Waar de lijsttrekkers de afgelopen weken vooral hun best hebben gedaan onderscheidend te zijn, komt het bij de formatie nu neer op bruggen slaan. Onderling vertrouwen is daarbij crucialer dan een grote mate van politiek-inhoudelijke overeenkomsten. Adviseur lokaal bestuur Petra Habets is ervan overtuigd dat een akkoord dat in de kroeg op bierviltjes tot stand is gekomen, langer standhoudt dan een akkoord dat in een vergaderkamertje is ontstaan.
Raadsleden worden met speciale inwerkprogramma’s klaargestoomd voor de komende vier jaar. Er is nadrukkelijk aandacht voor integriteit, de Omgevingswet en regionalisering, zo blijkt uit een rondgang langs griffiers.
Per week nemen drie wethouders al dan niet gedwongen afscheid van hun plek aan de collegetafel. Maar dat is kinderspel bij de vorming van nieuwe colleges na de gemeenteraadsverkiezingen: dan vindt de grote schoonmaak plaats onder wethouders.
De gemeente Hollands Kroon liep de afgelopen jaren voorop met innovatieve projecten. Tot afgelopen najaar een bestuurlijke crisis uitbrak en de gangmakers moesten vertrekken. Wat is er in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen nog over van de vernieuwingsdrift?
De campagnes zijn in volle gang in de 335 gemeenten waar op 21 maart verkiezingen worden gehouden. Welke thema’s zijn belangrijk en vooral, op welke thema’s verschillen de partijen van mening? Citisens analyseerde op verzoek van Binnenlands Bestuur de verkiezingsthema’s van 64 gemeenten
Juriste Alice van Hest noemde een Boxmeerse ambtenaar een pias. Ze kreeg een gemeentehuisverbod toen ze weigerde excuses aan te bieden en een verklaring te ondertekenen. Onwettig, vindt de rechter. ‘De gemeente heeft verloren, maar ze hebben mij wel verslagen.’
Na 2020 zal Nederland ruim 30.000 extra ambtenaren tellen. Dat is een gevolg van de nieuwe Ambtenarenwet, die stelt dat iedereen in publieke dienst ambtenaar is. Wat betekent dat voor de medewerkers van bijvoorbeeld de SER, De Nederlandse Bank en het UWV?
De tevredenheid met de lokale democratie is groot, constateert de Tilburgse bestuurskundige Julien van Ostaaijen. Maar de burger krijgt mondjesmaat echte invloed. Ook andere tegenmacht laat te wensen over. Werk aan de winkel voor lokale politici.
Een belangrijke overweging bij de decentralisatie van (rijks)taken naar de gemeenten was een verbetering van de doelmatigheid. Decentralisatie kan daar inderdaad toe leiden. Maar vanzelfsprekend is het volgens hoogleraar Raymond Gradus allerminst. Zaak is het namelijk dat de rijksoverheid niet te snel intervenieert als taken eenmaal zijn overgedragen. Dat komt de doelmatigheid bepaald niet ten goede.
Ten opzichte van 20 jaar terug neemt het aantal tussentijds vertrekkende raadsleden toe. Toentertijd trad 12,5 procent van de raadsleden voortijdig terug, nu is dat gestegen naar zo’n 14,5 procent. SP en GroenLinks verliezen er onderweg verreweg de meeste.
