Investeren in koopavond loont nog steeds

Valt de koopavond nog te redden? De avondopenstelling van de binnenstad staat in veel gemeenten onder druk door toenemende online verkoop en het funshoppen op zondagmiddag. Alkmaar deed onderzoek onder ondernemers, met leerzame resultaten.

Een op drie dicht 

Alkmaar kreeg tussen 2011 en 1014 op koopavonden 38 procent minder passanten in het centrum (tegen 40 procent landelijk). De daling is inmiddels tot stilstand gekomen, maar stijgen doet het aantal bezoekers ook nu de crisis voorbij is nog nauwelijks. Inmiddels houdt een op de drie Alkmaarse winkels de deuren op koopavond dicht.

Funest
Veel eenmanszaken klagen dat ze de zondag er al bij hebben gekregen en nu eenmaal niet de hele week open kunnen zijn. Hun gesloten luiken zijn funest voor de sfeer op straat en creëren bovendien onduidelijkheid bij de consument. En als die op koopavond eenmaal voor een gesloten winkel staat, komt die niet meer terug.

Nieuwe impuls
Hoe kan de Alkmaarse koopavond een nieuwe impuls krijgen? Op aandringen van de raad liet de gemeente vorig jaar onderzoek doen onder de winkeliers in het centrum, uitgevoerd door Bureau RMC. De grootste vijand van de koopavond blijkt de opkomst van het online shoppen. Wie maalt er nog om die paar extra doordeweekse winkeluren als het wereldwijde web 24 uur per dag beschikbaar is?

Magere 5,2
Meer dan 6o procent van de Alkmaarse winkeliers noemt die ruimere winkelmogelijkheden als oorzaak van de bezoekersdalingen op koopavond. Een bijna net zo grote groep voert aan ‘dat relatief veel winkels gesloten zijn’. Zij die de deuren openhouden waarderen de koopavond gemiddeld met een magere 5,2. Ze missen vooral bezoekers, reuring.

Doelgericht
Toch is dat niet het hele verhaal. Er is een positief element dat de koopavondbezoeker van de gemiddelde shopper onderscheidt: zijn doelgerichtheid of, in retailtermen, de hoge conversiegraad. De koopavondbezoeker slaat snel zijn slag. Hij (het is relatief vaak een man) weet dat de winkelrijen dan kort zijn en de verkoper tijd heeft. Ja, het oogt relatief rustig op koopavond en er zijn ook minder klanten. Maar diegenen die er wel zijn, kopen meer.

Piekmoment
Daarom loont het volgens directeur Huib Lubbers nog steeds de moeite om als gemeente in de koopavond te investeren. ‘Ook al omdat het piekmoment van het winkelend publiek steeds later op de dag komt te liggen. Nu gaat het al richting vier uur. Dat maakt nieuwe combinaties met de avond mogelijk. Zeker met de steeds uitgebreidere horeca- en leisurevoorzieningen die je tegenwoordig in de binnenstad vindt.’

Verrassende uitkomst
Voor de Alkmaarse wethouder Pieter Dijkman (economische zaken, VVD) is de verrassende uitkomst van het onderzoek dat winkeliers vinden dat de gemeente het antwoord op die vraag zoveel mogelijk aan de markt moet overlaten. ‘Ze vragen van ons geen specifiek beleid om de koopavond te verbeteren. De gemeente speelt hooguit een faciliterende rol.’

Parkeertarieven
Er kwamen ook allerlei praktische zaken aan het licht. ‘Dat ondernemers en gemeente bijvoorbeeld nog veel beter kunnen communiceren’, zegt de ook aangeschoven strategisch adviseur Sandra de Boer. ‘Wat zijn de openingstijden, welke straten doen aan de koopavond mee.’ ‘En de parkeertarieven’, vult Dijkman aan. ‘Je kunt op koopavond in Alkmaar heel voordelig je auto kwijt. Blijkt bij het publiek nauwelijks bekend te zijn.’

Tussen de oren
De koopavond korter maken – tot acht uur, of half negen, zoals sommige winkeliers suggereren – ziet hij niet zitten. ‘De tijden zitten zo tussen de oren van de mensen. Die moet je niet willen aanpassen.’ ‘Ik weet dat ze dat in Haarlem hebben geprobeerd’, zegt De Boer. ‘Geen specifieke koopavond meer, maar drie dagen de winkels een uur langer open houden. Zoiets beklijft moeilijk bij het winkelend publiek.’

Minder somber
Van de Alkmaarse ondernemers verwacht nauwelijks één op de vijf ondernemers (22 procent) dat de koopavond over tien jaar in deze vorm nog bestaat. Dijkman ziet het minder somber in. ‘Ik constateer dat het aantal bezoekers nu stabiel is. En ik denk dat het publiek dat gericht is op een aankoop op donderdagavond niet zomaar verdwijnt. Misschien dat je het kernwinkelgebied wat moet verkleinen en een of twee straten laat afvallen. Verder niet. Alkmaar heeft grote nieuwbouwplannen langs het Noordhollands Kanaal. We verwachten dat de stad in 2040 zo’n twintig- tot veertigduizend extra bewoners heeft.’ Zelfverzekerd: ‘Om die reden moet je niet aan krimp van je winkelgebied of je winkeltijden denken, eerder aan uitbreiding.’

Lees het hele verhaal over de koopavond deze week in BB10 (inlog)