‘Angst voor vluchtelingen groter dan realiteit’

Bedreigde wethouders in Enschede, protest in Purmerend. En nog helder op het netvlies: de blokkade van vluchtelingenbussen in Oranje én de dienstauto van staatssecretaris Dijkhoff. Door de heftige emoties zou je bijna vergeten dat de opvang van vluchtelingen in tientallen andere gemeenten nagenoeg geruisloos gaat. Een noodopvang kan voor bewoners bedreigend overkomen, maar volgens migratie-deskundige Entzinger is die vrees meestal niet terecht. ‘Een burgemeester moet daarom ook overbrengen dat zo’n opvang niet het einde van de wereld is.’

Niet koninklijke weg
Gemeenten zullen vaker een opvangoekaze vanuit Den Haag krijgen. Het gemeentebestuur van Midden-Drenthe werd deze week in Oranje volledig aan de kant gezet. Naast de 700 vluchtelingen die al in het aanpalende vakantiepark zitten, werd dat aantal van hogerhand onverwacht verdubbeld. Burgemeester Baas had hier niets over te zeggen en werd zelf ook pas kort van tevoren ingelicht. Entzinger, hoogleraar migratie- en integratiestudies aan de Erasmusuniversiteit: ‘Wat er in Oranje gebeurde was zeker niet de koninklijke weg. De bevolking moet wel goed geïnformeerd worden en niet pas als de bussen al onderweg zijn. Aan de andere kant kun je die vluchtelingen ook niet telkens ergens anders naar toe sturen. Hier op het sportcomplex op de Erasmusuniversiteit kwamen bijvoorbeeld vluchtelingen uit Heerenveen en werden drie dagen later weer naar Harlingen gebracht.’

Realiteit is anders 

Hij kan zich de zorgen onder de burgers echter wel voorstellen, maar de realiteit is anders. ‘Uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken blijkt steeds weer dat de angst groter is dan wat er werkelijk voorvalt. Natuurlijk verandert er wat in de gemeenschap als er ineens veel vluchtelingen komen. De sociale controle is minder sterk en er zal wel eens ruzie zijn. Maar dat zal eerder onder elkaar voorkomen dan met de plaatselijke bevolking,’ zegt de hoogleraar. ‘Asielzoekers hebben er namelijk belang bij om zich te gedragen.’

Partijpolitieke speelbal

Eerder gaf Entzinger al aan dat hij vindt dat Rutte onzichtbaar is in het vluchtelingendebat. Hij vindt dat de minister-president zich uit moet spreken over de asielproblematiek en dat hij het beleid uitlegt. ‘De vluchtelingenkwestie is een partijpolitieke speelbal,’ verklaart hij. ‘Veel meer dan tijdens de laatste grote vluchtelingenstroom in de jaren negentig. De politiek vindt het griezelig om keuzes te maken want voor je het weet zijn er weer verkiezingen. Maar uiteindelijk zijn we toch gebonden aan internationale verdragen.’

Draagvlak komt vanzelf
Voor lokale bestuurders heeft Han Entzinger ondertussen een duidelijke boodschap. ‘Geef de vluchtelingen een warm welkom en laat ze zo snel mogelijk integreren. Dan komt het draagvlak onder de bevolking vanzelf.’