Baard geen reden voor werkweigering, vrijdaggebed wel

Een gemeente mag de bijstandsuitkering korten van iemand die weigert zich te scheren voor het dragen van een veiligheidspak, ook al draagt hij een baard uit geloofsovertuiging. Iemand verplichten om op vrijdagmiddag te werken terwijl diegene dan naar de moskee wil, mag echter niet. 

Geloof
Dat blijkt uit twee uitspraken, die de Centrale Raad van Beroep dinsdag 26 februari heeft gedaan. In de eerste zaak verlaagde de gemeente de bijstand, omdat een man weigerde een opleiding tot asbestverwijderaar met baangarantie te volgen. Deelnemers aan deze opleiding moeten voor het dragen van het verplichte veiligheidsmasker gladgeschoren zijn. Dat wilde de man niet, omdat hij een baard draagt uit geloofsovertuiging. De andere zaak ging om een bijstandsgerechtigde die werk kon krijgen in een kringloopwinkel. Hij weigerde dat, omdat hij dan ook op vrijdagmiddag moest werken. Dat wilde hij niet, omdat hij dan de moskee bezoekt. De gemeente verlaagde daarop de bijstandsuitkering van de man.

Inbreuk toegestaan

In beide zaken moest de CRvB beoordelen of de gemeenten een inbreuk maakten op de vrijheid van godsdienst, zoals die is beschreven in het Europese mensenrechtenverdrag. En als dat zo is, of die inbreuk al dan niet is toegestaan. In de zaak van de man die zich weigerde te scheren kwam de CRvB tot de conclusie dat het dragen van een baard onder de vrijheid van godsdienst valt. De man verplichten zich te scheren voor de deelname aan de opleiding tot asbestverwijderaar is volgens de Raad daarom een inbreuk op de vrijheid van godsdienst. Maar de gemeente had volgens de CRvB wel een geldige reden voor die inbreuk. Het is immers wettelijk vastgelegd dat het dragen van een masker dat goed op het gezicht aansluit verplicht is voor asbestverwijderaars. Dat kan alleen als de drager gladgeschoren is. Daarom, zo oordeelt de Raad, is de inbreuk op de vrijheid van godsdienst toegestaan. 

Uitgelezen kans

Daarnaast tekent de Raad nog aan dat de man weinig andere kansen had op het vinden van werk. Deze opleiding met baangarantie was een uitgelezen kans op betaald werk. Door zijn weigering legt de man volgens de CRvB een ‘onnodige druk op de publieke middelen’.

Geen geldige reden
In de zaak van de man die weigerde om vrijdagmiddag te werken kwam de CRvB tot een ander oordeel. De wens om niet op vrijdagmiddag in de kringloopwinkel aanwezig te hoeven zijn is volgens de Raad inderdaad gestoeld op zijn geloofsovertuiging. De verplichting op vrijdagmiddag te werken vorm daarmee een inbreuk op de vrijheid van godsdienst. Ook in deze zaak was het dus de vraag of die inbreuk gerechtvaardigd is. Nee, oordeelt de Centrale Raad. Want de inbreuk is niet noodzakelijk, omdat de openingstijden van de winkel het mogelijk maken de man op andere dagen in te roosteren. Er was in dit geval dus geen geldige reden voor de gemeente om de bijstandsuitkering te verlagen.