Beter beleid? Kijk naar en volg Brussel
Er moet veel meer praktijkkennis worden gebruikt bij het maken van nieuw beleid. ‘Kijk naar de werkwijze van Brussel’, betogen Arthur Docters van Leeuwen en Meyken Houppermans in een essay in Binnenlands Bestuur.
Er moet veel meer praktijkkennis worden gebruikt bij het maken van nieuw beleid. ‘Kijk naar de werkwijze van Brussel’, betogen Arthur Docters van Leeuwen en Meyken Houppermans in een essay in Binnenlands Bestuur. ‘Daar weten ze al jaren hoe het moet.’
De beleidsvoorbereiding van de rijksoverheid is volgens oud AFM-hoofd Docters van Leeuwen en bestuurskundig socioloog Houppermans onder de maat. Beleidsvoornemens zijn te ambitieus, beleid wordt onvoldoende onderbouwd en er is weinig zicht op de te verwachten effectiviteit ervan. ‘Dat is al vele jaren het geval. Af en toe een mislukking – de Betuweroute, de Fyra, de wet inburgering – is niet genoeg om die praktijk te veranderen. Maar nu de vraagstukken in de samenleving steeds complexer worden en steeds meer partijen daarbij een actieve rol spelen, vormt de huidige kwaliteit van de beleidsvoorbereiding een groeiend risico’, stellen ze. ‘Dat moet en kan beter.’
Gezond verstand
Op dit moment heeft het rijk een grote voorkeur voor vooral wetenschappelijke kennis om beleid te onderbouwen. Soms kun je daar inderdaad niet zonder, maar noodzakelijker voor effectief beleid bij complexe sociaal-maatschappelijke vraagstukken zijn volgens hen praktijkonderzoeken. ‘En bovenal tacit knowledge: praktijkkennis, vermoedens, ervaringen en gezond verstand. Zulke kennis is minder expliciet en objectief dan wetenschappelijke kennis en zit vaak in de hoofden van betrokkenen. Praktijkonderzoeken geven inzicht in de bestaande praktijk en haalbaarheid en uitvoerbaarheid van nieuwe voornemens. Open interactie kan juist die kennis en inzichten, die breed verspreid zit bij vele verschillende partijen, en niet altijd bij de meest voor de hand liggende, boven water halen. De grootste kans op succesvol beleid is een combinatie van beide: wetenschap en praktijk, ratio en ervaring – beide zijn van even grote waarde.’
Achterhaalde kennis
De overheid moet volgens de auteurs vooral het gesprek tussen alle betrokkenen mogelijk maken, en als het nodig is aan het eind het resultaat verankeren in wet- of regelgeving. Om de komende vier jaar beleidssuccessen te boeken, hoeft het nieuwe kabinet alleen maar te kijken naar de Europese Commissie. ‘In Brussel staat elke fase van beleidsvorming open voor inspraak door alle belanghebbenden, variërend van panels van deskundigen tot belangenorganisaties en individuele burgers. Dit voorkomt dat beleid te veel wordt gebaseerd op kennis die in de praktijk al lang achterhaald blijkt. Ook dwingt het betrokkenen na te denken over de gevolgen van bepaalde beleidsvoornemens voor de eigen praktijk, en dat maakt de kans kleiner uitvoeringsproblemen in de toekomst’, aldus Van Leeuwen en Houppermans.
Inbreng belanghebbenden
Essentieel in de werkwijze van de Europese Commissie is dat de inbreng die zij ontvangt van belanghebbenden en van panels van deskundigen wordt doorgegeven aan het Europees Parlement en de Raad. Dat maakt de inspraak ook onderdeel van het politieke debat: zo kunnen Parlement en Raad het beste en meest volledige oordeel vormen over nieuwe beleidsplannen. ‘Een voorbeeld is de succesvol gebleken aanschafbelasting voor zuiniger auto’s. Het streven van de EU naar minder CO2-uitstoot via de strategie van belastingprikkels leidt ertoe dat in vijftien Europese landen particulieren vaker kiezen voor een groene auto. Bovendien stimuleert deze belastingprikkel producenten om schonere modellen te ontwikkelen’, betogen ze.
Gemeenten als voorbeeld
Ook gemeenten geven een goed voorbeeld, omdat met name daar wordt geëxperimenteerd met nieuwe vormen om burgers meer invloed te geven. Dat leidt tot beleid dat een grotere kans van slagen heeft, niet alleen omdat het doelmatig en doeltreffend is, maar bovenal omdat het uitvoerbaar en aanvaard is’, aldus de auteurs. ‘Het lost een probleem op en sluit aan bij wat mensen willen.’ Daarom zou het nieuwe kabinet er goed aan doen de Europese praktijk over te nemen of vaker kijken naar gemeenten.
Lees het volledige essay in Binnenlands Bestuur nr. 23 van deze week (inlog)
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
De EU als voorbeeld stellen bij al hun blunders is vervreemdend. Er zullen ongetwijfeld zaken ook wel eens goed gaan , maar zeker al op de grootste hoofdpijndossiers is het met Merkel voorop, de problemen vooruitschuiven, met een verbandtrommel erbij. Kolen en geiten sparen. Een typisch christen democratisch verschijnsel, hoewel de heer Buma zich daarvan los lijkt te scheuren. Beter laat dan nooit, na de turbulentie via linkervleugel daar en vlucht naar elders van hun electoraat. Christendemocraten vormen in het Europees parlement wel een machtige fractie.
