Daar gaan we niet in roeren. Allicht niet, burgemeesters en wethouders gaan echt niet morrelen aan het seteem dat ze de macht bezorgd heeft, en ze aan de macht houdt. Never bite the hand that feeds.



Slechte voorstellen, niet bedoeld om politieke veranderingen door te voeren, maar om de status quo te bestendigen.
August Biels / gewezen ambtenaar
Sorry: beek=bek, seteem=systeem.
Arno van der Heijden / Beleidsambtenaar
@Augus Biels: Heb je de achterliggende opinie-stukken wel gelezen? Want je reactie raakt kant noch wal.



Een systeem van loting is juist een antwoord op alle excessen die jij beschrijft ipv een gevolg. En het feit dat dit wordt voorgesteld door een groep Burgemeesters/Wethouders en raadsleden maakt je tweede punt ook al niet van toepassing.



Ff beter lezen voordat je vanuit de onderbuik reageert.
Ike Busser / wethouder
Nieuwsgierig als ik ben wilde ik een kijkje nemen via de link hierboven op de website van "code Oranje".

Eng clubje lijkt me, ze zonderen zich af op een website waar je je eerst moet registreren om toegang te krijgen, niks voor mij!
Frits van Vugt / Public Consulancy & voorzitter van 2 lokale rekenkamers
Prof. Voermans merkt terecht op dat dit initiatief typisch een voorbeeld is van bestuurders (20 burgemeester en 20 wethouders ondertekenden o.a. deze 'code oranje') die zelf verantwoordelijk zijn voor de bestuurlijke problemen. Terecht prikt hij de mythe door dat door meer inspraak 'gewone burgers' meer aan bod komen, terwijl het in de praktijk de hoger opgeleiden zijn (denk aan de G1000’s die eventjes populair waren). De kloof tussen politiek en burger slechten, heeft mijn sympathie, maar dan niet op deze manier, en niet uit de mond van Blase, die zelf een niet democratisch gekozen burgemeester van Vlaardingen is (begin bij jezelf?), schrijver van het boekje 'Messias gezocht' (iets te laat gepiekt?).

Bovendien wordt ‘code oranje’ gesponsord door Centrix ( Civocratie) die belangen heeft bij de door Blase c.s. gepropageerde ICT-methoden. Dat riekt naar belangenverstrengeling.

http://nos.nl/artikel/2139789-burgerinspraak-is- …

Frits van Vugt / Public Consulancy & voorzitter van 2 lokale rekenkamers
Aan het eind van hun carrière hebben bestuurders soms een ingeving. Nadat ze decennia lang in het bestuurderscircuit mee hebben gehobbeld, zien ze plots het licht, en weten ze hoe het beter had gemoeten. (Bijna ex-)burgemeester Bert Blase van Vlaardingen is er zo een. ‘Er is een kloof tussen politiek en samenleving’ (alsof de oude Grieken dat al niet wisten). ‘Gemeenteraden vergroten tegenstellingen uit i.p.v. dat ze oplossingsgericht werken’ (durfde hij dat ook in Vlaardingen te zeggen?). ‘De representatieve democratie is op zijn retour’ (o ja?).

Nee, alles moet radicaal anders, en vooral de gemeenteraad is de schuld. Er moeten burgerbegrotingen komen, de raad kan beter door loting dan door verkiezing bepaald worden, en die raad komt nog maar drie keer per jaar bijeen (‘stadsoplopen’).

Dit zou de bijl aan de wortel van de representatieve democratie zijn! Ons vertegenwoordigend stelsel kan best wat beter (en gelukkig zijn er goede initiatieven hiervoor), maar het om zeep helpen ervan – zoals Blase c.s. voorstelt – helpt geen mallemoer.

H. Keuken / wethouder
Lijkt wel clubje regenten die de lokale politiek de nek omdraaien.
G.Westen / zzp'er/ positieve psycholoog
Goed initiatief van die burgermeesters. Dit gaat discussie opleveren die inderdaad broodnodig is. Inhoudelijk vind ik de voorstellen best vernieuwend. Zo worden er mogelijk grotere groepen burgers betrokken dan nu. De vertegenwoordigende democratie heeft zijn langste tijd gehad gezien het afnemend vertrouwen er in. Dat kan alleen anders als er meer burgers directe invloed kunnen krijgen.
Jos
Het feit dat de burger in deze tijd vooral graag zichzelf vertegenwoordigt is misschien wel het grootste maatschappelijk probleem dat we in Nederland hebben.
Rob / controller
Een meer Zwitserse aanpak, waarbij de burger veel vaker gevraagd wordt om even te stemmen over een individueel project, lijkt bij al een hele verbetering.

