'Ambtenaar wordt gedemoniseerd'
Er is sprake van een demonisering van de ambtelijke status. Dat zegt Ron Niessen, die volgende week afscheid neemt als bijzonder hoogleraar van de Ien Dales Leerstoel. Volgens Niessen is ‘goed werkgeverschap’ en ‘goed, deugdelijk leiderschap’ nodig om ambtenaren hun trots terug te geven.
Een belangrijke rol ziet hij hierbij weggelegd voor de minister van Binnenlandse Zaken die ‘overal rond moet toeteren’ trots te zijn op ambtenaren. ‘Guusje ter Horst deed het wel, maar te weinig. Ik heb het Bram Peper, Johan Remkes, Hans Dijkstal en Klaas de Vries nooit horen doen.’
Niessen hekelt de uitholling van de rechtspositie van ambtenaren. ‘Straks kunnen ambtenaren worden ontslagen op grond van religie, politieke willekeur of dubbele nationaliteit. We gaan het allemaal zien.’
Lees het hele interview met Ron Niessen hieronder.
Reacties: 31
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Nu zijn ambtenaren aan de beurt, straks dubbele paspoorten?
Moet ik dus trots zijn op ambtenaarschap, dubbele nationaliteiten én religie?
Vaag.
Meneer mist namelijk precies de eseentie ,het verschil tussen keuzevrijheid in de markt(AH of SHELL)en het monopolisme en verplichting van (linkse) overheden.Daar wringt de steeds nauwer sluitende en dwingende schoen.Het doel, het voordeel is allang uit zicht van de betalende klant/consument/belastingbetalende burger. biedt u mij nu ook een leerstoel?
Als publiek dienaar heb je ook een verantwoordelijkheid naar de samenleving.
Iedereen ziet dat er veel fout gaat met het openbaar bestuur, je moet als verantwoordelijk ambtenaar dan ook zelf je waffel open trekken.
Ga langs de onwetende hierarchie en vertel wat er volgens jou anders moet.
Ook ambtenaren hebben de verantwoordelijkheid te laten zien dat ze zich verantwoordelijk voelen en in staat zijn out of the box te denken.
dergelijke transparantie geeft ook vertrouwen, waardoor dat demoiniseren afneemt.
2. Als de aangekondigde bezuiniging op salarissen het gevolg is van een visie op basis waarvan de "overgebleven" met minder ambtenaren kan worden gerealiseerd, is daar op zich iets voor te zeggen (afhankelijk van ieders politieke voorkeur).
3. Het aangekondigde "bevriezen" van de ambtenarensalarissen (in alle sectoren??) heeft als resultaat dat een groep werkenden (varierend van 140.000 tot zo'n 800.000) alleen op basis van hun werkgever wordt gediscrimineerd in zijn salaris. Als dat de bedoeling is zal:
a. de recrutering van nieuwe werknemers in ieder geval moeilijker worden;
b. een beroep op loyaliteit jegens de werkgever in ieder geval onder druk komen staan.
Mijn conclusie is dan ook: korten op de loonsom is slechts aanvaardbaar als ook de werkenden in het bedrijfsleven de mogelijkheid van het afsluiten van een CAO wordt ontzegd.
De werkende Nederlandse burger wordt niet gekort....De ambtenaar krijgt een loonstop en er moet (weer) worden bezuinigd. Ik ben ambtenaar en moet heel hard werken om aan de productienormen te komen die aan mij worden gesteld. bij ons is een grote efficiency slag geweest in de afgelopen jaren en er staat nog meer aan te komen vrees ik (niet voor mijzelf maar voor mijn cliënten). Laten we eens ophouden met te spreken over 'de ambtenaren' en kijk per functiegroep/ er dienstonderdeel wat nodig is en wat mogelijk is. Er zit in geen beroepsgroep zoveel verschil als tussen 'de ambtenaren'.
Dat die ambtelijkse status verdwijnt zou toch een zegen moeten zijn! Dan kan je ook meer gaan differentiëren tussen de diverse sectoren, die nu allemaal ambtenaar zijn, zoals die papierschuiver, maar ook de politieagent, onderwijzer, beroepsmilitair enzovoorts.
Niek stelt terecht vast dat er veel niet functionerende medewerkers blijven zitten omdat er geen dossier is aangelegd. Dat is inderdaad de realiteit bij de overheid. Leidinggevenden vinden dit aspect van hun vak lastig en worden zelf evenmin afgerekend op doelmatigheid, dus kiezen ze massaal voor de weg van de minste weerstand. En kunnen types die de kantjes eraf lopen zulks nog jaren volhouden. Dit leidt niet alleen tot ergernis bij goedwillende collega's maar draagt ook bij aan de negatieve beeldvorming van de ambtenaar.
Kortom, bij goed leiding geven hoort ook stevig ingrijpen bij ondermaats presteren evenals positieve aandacht voor excelleren. Momenteel gebeurt dat geen van beide. Excellerende ambtenaren worden soms zelfs als bedreiging van de bestaande orde gezien.
Een dergelijke vorm van leiding geven stimuleert ook de grote groep van modale ambtenaren om er iets extra's uit te halen.
