LIVEBLOG CORONA 25 MEI

In dit liveblog houdt Binnenlands Bestuur naast de reguliere berichtgeving een chronologisch overzicht bij van het laatste nieuws over het coronavirus en de gevolgen voor decentrale overheden.

22.15: Bruls: Mensen zijn zelf verantwoordelijk

Mensen hebben zelf de verantwoordelijkheid om zich aan de coronaregels te houden, ook als volgende week maandag de terrassen weer opengaan. Dat zei burgemeester Hubert Bruls maandagavond na afloop van het Veiligheidsberaad. 'De bal ligt in eerste instantie bij de horeca-ondernemer en de klanten zelf. Zij moeten zorgen dat zij afstand van elkaar kunnen houden.' Bruls verwacht niet dat er in het Pinksterweekeinde massaal moet worden gehandhaafd. 'Wij treden alleen op bij excessen. Als mensen op grote schaal niet willen luisteren of er problemen zijn met de openbare orde, dan grijpen wij in', aldus de burgemeester van Nijmegen en tevens voorzitter van het beraad. In het Veiligheidsberaad komen de 25 burgemeesters van de Veiligheidsregio's samen. Zij adviseren het kabinet. Minister Ferd Grapperhaus van Justitie is ondanks de toenemende drukte nog altijd heel tevreden. 'Wij doen het als Nederlanders heel erg goed. Laten we het zo blijven doen.'

18.30: Raad van State: Samenkomsten verbieden schuurt met Grondwet

De strenge coronaregels voor bijvoorbeeld samenkomsten schuren soms met de grondwet, vindt de Raad van State. De raad begrijpt wel dat de nood aan de man was, maar adviseert de Tweede Kamer dat een aantal van deze voorschriften en verboden niet te lang van kracht kan blijven.

Om de opmars van het coronavirus te stoppen, vroeg het kabinet aan de veiligheidsregio's bijvoorbeeld om 'samenkomsten' te verbieden. De politie maakte meermaals een eind aan stiekeme feestjes en deelde boetes uit. Maar als het een besloten bijeenkomst is en de aanwezigen de openbare orde niet verstoren, laat de wet volgens de Raad van State eigenlijk geen ruimte voor een verbod. Als dat toch nodig is om de volksgezondheid te beschermen, dan moet er een wet komen die dat regelt.

De overheid heeft ook weinig middelen om kerkdiensten en andere religieuze bijeenkomsten aan banden te leggen, stelt de raad. Je zou nog kunnen betogen dat de vrijheid van godsdienst nog redelijk behouden blijft doordat gelovigen bijvoorbeeld wel in kleine groepen of via een videoverbinding bijeen kunnen blijven komen, schrijft de Raad van State. Maar die uitleg kan 'slechts in een acute situatie, voor een korte periode, soelaas bieden'. De Tweede Kamer had om het advies van de Raad van State gevraagd. Het kabinet heeft al aangekondigd dat het werkt aan een wettelijke basis voor de coronavoorschriften. De raad buigt zich daar waarschijnlijk volgende week over. (ANP)

16.30: Boa's betogen tegen mishandelingen
Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) voeren dinsdag om 12.00 uur in een aantal steden actie om hun afschuw uit te spreken over het toenemend geweld tegen boa's. Dit naar aanleiding van de mishandeling van collega's in IJmuiden op Hemelvaartsdag. De boa's doen dat samen met de bonden en gemeentes. Er zijn actiebijeenkomsten in Amsterdam, Den Haag, Haarlem en Velsen en mogelijk ook in enkele andere steden die zich willen aansluiten, zegt voorzitter Ruud Kuin van de Nederlandse BOA Bond. Er wordt dan een verklaring voorgelezen waarin de boa's hun afschuw uitspreken over de mishandelingen. 'Het wordt een korte betoging van maximaal dertig boa's, waarbij een verklaring wordt afgelegd over wat er in IJmuiden is gebeurd', aldus Kuin. 'Daarnaast roepen we minister Grapperhaus op om het zeer snel mogelijk te maken dat burgemeesters hun boa’s kunnen uitrusten met de verdedigingsmiddelen wapenstok en/of pepperspray.' In Hilversum zal burgemeester Pieter Broertjes namens het college een verklaring uitspreken bij Station Hilversum om 12.15 uur. 'Met het verder openen van de samenleving neemt de druk op de boa's alleen maar toe. De boa's moeten beter uitgerust worden, maar ook meer samenwerken en ondersteund worden door de politie', aldus Broertjes. De boa's wijzen erop dat het voorval in IJmuiden geen incident is, maar dat agressie en geweld tegen hen de laatste jaren toenemen. Vorige week voerden boa's in Rotterdam daarom al actie waarbij geen bekeuringen werden uitgeschreven. Deze actie krijgt een landelijk vervolg op 1 juni, maar daarover moet nog worden overlegd met de achterban. Ook is nog niet duidelijk in welke gemeenten die actie zal plaatshebben. (ANP)

08.10: 'Negenduizend huishoudens kunnen huur niet meer betalen'
Bijna negenduizend huurders hebben zich sinds het begin van de coronacrisis gemeld bij hun woningcorporatie omdat ze de huur niet meer kunnen betalen. Dat meldt NRC op basis van een inventarisatie onder 197 corporaties. Volgens de krant bezitten die samen zo'n 1,6 miljoen sociale huurwoningen van de 2,4 miljoen die er in Nederland zijn.
De hardst getroffen huurders zijn zzp'ers en freelancers die door de crisis hun inkomen hebben zien wegvallen, schrijft de krant. De corporaties verwachten dat de komende tijd meer huurders zich melden met betalingsproblemen, omdat de financiële buffers die sommige huurders hebben opgebouwd op raken.
Vorige week riep koepelorganisatie Aedes van de corporaties huurders die in de knel komen op om met de verhuurder afspraken te maken. Het kan dan gaan om huurbevriezing, huurverlaging, betalingsregelingen of het zoeken naar een passendere woning. Tegen NRC meldt Aedes dat de huurachterstanden bij de corporaties sinds jaren weer zijn gegroeid door de coronacrisis. ‘We hopen dat de financiële problemen voor deze huurders tijdelijk zijn, want voor hen is dit verschrikkelijk’, zegt bestuurslid Hester van Buren. Volgens haar zijn er ook nog mensen die ‘hun kop in het zand steken’ voor de betalingsproblemen. ‘Die hebben zich nog niet bij ons gemeld.’ (ANP)

Lees hier het korte coronanieuws van de voorgaande dagen.