Experiment stembiljetten moet sneller

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) staat positief tegenover het wetsvoorstel om te experimenteren met nieuwe stembiljetten, maar heeft kritiek op de tien jaar looptijd van het experiment.

Lastig hanteerbaar

Het huidige stembiljet is niet elektronisch telbaar en ‘elke verkiezing weer blijkt dat het huidige stembiljet zowel voor stembureauleden als voor veel (groepen) kiezers lastig hanteerbaar is’, schrijft de VNG aan minister Ollongren (Binnenlandse Zaken, D66), die het wetsvoorstel middels een internetconsultatie voorlegde. De VNG juicht het wetsvoorstel toe.

Twee modellen

Er kan met twee modellen geëxperimenteerd worden: een met namen van de kandidaten en een met partijen en kandidaatnummers (zie afbeelding onderaan dit artikel). Testen bij de herindenlingsverkiezingen in november 2018, zouden volgens de VNG tot aanzienlijke verbeteringen hebben geleid: efficiënter tellen, een lager percentage ongeldige stemmen, betere toegankelijkheid voor bepaalde groepen kiezers (zoals laaggeletterde kiezers) en ze zijn elektronisch telbaar.

Kritiek

De VNG uit kritiek op de looptijd van het experiment: tien jaar. Het zou van te weinig ambitie getuigen. ‘Indien de volledige looptijd wordt benut, betekent deze volgordelijkheid dat gemeenten pas over tien jaar – vanaf 2031 – wettelijke experimenten met elektronisch tellen kunnen uitvoeren.’ Er wordt daarom aangedrongen op op een verkorting naar vijf jaar. Verder wil de VNG dat de raad moet kunnen kiezen met welk model de gemeente wil experimenteren.

Model 1 en 2

Stembiljet per partij met namen van kandidaten (links) en stembiljet met partijen en kandidaatnummers (rechts). (Bron: conceptwetsvoorstel via internetconsultatie)