Ik ondersteun een deel van je constateringen. Maar wel een kleine nuancering. Elk ambtelijk apparaat functioneert onder verantwoordelijkheid van een bestuurorgaan met politieke (gekozen)gezagdragers. Die selecteren ook de hoogste leidinggevende(n) en zijn verantwoordelijk voor de stijl van leidinggeven, prioriteiten, procedures, personeelsbeleid etc etc. Veranderingen moeten vanuit die hoek geinitieerd en aagejaagd te worden.
- Politici moeten een keuze maken ipv de kaasschaaf weer eens te hanteren. Burger, dit of dat doen we NIET en er is ook geen maatwerk beschikbaar
- Managers moeten hun verantwoordelijkheid nemen en de niet functionerende ambtenaren aanpakken.Dit leidt tot een kwalitatief en beter dienstverlend apparaat. Goede mensen lopen nu weg!
- Het individu moet af van de notie dat de ambtenaren er zijn hem of haar de zin te geven: ze zijn er voor de samenleving en het kan dus zijn dat je een 'nee' krijgt op je verzoek (liefst dus wel snel en goed gemotiveerd)
Een beschaafde democratische rechtstaat kent een goed en een gekwalificeerd ambtenarencorps. Daar moet een samenleving iets voor over hebben en daar behoort een samenleving trots op te zijn.
Sinds het New Public Management is het Fordisme toegetreden tot de overheid. Men wil denken in beheersbare automatische procesvoering. Een multiplier aan efficiencyverbeteringen binnen het ambtenarenapparaat was het gevolg. Steeds meer moest worden gestuurd op efficiency in advisering en uitvoering in plaats van na te denken over welke vraag vanuit de samenleving wordt gesteld en hoe dit in samenspraak op een goede manier op te pakken. De vraag word nu veelal een ongeleid projectiel met een eigen invulling.
Wat is op basis van de kritiek op ambtenaren tot stand gekomen? Veel denkwerk, tijd en geld is gaan zitten in ontwikkelingen zoals afrekencultuur, vbtb, P&C, reorganisaties enzovoorts; het moest leiden tot een ‘passend’ ambtenarenapparaat. Het heeft geleid tot een deels verworden van de deskundige ambtenaar tot een administratieve kracht, dan wel tot een (dure) externe. Veel deskundigen doen administratieve taken en geschikte ambtenaren vertrokken naar externe bedrijven die weer worden ingehuurd (iemand moet toch het werk doen?). Een enorm verlies aan deskundig potentieel die op bepaalde beleidsterreinen complexe vragen vanuit diverse belangen kan analyseren. En met welk feitelijk voordelig resultaat? De kritiek blijft, dus wat is het effect? Kent u ze?
En weer staat het ambtenarenapparaat ter discussie. De vergrijzing komt er aan! Te weinig nieuwe banen bij de overheid! Bezuinigen! De samenleving wordt wel complexer en stelt vaker vragen aan de overheid. En we zijn er nog niet, denkend aan de gevolgen van de recessie.
Waarom wordt er door alle zeer deskundige managers met hun efficiencytheorieën nu niet eens gekeken naar wat werkelijk speelt? Waarom beseffen politici niet dat zij zelf oorzaak zijn van de capaciteitsvraag aan het ambtenarenapparaat? Waarom denken managers en politici samen (eindelijk) niet eens na over goede opdrachtformulering en juiste procesgang? Waarom blijven ivoren torentjes in stand? Het heeft naar mijn mening allemaal te maken met persoonlijke belangen waar aan wordt vastgehouden.
Steeds meer ontstaat een horizontalisering in processen, puur uit behoefte. Men werkt steeds meer in netwerken omdat veelal legitiem maatwerk wordt gevraagd. En dat terwijl politiek en management verticaal hiërarchisch georiënteerd blijft (zie rapport Raad openbaar bestuur, februari 2010). Op het scheidingsvlak van horizontaal en verticaal liggen veel stagnaties op de loer bij advisering en uitvoering. “Wat is nu werkelijk het probleem”? Het wordt tijd daar eens aan te (gaan) werken door de heren ‘bestuurders’ van overheidsorganisaties. Het wordt een populistisch politieke beweging om het ambtenarenapparaat ter discussie te blijven stellen indien het werkelijke probleem eerst niet helder wordt. Vooralsnog werken ambtenaren onder het motto: “U vraagt en wij draaien”.
Zoals alles geldt hier dat niet alles over een kam kan worden geschoren. Er zijn gelukkig goede voorbeelden in den lande waar het beter gaat…
Denk je dat nu echt?
Heb je dat (ooit) ergens gehoord?
Mijn baan staat op de tocht en ik hoef echt niet achterover te leunen omdat ik toch een baangarantie heb. Als ik eruit moet vanwege bezuinigingen of einde project, heb ik een krap jaar om wat anders te zoeken. (re-integratiefase)
Daarna ben ik toch echt werkloos.
Kees lees jij geen kranten?? Kennelijk niet anders had je vast wel ergens gelezen dat er momenteel duizenden gemeenteambenaren landelijk uitvliegen. Ook ik zie diverse collega's om mij heen die te horen hebben gekregen dat er voor hen geen plaats meer is. Deze besluitvorming is al tot stand gekomen voor de verkiezingen dus hoezo baangaranties???? Ik kan niets anders vaststellen dan dat je graag met de meute meepraat, schaapjesgedrag noemen we dat ook wel.
Nederlanders zijn soms echte zeurpieten.
@Wiet, wie demoniseert nu wie???