Eerste coöperatieve wijkraad van start

In de Groningse Oosterparkwijk is de Coöperatieve Wijkraad officieel van start gegaan; volgens Groningen de eerste van Nederland. Elf wijkbewoners en zes raadsleden krijgen een jaarbudget van twee ton die in de eigen wijk kan worden besteed.

Zeggenschap

De wens om te experimenteren met nieuwe vormen van lokale democratie is een van de redenen om met de Coöperatieve Wijkraad Oosterparkwijk te starten, vertelt Frank Brander, projectleider van de Coöperatieve Wijkraad. Met de wijkraad wordt meer zeggenschap naar de wijk gebracht. ‘Daar zit veel denk- en doekracht’, aldus Brander. In de verdeelde wijk is een dergelijk experiment ook nodig om de wijkbewoners meer bij elkaar te brengen. ‘Het is een volkswijk waar je verschillende leefwerelden naast elkaar ziet leven, in plaats van samen met elkaar. Dat geeft af en toe wrijvingen.’

Loting

Via loting zijn de leden van de wijkraad uitgekozen. Uiteindelijk moet de wijkraad uit zeventien leden gaan bestaan, waaronder maximaal zes raadsleden. Eind vorig jaar zijn zes bewoners door de raad benoemd tot wijkraadslid. Er wordt nog gezocht naar een aantal bewoners die voor twee jaar in de wijkraad zitting willen nemen. Voor de combinatie wijkbewoners-raadsleden is gekozen om ‘de participatieve aan de representatieve democratie te koppelen’, aldus Brander.

Spelregels

De bevoegdheden van de wijkraad zijn niet wettelijk vastgelegd, maar er zijn wel spelregels opgesteld. Daarin staan onder meer dat de zittingsduur van wijkraadsleden maximaal twee jaar is, dat voor een besluit een meerderheid van stemmen nodig is en dat vergaderingen in principe openbaar zijn. Brander: ‘De bevoegdheden gaan grofweg gezegd van voorbij ‘achter de voordeur’ tot aan de wijkgrens.’ Naast het jaarbudget van twee ton mag de wijkraad ook sleutelen aan het budget dat in de gemeentelijke begroting voor de wijk staat. ‘Denk aan de keuze voor minder asfalt, maar meer groen’, verduidelijkt Brander.

Wijkpanel

De wijkraad bepaalt en beslist niet alles in zijn eentje. Er is ook een wijkpanel, dat uit vierhonderd wijkbewoners bestaat en waarvan de bemensing eveneens via loting tot stand is gekomen. Het is de bedoeling dat de panelleden hun kunnen zegje kunnen doen over onderwerpen die op de agenda van de wijkraad staan. Brander: ‘Het wijkpanel moet worden geraadpleegd voordat beslissingen worden genomen. Ideeën van de wijkraad worden bij het panel getoetst.’ Het panel kan daarnaast ideeën aandragen waarmee de wijkraad zich zou moeten bezighouden. Uit een eerste online gesprek met het wijkpanel, medio vorige maand, kwam onderwerpen naar voren als verkeerveiligheid, het wegnemen van eenzaamheid, het bevorderen van de sociale cohesie en het verbeteren van het aanzicht van de wijk. De gemeenteraad van Groningen heeft gezegd alles over te nemen wat vanuit de wijkraad komt.

Geen mantra

De ervaringen met de wijkraad en het wijkpanel worden de komende jaren geëvalueerd. Brander kan zich voorstellen dat bij succes ook in andere Groningse wijken een wijkraad kan worden opgericht. ‘Het is wel afhankelijk van het type wijk, ook moet de wijk het zelf willen. Het is geen mantra voor vernieuwing van de democratie. Het past niet in elke wijk.’