Burgemeester Nijmegen: 'Het alternatief is vele malen erger'

In natuurgebied Heumensoord verrijzen zo snel mogelijk onderkomens voor ten minste 3 duizend vluchtelingen. Burgemeester Hubert Bruls (CDA) vertelt waarom Nijmegen het grootste vluchtelingencentrum van het land opent.

Wat bezielt u?
‘Nijmegen heeft een goede ziel. Het vluchtelingenprobleem ligt niet alleen op het bordje van de rijksoverheid en het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers, red.), maar bij ons allemaal. Ik begrijp dat er nu 700 vluchtelingen per dag ons land binnenkomen. Als de COA-voorzitter mij belt en zegt dat de nood zo hoog is dat mensen op straat terecht gaan komen en dat vluchtelingen in Ter Apel tegen de muren moeten staan, dan moet je helpen. Wij hebben via Defensie jarenlange ervaring met Heumensoord en weten hoe we in betrekkelijk korte tijd een hoogwaardige verblijfsplaats kunnen maken met paviljoens. Die logistieke uitdaging kunnen wij aan.’

De noodopvang in Heumensoord was snel geregeld.
‘We hadden ons al vrijwillig aangemeld voor opvang van vluchtelingen en waren op zoek naar panden in de stad voor noodopvang. Dat hadden we dinsdag afgerond; de brief lag klaar, en toen belde om half twee COA-voorzitter Gerard Bakker met een totaal ander verhaal. Zijn vraag was redelijk en ik was er snel uit. Ik ben blij dat het gemeentebestuur er ook zo over denkt. Geen uitbreiding van het AZC in de stad maar tijdelijk onderdak in Heumensoord voor mensen die snel worden verspreid over de rest van het land. Deze klus is zo groot dat we alle andere ambities maar terzijde hebben geschoven. Hier is behoefte aan.’

En nu de Nijmegenaren en Heumenaren nog.
‘Donderdagavond praten we geïnteresseerden bij in het Montessori College in Nijmegen. Iedereen is van harte welkom. Ik merk aan mijn mailbox dat iedereen er wat van vindt. Aanbiedingen om te helpen, huisvesting. Het is echt mijn Nijmegen dat los komt. Er zijn natuurlijk ook kritische geluiden en mensen die gewoon tegen deze opvang zijn. Dat hoort erbij. Vooral hen nodig ik uit om er vanaf acht uur deze avond bij te zijn. Veel bezwaren kunnen we wegnemen. Dat duizenden Syriërs door de straten gaan trekken; nou de werkelijkheid is anders. Het COA is verantwoordelijk voor de openbare orde op de noodlocatie. We zullen als gemeente met de hulpdiensten in de omgeving van Heumensoord ook onze maatregelen treffen.’

Maar wat te denken van 3 duizend mensen op één opvanglocatie. Er zouden wantoestanden heersen in het grootste opvangkamp in Duitsland.
‘Die vraag kreeg ik gisteren ook. Ik heb de verslaggeefster voorgehouden: “Wat wilt u dan? Dat wij wantoestanden op straat hebben?” Ik vind de vraag wat raar. Nu ja, een vraag is altijd goed, geen misverstanden. De grotere vraag is: wat is het alternatief voor deze grote noodopvang? Het alternatief is dat mensen in de herfst en in de winter onder bruggen en op straat liggen. Dan is de ellende niet te overzien. Dat is vele malen erger dan nu het gecontroleerd bieden van een sobere maar humane opvang. We hebben niet de vrije keuze om te zeggen dat die mensen mooi in een huisje gaan wonen. De Nederlandse bevolking zou dat ook niet accepteren. Waarom zij wel en wij niet?’

De burgemeester van Goes is deze week in Binnenlands Bestuur boos op het rijk. ‘Wij lossen het op en jullie doen niets’, zegt hij.
‘Ik ben het op hoofdlijnen eens met mijn collega in Goes, maar het is nu niet het moment om mee te zingen in dat koor. Natuurlijk, ik heb mij afgelopen zomer ook zitten ergeren aan de visieloosheid en het gebrek aan acteren in Den Haag. Onze regering heeft het erover dat Nederland bereid is om in EU-verband 7 duizend vluchtelingen extra op te nemen. Op dat aantal zitten we in minder dan twee weken! Wat gaan we dan doen? Ik deel de kritiek dat er een echte visie moet komen, maar daar heb ik als burgemeester nú niets aan. Ik word net als iedereen geconfronteerd met een grote toestroom van vluchtelingen. Als dan gevraagd wordt of Nijmegen kan helpen, dan doen we dat.’

Op 1 juni sluit Heumensoord voor de vluchtelingen. Ook als de ellende dan nog steeds zo groot is?

‘We hebben een afspraak met het COA, en daar hebben ze alle begrip voor, dat Heumensoord op 1 juni 2016 ontruimd moet zijn. Dat leggen we ook vast in een akkoord. In juni moeten we gaan opbouwen voor de Nationale Spelen, het grootste landelijke sportevenement voor mensen met een verstandelijke handicap. Als daarna nog behoefte is aan noodopvang in Nijmegen, dan kan dat ook op een andere manier. We hadden al panden op het oog. Maar ik moet ook rekening houden met het draagvlak in de stad voor opvang van vluchtelingen.’