Beveiligers vrezen wegwerp-boa’s

De oproep van minister Opstelten aan gemeenten meer buitengewone opsporingsambtenaren (boa’s) in te huren baart beveiligingsbedrijven zorgen. Zij vrezen voor beunhazerij in deze miljoenenmarkt en pleiten voor een keurmerk.

Geen minimumeisen
Gemeenten moeten volgens een circulaire van minister Opstelten meer boa’s inhuren om zo een flexibele schil rond de eigen boa-bezetting te creëren en hebben daar sinds 1 januari ook meer mogelijkheden toe. Boa’s zelf hebben meer bevoegdheden gekregen. Ze worden ingezet bij de controle van de Drank- en Horecawet en mogen bijvoorbeeld verdachten aanhouden. Ze hebben daarvoor een uitbreiding van geweldsmiddelen gekregen: ze mogen handboeien dragen en gebruiken. Onvoorstelbaar dat dan geen minimumeisen worden gesteld aan bedrijven die boa’s leveren, zoals voor kwaliteit, opleiding en bijscholing, vindt Henk Mikkers, securitymanager van beveiligingsbedrijf Securitas.

Permanente her- en bijscholing
Het bedrijf levert zelf 300 toezichthouders en tien inhuurboa’s aan de gemeente Breda voor het domein openbare ruimte en is te spreken over de nieuwe opleidingseis voor boa’s en de bedrijven die hen uitlenen. ‘Voorheen moesten boa’s eens in de vier jaar een Cito-toets voor bekwaamheid doen, maar straks is permanente her- en bijscholing verplicht. Je moet dan jaarlijks het aantal uren bijhouden, anders krijg je na vier jaar een probleem met de verlenging van je bevoegdheid. Dat is een vooruitgang van de kwaliteitseisen en een verdieping van het vak.'

Steeds opnieuw op zoek
Risico is echter dat marktpartijen gecertificeerde boa’s wegzetten bij gemeenten en niet voorzien in her- en bijscholing. Dat wel doen, vergt namelijk tijd, aandacht en expertise van zo’n organisatie. Maar vooral ook een financiële investering in medewerkers. Je brengt de boa op een ander en hoger niveau. Vele boa’s zullen dat niet aankunnen en hun bevoegdheden kwijtraken. Met de oproep voor opschaling is het gevaar dat bedrijven hier niet zuiver mee omgaan en boa’s straks niet meer aan kwaliteitseisen zullen voldoen. Gemeenten moeten dan steeds weer opnieuw op zoek.’

Beunhazerij
Het ontstaan van de “wegwerpboa” is niet denkbeeldig meer, vreest Mikkers. ‘Je krijgt beunhazen die beknibbelen op opleiding en bijscholing. Wij zien die ontwikkeling nu al in de markt gebeuren en dit wordt de komende jaren meer zichtbaar. Detacheerders nemen mensen in dienst die hun boa-akte hebben en laten die na korte tijd weer uitstromen, omdat de verlenging niet kan worden geregeld. Uitzendorganisaties roeren zich ook. Die zien ook dat hier gewin te behalen is.’ Als gemeenten de oproep van Opstelten opvolgen en inderdaad meer boa’s gaan inhuren, ontstaat een miljoenenmarkt, denkt Mikkers. ‘Het gaat dan om vele miljoenen.’

Keurmerk
Mikkers pleit daarom voor een keurmerk dat bij aanbestedingen geldt als voorwaarde en niet buiten het bereik van kleine maar serieuze partijen hoeft te vallen. Dat keurmerk is er nu niet. ‘Je hebt dan een kwaliteitsborging.’ Hij vertelt dat gesprekken vanuit de overheid gaande zijn over centrale cao-afspraken voor de boa. ‘In het verlengde daarvan kunnen we ook kwaliteitsafspraken bekijken.’ Hij wijst op politievakbond ACP die al de wil vanuit de politie heeft uitgesproken voor een cao voor boa’s. ‘Maar we zullen ook via de Tweede Kamer proberen voor elkaar te krijgen dat bij die roep om inhuur rekening wordt gehouden met kwaliteit.’

VNG: te vroeg voor keurmerk
De VNG was vorig jaar oktober blij dat de mogelijkheid voor het inhuren van boa’s door gemeenten bleef bestaan, omdat het de nodige flexibiliteit met zich meebrengt. De VNG laat weten regelmatig te overleggen met vertegenwoordigers van gemeentelijke werkgevers, de particuliere veiligheidsbranche en belangenorganisaties van boa's. Ook adviseert de VNG over opleidingseisen en inrichting van het onderwijs aan boa's. ‘De VNG staat open voor concrete signalen dat een strengere bewaking van kwaliteit nodig is, maar het is te vroeg om nu de conclusie te trekken dat er een keurmerk zou moeten komen’, aldus woordvoerder Liane ter Maat. 

Ingeslagen weg moet ruimte krijgen
Boa’s moeten aan hoge eisen voldoen en blijven voldoen, ongeacht of ze in dienst zijn van een gemeente of zijn ingehuurd, stelt de VNG. ‘De gemeentelijke boa ontwikkelt zich tot een goed gekwalificeerde professional op het gebied van handhaven. De eisen aan opleiding, bij- en herscholing zijn een aantal jaren geleden opgeschroefd met steun van gemeenten en belangenorganisaties. De VNG vindt dat de ingeslagen weg naar hogere kwaliteit de ruimte moet krijgen.’