Actualisatie herverdeling gemeentefonds leidt tot verdere verschuiving
Actualisatie herverdeling gemeentefonds leidt tot verdere verschuiving.
Verliezers in Groningen, Brabant en West- en Midden-Nederland
Op 12 augustus presenteerde de minister van Binnenlandse Zaken een actualisatie van de herverdeling van het gemeentefonds, op basis van de cijfers over 2019. Voor de berekeningen werden tot nu toe cijfers over 2017 gebruikt. In dit artikel schetsen we de belangrijkste veranderingen ten opzichte van de eerdere berekeningen. De actualisatie schetst een beeld van de mogelijke effecten van de herverdeling van het gemeentefonds. Het merendeel van de verliezers zit in Groningen, Brabant en West- en Midden-Nederland.
Nadelige effecten verschuiven verder richting het westen
In de oorspronkelijke voorstellen gingen veel gemeenten in Groningen, Friesland en Drenthe en Brabant erop achteruit. De belangrijkste reden daarvoor was dat sociale maatstaven minder zwaar meewogen in de verdeling dan voorheen. Dat zou bij gemeenten in het noorden van het land een zware wissel trekken op de begroting. Een groot deel van deze gemeenten heeft een slechte vermogenspositie en kan niet terugvallen op buffers vanuit de gebiedsontwikkeling. Uit de half juli gepresenteerde herziene voorstellen bleek al dat de effecten in het noorden van het land minder nadelig zouden uitpakken. In de actualisatie van de cijfers over 2019 zet deze ontwikkeling zich verder door. Dat is grafisch weergegeven in de onderstaande figuur. Daaruit blijkt dat bij de nieuwe verdeling de verliezers (de “rode gemeenten” in de figuur) vooral in Groningen, Brabant en west- en midden Nederland te vinden zijn.
Grafisch overzicht van de consequenties van de herverdeelvoorstellen
Grote gemeenten gaan er gemiddeld op vooruit
De grote gemeenten, met uitzondering van de G4 (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht), gingen er in de oorspronkelijke voorstellen al op vooruit. In de actualisatie neemt hun voordeel verder toe. Gemeenten met 100.000 tot 250.000 inwoners gaan er gemiddeld het meest op vooruit. Dit voordeel lijkt ten koste te gaan van de middelgrote gemeenten (tussen 20.000 en 50.000 inwoners). Die gemeenten leveren per jaar gemiddeld € 11 per inwoner in.
In de oorspronkelijke voorstellen gingen veel gemeenten in Groningen, Friesland en Drenthe en Brabant erop achteruit. De belangrijkste reden daarvoor was dat sociale maatstaven minder zwaar meewogen in de verdeling dan voorheen. Dat zou bij gemeenten in het noorden van het land een zware wissel trekken op de begroting. Een groot deel van deze gemeenten heeft een slechte vermogenspositie en kan niet terugvallen op buffers vanuit de gebiedsontwikkeling. Uit de half juli gepresenteerde herziene voorstellen bleek al dat de effecten in het noorden van het land minder nadelig zouden uitpakken. In de actualisatie van de cijfers over 2019 zet deze ontwikkeling zich verder door. Dat is grafisch weergegeven in de onderstaande figuur. Daaruit blijkt dat bij de nieuwe verdeling de verliezers (de “rode gemeenten” in de figuur) vooral in Groningen, Brabant en west- en midden Nederland te vinden zijn.
Grafisch overzicht van de consequenties van de herverdeelvoorstellen
Grote gemeenten gaan er gemiddeld op vooruit
De grote gemeenten, met uitzondering van de G4 (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht), gingen er in de oorspronkelijke voorstellen al op vooruit. In de actualisatie neemt hun voordeel verder toe. Gemeenten met 100.000 tot 250.000 inwoners gaan er gemiddeld het meest op vooruit. Dit voordeel lijkt ten koste te gaan van de middelgrote gemeenten (tussen 20.000 en 50.000 inwoners). Die gemeenten leveren per jaar gemiddeld € 11 per inwoner in.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.