Decentralisaties vragen om nieuwe juridische kaders
Er moet duidelijkheid komen over de ‘grenzen aan verscheidenheid en over de bevoegdheid om in te kunnen grijpen wanneer deze grenzen worden overschreden’. Dat stelt de Raad van State in zijn donderdag verschenen jaarverslag 2014.
Bestaande juridische kaders moeten op de schop. De huidige zijn niet afdoende om de geschillen die voorvloeien uit de decentralisaties zorg, jeugd en werk te beslechten. Er moet onder meer duidelijkheid komen over de ‘grenzen aan verscheidenheid en over de bevoegdheid om in te kunnen grijpen wanneer deze grenzen worden overschreden’.
Conflicten
Dat stelt de Raad van State in zijn donderdag verschenen jaarverslag 2014. Door de overheveling van taken en de beleidsvrijheid van gemeenten om daar invulling aan te geven, kunnen conflicten tussen gemeenten en burgers, tussen gemeenten onderling en tussen rijk en gemeenten ontstaan. Het gaat in de ogen van de Raad om conflicten ‘over de wederzijdse afbakening van bevoegdheden of de grensoverschrijdende effecten van maatregelen’. Gemeenten kunnen naar de burgerlijke of de bestuursrechter stappen. Geen geschikte oplossing voor bestuursgeschillen, vindt de Raad. ‘Een adequate oplossing voor wat in essentie bestuursgeschillen zijn, is daarom nodig.’
Gelijkheid
‘Er kunnen verschillen ontstaan die strijden met opvattingen van gelijkheid binnen Nederland’, waarschuwt de Raad van State. Diverse rechtszaken om bijvoorbeeld het stopzetten en versoberen van de hulp bij het huishouden zijn al gevoerd of staan op de rol. Maar ook aan gemeentekant kan het wringen: ‘zij kunnen het gevoel hebben dat hun lasten worden verzwaard door beleid of maatregelen in naburige gemeenten.’
Ophouden met sleutelen
Het rijk moet ophouden met het continu sleutelen aan de regels en eisen die voortvloeien aan de nieuwe wetten die aan de hervormingen ten grondslag liggen. Gemeenten kunnen niet verantwoordelijk worden gehouden voor het aan de ene kant verstrekken van bepaalde voorzieningen, terwijl ze aan de andere kant steeds weer nieuwe eisen en regels krijgen opgelegd door de wetgever, vindt de Raad.
Verdere hervormingen
Om de decentralisaties zorg, jeugd en werk tot een succes te maken, zijn verdere hervormingen nodig. De hervormingen in onder meer de zorg, maar ook op sociaaleconomisch terrein, hebben ‘aanvulling en consequente doorzetting nodig. De beperking van publieke verantwoordelijkheid en de maatschappelijke veranderingen vergen verdergaande aanpassingen en ook een herziening van bestaande herverdelingsmechanismen.’ Nieuwe juridische instrumenten zijn daarbij nodig.
Zelfredzaamheid
Het grotere beroep dat het rijk doet op de zelfredzaamheid en participatie van burgers, moet in versoepeling van onder meer regelgeving worden ‘beloond’, zo stelt de Raad verder in zijn jaarverslag. Als burgers op eigen initiatief voorzieningen opzetten, moeten daar niet dezelfde regels en eisen worden gesteld als aan publieke of commerciële voorzieningen. En: ‘Als men er bij de inrichting van de zorg van uitgaat dat een beroep wordt gedaan op buren, kennissen en familie en zij geven daadwerkelijk deze dagelijkse steun, dan rechtvaardigt de wederzijdse steun niet een korting op bijvoorbeeld de AOW of een uitkering.’
Reacties: 8
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dat het mis zou gaan, daar kon je op wachten. En nu lekker de schuld geven aan gemeentebestuurdes en -ambtenaren. Met de MSM en BB als willige boodschappers. Stelletje hypocrieten !
Met als gevolg een belasting van de rechtsbescherming. De rijksoverheid legt maatregelen bij de gemeentes neer, veelal maatregelen waarbij burgers worden getroffen met lage inkomens.
De Raad van State stelt terecht dat er verschillende schrijnende gevallen bestaan door deze decentralisaties. Mede door politieke keuzes en een kort tijdbestek.