De gemeentesecretaris anno 2018 moet inspelen op het ontstaan van lokale, horizontale netwerken waarin gemeenten samenwerken met inwoners en maatschappelijke organisaties. Maar de overheid kan niet alles overlaten aan de zelfredzame inwoner en de initiatiefrijke social entrepreneur. Volgens de Tilburgse gemeentesecretaris Marcel Meijs lopen gemeenten steeds vaker tegen grenzen aan van wat de markt niet oppakt en waar zelfredzaamheid van inwoners niet reëel is. ‘Hier is geen terugtrekkende, maar juist een aanwezige overheid gewenst.’

Zeg Renesse en in je hoofd ontstaat spontaan de associatie met feestende en drinkende pubers. De gemeente wil maar wat graag af van dat hardnekkige imago. ‘De jongeren vormen maar een klein deel van de bezoekers.’

Ook ambtenaren lopen gezondheidsrisico’s op de werkvloer. Nu moeten ze hun schade zien te verhalen bij de bestuursrechter, na 2020 – met de invoering van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren – wordt dat de burgerlijke rechter. Dat heeft voor hen voor- én nadelen.

Albert Rodenboog stopt volgende week als burgemeester van Loppersum. Hij knokte jaren om de gaskraan dichtgedraaid te krijgen. Dat lukte. Maar zijn succes heeft hem niet milder gestemd over de vaderlandse politiek. ‘Den Haag gaat schandalig om met de Groningers.’

Diemen grenst aan Amsterdam dus het deelt de woningnood en het kent dezelfde ondermijnende criminaliteit. Met het project Scheerlicht probeert de gemeente erger te voorkomen. Het begint met adrescontroles.

Genoeg mensen vinden voor zachte piketdiensten is een zorg voor veiligheidsregio’s. In Groningen keren ze nu ook een vergoeding uit aan gemeenteambtenaren met zacht piket tijdens crisissituaties. ‘Het is een blijk van waardering.’

Groepjes betrokken burgers die de leefbaarheid in de stad vergroten. De Stadslabs groeien als kool. Maar hun mentaliteit van handen uit de mouwen botst makkelijk met gemeentelijke procedures. ‘Aan de realisatie van bewonersplannen gaat niet zelden een kafkaësk besluitproces vooraf.’ 

Breng het aantal vergadermomenten van de gemeenteraad flink terug. Investeer tegelijk in een betere en professionele ondersteuning van de raad. En verminder het aantal raadsleden door het opkomstpercentage leidend te laten zijn in het aantal te bezetten raadszetels. Met die eenvoudige ingrepen wordt volgens Meindert Fennema en Martijn Bolkestein zowel de slagkracht als de aantrekkelijkheid van de gemeenteraad vergroot.