Aantal wettelijke schuldsaneringen blijft dalen

De instroom in de Wsnp (Wet schuldsanering natuurlijke personen) daalde in 2019 sterk. De daling wordt niet gecompenseerd door een stijging in minnelijke schuldhulptrajecten. De trend is al langer zichtbaar en betekent dat steeds minder mensen effectief van hun schulden af geholpen worden. 

Succesvol
Dat blijkt uit de Monitor Wsnp die vandaag door de Raad voor Rechtsbijstand gepresenteerd wordt. De Wsnp blijft een succesvolle manier om problematische schulden op te lossen, concludeert het rapport. In 93 procent van de gevallen zorgde de schuldsanering ervoor dat de hulpvrager na afloop van het traject het leven schuldenvrij kon voortzetten. Daarom is het belangrijk dat de instroom in de Wsnp wordt geoptimaliseerd, stelt de Raad voor Rechtsbijstand.

Trend
In 2019 werden in totaal 4.637 mensen toegelaten tot de wettelijke schuldsanering. Dat zijn er 1.260 minder dan in 2018: een daling van ruim 20 procent. In 2015 werden er nog 11.703 schuldsaneringsregelingen uitgesproken, in 2011 ging het om 14.727 mensen. De daling is dus al lang zichtbaar en bedraagt bijna 70 procent sinds 2011.

Bij de rechtbank in Amsterdam werden de meeste Wsnp-verzoeken per 100.000 inwoners ingediend, in Oost-Brabant de minste. Opvallend is dat verzoeken in Amsterdam ook het vaakst worden afgewezen. Het percentage toewijzingen is daar het laagste van alle rechtbanken in Nederland. 

Hindernisbaan
De Nationale Ombudsman kwam eerder dit jaar tot een soortgelijke conclusie. De ombudsman noemde de weg naar de Wsnp een hindernisbaan. Omdat steeds minder mensen bij de Wsnp terecht komen en het aantal minnelijke trajecten via de gemeentelijke schuldhulpverlening de daling niet compenseert, komen per saldo steeds minder mensen in aanmerking voor een schuldenvrije toekomst, was de sombere analyse van ombudsman Reinier van Zutphen.

Knelpunten
Uit het onderzoek van de ombudsman bleek dat de gemeentelijke schuldhulpverlening een van de knelpunten is die de toegang tot de Wsnp bemoeilijkt. Mensen met schulden worden door de gemeente namelijk niet altijd voorgelicht over de mogelijkheden van de Wsnp. Soms schildert een schuldhulpverlener de Wsnp ten onrechte als een kansloze optie af. Ook krijgen inwoners niet altijd begeleiding bij het indienen van een Wsnp-verzoek, terwijl dat voor de meeste burgers te ingewikkeld is om zelf te doen. Gemeenten behoren in de toeleiding naar, tijdens en na het Wsnp-traject professionele ondersteuning aan te bieden, stelde ombudsman Van Zutphen.