Drie opties voor toekomst Hoeksche Waard
De gemeenten Binnenmaas, Oud-Beijerland, Korendijk, Strijen en Cromstrijen moeten een keuze maken over hun bestuurlijke toekomst. Drie opties liggen voor: herindeling, ambtelijke fusie of doorontwikkeling van de regionale samenwerking.
Herindeling, ambtelijke fusie of doorontwikkeling van de regionale samenwerking naar een regionaal bestuur. Dit zijn de drie opties voor de bestuurlijke toekomst van de vijf gemeenten in de Hoeksche Waard.
Drechtstedenmodel
Op basis van een evaluatie van de onderlinge samenwerking in de Hoeksche Waard komen de onderzoekers van Partners + Pröpper tot deze drie modellen. Bij de doorontwikkeling naar een regionaal bestuur wordt gedacht aan het Drechtstedenmodel. Als wordt besloten tot een ambtelijke fusie worden de vijf ambtenarencorpsen van Binnenmaas, Oud-Beijerland, Korendijk, Strijen en Cromstrijen samengevoegd met die van het Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard (SOHW).
Knoop doorhakken
De vijf gemeenteraden buigen zich na de zomer over het evaluatierapport en de aanbevelingen. Zij nemen uiteindelijk het besluit over de toekomst van de onderlinge samenwerking. Het is niet duidelijk wanneer de knoop wordt doorgehakt.
Concrete resultaten
Het onderzoek is de afgelopen maanden uitgevoerd, in opdracht van de Stuurgroep Evaluatie Regionale Samenwerking. Er is zowel gekeken naar de samenwerking tussen de vijf gemeenten als die in het samenwerkingsorgaan. Totdat een concrete keuze is gemaakt over de bestuurlijke toekomst, moet de huidige samenwerking worden versterkt, zo luidt een van de aanbevelingen uit het evaluatierapport. Daarbij moet de nadruk liggen op de concrete resultaten van de samenwerking.
Moeizame samenwerking
De samenwerking in de regio verloopt niet in alle dossiers soepel, zo is uit de evaluatie naar voren gekomen. Rond relatief eenvoudige dossiers wordt er redelijk tot goed samengewerkt, maar rondom complexere dossiers als windenergie, glastuinbouw en uitgiftebeleid gaat het moeizamer. De vijf gemeenten hebben andere partijen nodig om de opgave te kunnen oppakken en hebben verschillende inhoudelijke visies. Tevens zijn er politieke belangentegenstellingen evenals onenigheid over de verdeling van kosten en baten tussen de vijf gemeenten.
Verlengd bestuur
De samenwerking in de Hoeksche Waard wordt belemmerd omdat er ‘verschillende spelen beleefd en gespeeld’ worden. De principes en uitgangsgpunten van verlengd lokaal bestuur en regionaal bestuur lopen door elkaar. Dat belemmert de samenwerking, concluderen de onderzoekers. Ook wordt er onvoldoende geïnvesteerd in een ‘goed proces van lokale en
gemeenschappelijke visievorming’.
Noodzaak
‘De samenwerking komt meer tot stand vanuit noodzaak en minder vanuit het gezamenlijk creëren van kansen. De vertaling van regionale opgaven naar lokale opgaven ontbreekt nogal eens en er is geen balans tussen het opstellen van visies en plannen en de middelen die nodig zijn voor uitvoering daarvan’, aldus de kritische rapportage.
Deze strategische visie en ambitie van de raad maakt het verschil tussen een actief en invloedrijk netwerk en dood hout.
Een samenwerkingsverband kan een groep ambtenaren apart zetten voor de uitvoering van diensten voor de samenwerkende gemeenten.
Maar in de eigen gemeente zullen ze nog steeds beleidsambtenaren nodig hebben, als klankbord voor de raad en college en om als goede en deskundige opdrachtgever op te treden voor de gemeente, bij de gezamenlijke ambtelijke uitvoeringsdienst.
Het leuke is dat in een netwerk niemand de baas is, en het aankomt op het samen ontwikkelen vaneen gezamenlijke visie.
De democratische legitimatie van besluiten in dit soort samenwerkingsverbanden en netwerken, moet beter dan nu gebruikelijk. Dat kan met samenwerkings parlementen, waarin burgerspecialisten worden gekozen, specialisten in het vakgebied waar het samenwerkingsverband voor bedoeld is.
Zorg specialisten voor het zorg netwerk
RO, wonen en verkeersspecialisten voor dat netwerk
En duurzame energie, en vooral participatie specialisten voor het regionale windpark.
Windparken zijn een apart verhaal, omdat de Rijksoverheid hier een heel kwalijke rol speelt, en bewust tweedracht zaait in de regio, en burgers probeert buite4n te sluiten van voordeel van een windpark. De haagse ambtenarij en politiek heeft een zeer succesvol trackrecord in het hinderen van duurzame ontwikkeling.
Ook met bijvoorbeeld het SER energie akkoord, zijn burgers weer expliciet buitengesloten, en gaat het akkoord niet over energie maar hoeveel geld burgers gaan betalen aan fossiele energiebedrijven.
Voor windenergie moeten "burgers die voordeel krijgen van het windpark" onderdeel zijn van het netwerk. Juist gemeenten spelen hierin een essentiële rol