Merkel zei zelf al dat zij geen plan B had n.a.v. deal met Erdogan waar zij solistisch op af ging, na haar ego besluit om in te breken in het Dublinakkoord met: wir schaffen das.
Wat is er concreet sinds toevloed aan asielzoekers via Oost Europa in 2015, aan nieuwe opvangplekken in de regio gedaan ondertussen? Geen plan B nietwaar? Nu moet men corrupte Afrikaanse landen ook nog afkopen van alweer belastinggeld, ook van gewone burgers, die met een enorme afknijping te maken hebben in de sociale vangnetten. Woningbouwcorporatie zie ik evenveel nee verkopen, als de WMO of Bijstand.
Moet je zien hoe Draghi de zuidelijke landen helpt met zijn geldpers en die daarmee ook in het spaargeld van gewone noord Europese graait en dat gaat door tot in 2019 zijn mandaat afloopt. Het verdrag van Maastricht heeft men slecht dichtgetimmerd m.b.t. mandaat ECB. Wat hebben we voor pseudo-experts en pseudo-intellect die dit soort ultra belangrijke taken voor ons moeten regelen? Met de buitengewone soepele Zuid-Europese interpretatie, komen Draghi en Zuid Europa daarmee weg.
Gewone burgers zijn met dat berekende gepluk vanuit alle kanten, op diverse terreinen het meest de klos en met al dat eenzijdige gepluk van Zuid- en Oost EU, gaat dat door, want met de uitbreiding naar het Oosten is het noorden een minderheid. Er gaat gigantisch veel Brusselgeld (Noord Europees geld) naar het oosten en zuiden en andersom vloeit eenzijdig werk voor gewone mensen in het Noorden naar gewone mensen in het Oosten. Sociale dumping. Dat voordeel geeft men niet op. Als er teveel geëist wordt via het Europees Hof en men voldoende EU geld heeft geïncasseerd, trekken Hongarije en Polen en anderen wellicht zich terug uit EU, of de EU implodeert voor die tijd en rekken Oost- en Zuid Europa het tot dan uit. Hoe kan zo’n systeem nog lang werken? Dat met al die lobbygroepen ook nog in Brussel.
Dit EU heeft geen vertrouwen, Frans Timmerman ten spijt in Buitenhof.
De Brexit had een prachtig moment geweest voor EU hervorming, waarbij de Britten het westen van EU vormen en je verder een noordelijk, zuidelijk en oostelijk EU hebt als onderdeel van de paraplu EU waar klaverbladen onder vallen en op die zaken samenwerkt, waarover men het eens kan worden. Alles via nationale parlementen. Klaverbladen kunnen onderling wel een verband aangaan op meerdere zaken daarbuiten, waar men binnen die klaverbladen het wel over eens is. Dat zouden ook weer binnengrenzen tussen klaverbladen kunnen betekenen. De kostprijs van vrij verkeer van personen en goederen wordt veel teveel door belastinggeld betaald, vanwege gevolgen sociale dumping, criminaliteit, illegaliteit etc. Die kunnen ook zo heen en weer over grenzen heen. Je ziet het afknijpen van publieke sector al jaren en de sociale sector parallel lopen, naast die geroemde vrij verkeer van personen en goederen en zogenaamde gunstige gevolgen voor het BNP. Wat is het bruto kosten product als gevolg daarvan? Zowel via belastinggeld als de maatschappelijke kosten? Wie durft? Wat horen we over de kosten van de asielstroom sinds 2015? We horen alleen dat het nu niet zoveel meer is als eerst, maar hoeveel horen we weer niet!
Zo zou ook de VN moeten worden opgedeeld per continent en men op het eigen continent als eerste verantwoordelijk is voor problemen daar. Kan men het niet alleen dan pas hulp tegen voorwaarden.
Wat betreft inspraak van bewoners etc. Daar zijn protocollen voor, maar naar mijn ervaring staat alles toch al vast. Het is een showtje wat even moet worden afgehandeld.
Kijk eens wat met de decentralisatie gebeurt? Mensen moeten zolang mogelijk zelfstandig wonen, maar corporatie zie ik op alles nee zeggen en de WMO en de Bijstand. Er is geen noodhulp voor kwetsbare burgers, als die zelf geen netwerk hebben.
Vaker kijken naar gemeenten is het advies hierboven. Gemeenten die het overal verschillend doen, lijkt mij ook geen aanbeveling. Artikel 1 van de grondwet is feitelijk vanuit Gemeenten voor een fors deel niet meer van toepassing: niet in dezelfde situatie, dezelfde behandeling vanuit de overheid. Niet te geloven en dat in een klein en overbevolkt landje. In een eeuw 12 miljoen erbij en omvang blijft verder groeien via migratie omdat niemand het asielrecht durft aan te pakken en dit per continent te laten gelden, dus kunnen die continenten die falen de rekening bij o.a. de favoriete migratielanden in EU leggen.
Alles is als een rotonde zonder productieve afslagen georganiseerd en tevens al decennia zodanig, dat niemand concreet probleemeigenaar is. Alom onethische handel en wandel!