Door coalitievorming weet je toch eigenlijk al niet waar je nou voor of tegen stemt de komende 4 jaar.

Digitaal is het mogelijk de burger regelmatig te vragen om een stem, en verliezen lobbyisten hun invloed.
E.Doeve / jurid. beleid. medew ro
Los van de psychologische opmerking dat "broodnodige" discussie zal ontstaan, en los van de kloven tussen politici en burgers: die burgers zijn gezamenlijk een aardig instrument geworden om veel zaken te rechtvaardigen.

De burger wil het, vraagt er om, heeft het nodig, zal er wel bij varen, krijgt alles duidelijker, ontvangt betere zorg, alles komt dichter bij de burger..........deze burger wordt er moe van.

De misbruikte burger
Herman Nijskens
Is het erg negatief om te stellen dat zowel Blase, Alders als Plasterk representanten zijn van de politieke partij die 80% van haar kiezers lijkt te verliezen? "Als WIJ al niet meer gekozen worden, dan wordt er maar niemand meer gekozen.., en gaan we over tot loten"
Jan de Vos / Raadslid
Gewoon doorgeslagen zijn deze voorstellen. Alsof uitgelote burgers wel de democratie dienen. Waarom de gekozen volksvertegenwoordigers niet handhaven? De meeste burgers hebben of nemen geen tijd voor al die politieke beslissingen, waarbij op allerlei zaken gelet dient te worden, zoals algemeen belang, de financiën van de gemeente, de draagkracht, de cultuur en identiteit van een gemeente. Het zijn vaak dezelfde mensen en dan ook nog vaak uit politieke achterbannen die zich laten zien en horen op inspraakavonden e.d. Ik heb er weinig vertrouwen in dat afschaffen gemeenteraad en daar voor in de plaats gelote burgers die zo'n 4 x per jaar bijeenkomen de bestuurskracht van een gemeente vergroten. Integendeel! Volgens mij is het tot mislukken gedoemd.
H. Wiersma / gepens.
De gehele inrichting van het openbaar bestuur, die nog stamt uit de tijd van paard en wagen, behoeft de nodige aanpassing. Deze vraagt om een reconstructie in zijn volle omvang en goede onderlinge afstemming. De gemeentelijke bestuurslaag is slechts een onderdeel (taartpuntje) van de bestuurlijke inrichting.
m.simons / burger
ha ha, laat me niet lachen. De ambtenaren hebben bewust de macht in handen gehouden. Economie is immers een kwestie van techniek en daar zijn ze onmachtig in. In rechtszaken krijgen de ambtenaren van de rechter altijd gelijk, ongeacht de bewijzen. Waarom ? De ambtenaren moeten voor levensonderhoud van de burger zorgen en dulden dus geen particulieren inmenging of mening. Geen werk, dan tel je niet mee, ben je een nummer en mag je afwachten wat er over je beslist wordt. Geen wonder dat mensen denken aan zelfdoding. Het systeem is inderdaad verrot en geen ambtenaar die dit durft tegen te spreken.

Groet, M.Simons
Post
Ik ben het met de reactie van Jan de Vos eens en hier valt niet op af te dingen. M.i. komen we in een totale chaos terecht en is de democratie verder weg dan ooit. Als je nu al ziet dat er burgemeesters zijn, die hun eigen weg gaan en lak aan de voorschriften van uit Den Haag hebben, worden we daar niet vrolijker van. Laten we er voor waken dat dit soort onzinnige ideeën werkelijkheid worden, want dan worden we echt een bananenrepubliek.
Peter / Projectmanager
Een website als Civocratie die zich dermate anoniem gedraagt kan weinig goed betekenen. Het lijkt nog het meest op het harvesten van zoveel mogelijk mailadressen. Krijg je daarna mail met spam of een link met 'Klik hier om uw inschrijving te bevestigen', linea recta naar malware?



Maar als we tóch bezig zijn met 'appocratie', waarom niet het gehele gemeentebestuur outsourcen naar Centric? Die heet toch altijd 'de beste service provider' te zijn?



