Gekozen Burgemeester weer bespreekbaar

Het debat over de invoering van de direct gekozen burgemeester is door het kabinet gestart.

De invoering van de direct gekozen burgemeester is na de huidige kabinetsperiode weer aan de orde. Minister Piet Hein Donner (CDA, Binnenlandse Zaken) en minister Ivo Opstelten (VVD, Veiligheid en Justitie) hebben die boodschap afgegeven. Zij deden dat op het jaarcongres van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters in Haarlem.

Nationale politie

Zodra de nationale politie er is, is de invoering van de direct gekozen burgemeester in beeld, zo maakten Donner en Opstelten duidelijk. 'Na de invoering van de nationale politie kunnen we beginnen met de discussie over de gekozen burgemeester', aldus Donner. De bewindsman voegde er ter geruststelling aan toe dat de discussie niet nu al onder zijn leiding wordt gestart. 'Ik ga niet morrelen aan de posiitie van de burgemeester', zei Donner.

Minister Opstelten maakte klip en klaar helder wanneer de invoering van de direct gekozen burgemeester aan de orde is. Na afloop van de huidige kabinetsperiode. 'In déze kabinetsperiode hebt u niets te vrezen', aldus Opstelten tegen de congresserende oud-collega's. Opstelten was jarenlang burgemeester en is nog altijd lid van het Genootschap van Burgemeestes. 'Ik heb de contributie betaald.'

De Graaf

De invoering van de direct gekozen burgemeester was een afspraak uit het regeerakkoord van CDA, VVD en D66 in 2003. Minister voor Bestuurlijke Vernieuwing Thom de Graaf (D66) moest het plan toen uitwerken en invoeren. Opstelten was toen burgemeester van Rotterdam en voorstander van de direct gekozen burgemeester en tevens tegenstander van de nationale politie. Donner was toen minister van justitie en zag niets in de direct gekozen burgemeester.

Fortuyn

Donner wilde - door de negatieve ervaringen met de populistische Lijst Pim Fortuyn in het eerste kabinet-Balkenende in 2002 - niet het risico lopen dat een direct gekozen populistische burgemeester ook de baas zou worden van de politie. Donner hield daar bij de plannen voor de invoering van de nationale politie onder Balkenende-II rekening mee. De nationale politie haalde toen door de val van het kabinet in 2006 de eindstreep niet. De invoering van de direct gekozen burgemeester was een jaar eerder, in 2005, al gesneuveld tijdens de Nacht van Van Thijn in de Eerste Kamer.

Met het voorstel van het huidige kabinet van CDA en VVD om de nationale politie in te voeren, vervalt het bezwaar dat Donner destijds had tegen de gekozen burgemeester. In het nieuwe nationale politiebestel heeft de burgemeester niets meer te zeggen over het beheer van de politie.