'Gemeenten gebaat bij digitalisering bestuursrecht'

De rechtspraak gaat digitaliseren en voor gemeenten en andere overheden brengt dat verplichtingen met zich mee. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie en voorzitter Frits Bakker van de Raad voor de rechtspraak voorzien weinig problemen.

Rechtspraak moet wel
De rechtspraak ontkomt er niet meer aan: digitalisering. Het programma Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI) is opgezet om de komende jaren geleidelijk het digitaal procederen in te voeren en tegelijkertijd de rechtspraak waar nodig te vereenvoudigen. Minister Ivo Opstelten, die eindverantwoordelijk is voor het goed verlopen van het project, zegt persoonlijk toe te zien op het goede verloop. 'Het is belangrijk. De hele wereld digitaliseert. De burger is ingesteld op communiceren met ICT. Daar moeten de rechtspraak en de wetgeving dus op inspelen.'

Ook vereenvoudigen
KEI draait niet alleen om het digitaliseren van de rechtspraak. Het moet vooral begrijpelijker, toegankelijker en sneller worden. 'Digitalisering is daarbij een tool, geen doel', zegt Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, die verantwoordelijk is voor de organisatorische en technische kant van de modernisering en digitalisering van de rechtspraak. 'We proberen wel het nuttige met het aangename te verenigen. Als je gaat digitaliseren, loop je er al snel tegenaan dat het makkelijker is om één werkproces te digitaliseren, dan een heleboel werkprocesjes die maar weinig van elkaar verschillen. Dus daar kwam de noodzaak uit voort om te vereenvoudigen.'

Ook een kans
Bakker denkt dat gemeenten niet zo zullen schrikken van de verplichting digitaal te procederen in bestuursrechtzaken, een verplichting die uiterlijk in 2016 ven kracht wordt. 'Maar dan nog vergt het wel een aantal aanpassingen.' Opstelten, die als burgemeester in onder andere Utrecht en Rotterdam vaak juridische zaken in zijn portefeuille had, noemt de digitalisering voor gemeenten en andere decentrale overheden een kans. 'Uiteindelijk zal het voor gemeenten gemakkelijker zijn. Ze raken van een hele papieren rompslomp af. Ik denk dat achterstanden op die manier makkelijker te voorkomen zijn. Dat is goedkoper en je doet de burger daarmee recht.'

Voorbereidingen treffen
De voorbereiding van gemeenten bestaat uit het zich afvragen of ze uit de voeten kunnen met een inlog bij de rechtbank via 'Mijn Zaak'. De andere mogelijkheid is een rechtstreekse koppeling tussen computersystemen. Verder moet de gemeente beschikken over technologie voor het digitaliseren (scannen) van documenten en over een 'digitaal bewaardossier'. Voor de toegang moet de gemeente beschikken over eHerkenning (de zwaardere bedrijfsvariant van DigiD), waarbij ook moet worden vastgesteld hoeveel en welke medewerkers via eHerkenning worden gemachtigd om toegang te krijgen tot het centrale digitale systeem. 

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 16 van deze week.