Even een Service Level Agreement en al die hoobyende en appende ambtenaren kunnen elders een 'nieuwe uitdaging' zoeken.



Geef vervolgens elke burger een smartphone ('Demophone'?) en in ons land kan dagelijks vanaf elke lokatie direct democratisch gestemd worden over relevante zaken ('Clickocratie'?)



"GEWELDIG BERT! DIT HEB IK ALTIJD GEWILD! VERTEL! WAARKAN IK DIT SNEL BESTELLEN?"

('Klikocratie'?)
Koos
Blase is nu burgemeester van Vlaardingen. Waarnemend, wel te verstaan. De gemeenteraad heeft hem in de maag gesplitst gekregen, met dan aan de Commissaris van de Koning.



Daarvoor was Blase burgemeester van Hardinxveld-Giessendam. Ook waarnemend trouwens. Met de opdracht van de CdK om een fusie met Gorinchem voor te bereiden. maar daar paste de gemeenteraad voor. Exit Blase.



Nog eerder was Bertje burgemeester van Alblasserdam. Via een schimmige sollicitatieprocedure, waarin de CdK een dikke vinger had en die er in uit mondde dat BB de enige sollicitant was.



Gezien deze carrière van vriendjespolitiek en achterkamertjesbenoemingen verbaast het niet dat deze Blasekaak nu de democratie helemaal wil afschaffen.
J.Geerlings / gepensioneerd ambtenaar
Betrekken van burgers bij de politiek.

Afschaffen van het landelijk referendum.

Invoeren van een gemeentelijk referendum.
criticus
De belangrijkste vraag wordt echter niet gesteld.

Is de bestuurlijke verandering nodig, of is het slechts een afleidingsmanoeuvre om niet te hoeven praten over de kwaliteit (of het gebrek daaraan) van de bestuurders zelf?

Faalt de inrichting van volksvertegenwoordiging, of faalt het vermogen van politici om te vertegenwoordigen?

Zonder de juiste kwaliteit op het juiste niveau heeft (staatsrechtelijk) reorganiseren of transformeren immers weinig zin?
Hendrik
Eng mannetje, die Blase. Stond vooraan om aangifte te doen tegen Wilders. Van democratie moeten dat soort lui niks hebben. Behoud van eigen riante pluche staat voorop.
Queens / eigenaar
Ik zou graag de mogelijkheid hebben om mee te stemmen bij belangrijke onderwerpen via DigiD.
Johan Teeuwsen / oud wethouder
Tja, wel vreemd dat deze mensen nu hier voor pleiten. Juist in hun positie als bestuurder zijn zij er uitstekend in geslaagd om de belangrijke en bedreigende zaken bij de burgers vandaan te houden. Het heeft zelfs geleid tot burgercomités. Eigen falen aan het systeem wijten is wel heel gemakkelijk!
Gert-Jan / beleidsadviseur
Wat jammer dat veel mensen de zaak en de persoon niet kunnen scheiden. Kom je eens met idee, is het weer niet goed.

Als we gewoon vooruit kijken en niet achterom, dan is dit toch een mooie poging om iets te doen aan het gevoel van veel mensen dat ze niet gehoord worden.

Gewoon doen dus!
A. Wassenburg
Ik heb ook een idee. De verkiezingen en de raad blijven zoals ze waren. Maar we gaan ze nu eindelijk eens gebruiken waarvoor ze bedoeld waren: een democratische overheid. Die 150 worden namelijk niet gekozen maar stellen zichzelf aan. En wie zijn dat? De bijstandsmoeders en bejaarden, of toch weer die hotemetoten die de achterdeur altijd al konden vinden?
Robet Philippo / Bestuurscoach, Genealoog, Historicus, Raadslid
Heb de berichtgeving met interesse gevolgd. Ik tref echter nergens een studie (wetenschappelijk / politiek / anderszins) aan die de flarden informatie feitelijk ondersteunen. Wil je de website op van Code Oranje dan is dat niet vrijblijvend, je moet je registreren, wat voor uitspraken doet men straks op basis van deze registraties? Waarom is de informatie niet gewoon openbaar en hierachter verborgen? Voor mij een mistig geheel waarover redelijkerwijs geen uitspraak is te doen.
Advertentie