Amersfoortse raad onderzoekt lekkende ambtenaar niet

Geheime plannen doorverteld
In april 2006 besloot het Amersfoortse college van B&W in een geheime vergadering de Wet voorkeursrecht gemeenten in te zetten bij het verwerven van grond in Vathorst West, waar 3000 woningen moeten komen. Nog diezelfde dag informeerde voormalig topambtenaar Arnoud Ashouwer van de gemeente Amersfoort telefonisch aan een aantal projectontwikkelaars, partners van de gemeente Amersfoort, over de nog geheime plannen.

Amersfoort het schip in
Zijn actie had een averechts effect. De projectontwikkelaars kwamen direct in actie en kochten de grond van de boeren voor prijzen die twee maal zo hoog waren als de marktconforme bedragen. Amersfoort, dat met de verkoop van de woningen geld had willen verdienen, ging daardoor voor naar schatting 17 miljoen euro het schip in, aangezien ze de grond voor een veel hogere prijs moest verwerven.

Wethouder overleeft op nippertje
Was de verantwoordelijke wethouder Jelle Hekman (PvdA) op de hoogte van de actie van de ambtenaar? Op 11 november 2008 overleefde hij op het nippertje een motie van wantrouwen, omdat hij aannemelijk kon maken dat de topambtenaar op eigen houtje had gehandeld. ‘Ik was verbijsterd’, zei Hekman tijdens de raadsvergadering van november over het eigenmachtige optreden van de ambtenaar. Die zou de projectontwikkelaars hebben gebeld in de overtuiging grondspeculatie te voorkomen en handelde volgens gemeentesecretaris Huitink ‘in de geest van de tijd.’

Iedereen op de hoogte
Op 31 december 2008 bevestigde de inmiddels uit zijn functie ontheven Ashouwer tegenover RTV Utrecht de informatie te hebben doorgespeeld aan de projectontwikkelaars, omdat dat zou hebben gepast in de publiekprivate samenwerking tussen de gemeente en de projectontwikkelaars. Hij verwachtte dat dit ‘het publieke belang ten goede zou komen’. Maar volgens hem was ‘iedereen zowel ambtelijk als bestuurlijk op de hoogte’ van zijn telefoontje.

'Geen nieuwe feiten'
Voor de SP was onder meer deze informatie aanleiding om een raadsonderzoek te vragen. De SP is ervan overtuigd dat wethouder Hekman en het hele college op de hoogte waren van Ashouwers optreden. Dat zou ook blijken uit uitlatingen van Hekman zelf en uit een onafhankelijk evaluatieonderzoek door bureau Omniplan. Maar volgens het college van B&W en de coalitiepartijen is de raad op 11 november 2008 al voldoende geïnformeerd en zijn er sindsdien geen nieuwe feiten aan het licht gekomen. Fractievoorzitter Anya Wiersma van de SP vermoedt dat een raadsonderzoek nu ‘definitief van de baan is’.