Bestuurlijke toekomst Grave ‘black box’

Gravenaren mogen zich in een inwonersraadpleging uitspreken over herindeling of zelfstandigheid. De raad van Grave heeft met acht stemmen voor en zeven tegen een motie hiertoe aangenomen. Als de raad daarna uiteindelijk voor herindeling besluit, is het nog steeds ongewis of dat wel gaat lukken en vooral per wanneer. ‘Het is een black box’, stelt burgemeester Lex Roolvink. Uit onvrede over de gang van zaken is CDA-wethouder Ben Peters opgestapt.

Niet negeren

De inwonersraadpleging wordt op 14 mei gehouden. In de motie is redelijk vaag geformuleerd wat de raad met de uitslag ervan gaat doen. De uitslag is ‘representatief’ als de opkomst het gemiddelde is van de opkomst bij de laatste landelijke, gemeenteraads- en Statenverkiezingen, aldus de motie. Dat gemiddelde opkomstpercentage ligt op 65,7 procent. Burgemeester Roolvink leest de motie zo dat de raad de uitslag bij dat opkomstpercentage overneemt. In zijn ogen moet echter niet al te stringent met het opkomstpercentage worden omgegaan. Want stel dat er bij een procentje minder dan die 65,7 procent negentig procent van de Gravenaren zegt voor herindeling te zijn, of voor zelfstandigheid. Dan kun je die uitslag ook niet zo maar negeren, wil hij maar zeggen.

Volstrekt onduidelijk

Het goede nieuws is dat de raad eindelijk een besluit heeft genomen, vindt Roolvink. Tijdens twee recente raadsvergaderingen over de bestuurlijke toekomst staakten tot twee maal toe de stemmen over wel of niet herindelen en wel of niet (en wanneer) een inwonersraadpleging. Het slechte nieuws is, is dat het volstrekt onduidelijk is wat er na de inwonersraadpleging van 14 mei en de extra raadvergadering van 19 mei gaat gebeuren.

Potentieel probleem

Stel dat de inwoners massaal zeggen dat Grave moet fuseren met Boxmeer, Cuijk, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis, en ook de raad daartoe op 19 mei besluit, dan kan Grave niet meer in het herindelingsontwerp van de huidige vier fusiepartners worden opgenomen. Op 26 maart stellen de vier fusiepartners het herindelingsontwerp vast waarna er acht weken op kan worden gereageerd. ‘Als Grave kiest voor herindeling kunnen we dat standpunt als zienswijze indienen’, licht burgemeester Roolvink toe. Maar die zienswijze kan door de vier gemeenten aan de kant worden geschoven en dan kan Grave niet per 2022 opgaan in de nieuwe gemeente Land van Cuijk. ‘Dat is een potentieel probleem’, aldus Roolvink. Het is daarnaast de vraag hoe de provincie zal reageren. De provincie heeft eerder aangegeven het liefst een herindeling met vijf gemeenten te zien, mét Grave dus.

Black box

Roolvink schetst diverse andere scenario’s hoe een uiteindelijk ‘ja’ tegen herindeling kan uitpakken, en spreekt daarom van een ‘black box’. Want hoe gaat de minister van Binnenlandse Zaken reageren? Minister Knops (CDA) kan zeggen dat Grave niet in het herindelingsontwerp staat en besluiten het voorstel terug te sturen naar de tekentafel. Dat zou een vertraging van een jaar opleveren. De minister kan ook simpelweg beslissen dat Grave pech heeft gehad omdat zij zolang heeft lopen dralen. Dan kan Grave pas in 2026 bij de nieuwe gemeente aansluiten. De Tweede Kamer kan op zijn beurt nee zeggen tegen de fusie, maar ook Grave via een amendement in het uiteindelijke wetsvoorstel fietsen. ‘Hoe het uitpakt, kunnen we nu nog niet inschatten’, aldus Roolvink.

Commotie

De burgemeester vindt het zoals gezegd positief dat de raad dinsdagavond eindelijk een besluit heeft genomen, nadat dat in twee voorgaande raadsvergaderingen niet was gelukt. Wel betreurt hij het in hoge mate dat er mede door de commotie en emotie wethouder Peters (CDA) is opgestapt. Het CDA stemde tegen de motie, net zoals Verenigd Progressief Grave (VPG), Liberaal LVC Grave en D66. Coalitiepartij Lokale Partij Grave (LPG), Keerpunt2010 en de VVD stemden voor. Het college bestaat nu alleen uit de LPG, die zes van de vijftien zetels vertegenwoordigt. De coalitie is daarmee haar meerderheid kwijt. Roolvink laat zich niet uit over zijn wens ten aanzien van de bestuurlijke toekomst van Grave. ‘Mijn mening is niet relevant. De inwoners en de raad zijn aan zet.’