Al jaren wordt er gepraat over de lerende organisatie. Deze gaat uit van de inwoners. Leren draait om beter laten werken van het overheidsbedrijf. Zo worden werkprocessen, procedures en organisatiestructuren hierop ingericht. Leidinggevenden zijn vanuit hier continu in de weer te ordenen en prioriteiten te stellen. Zij zorgen dat taken, rollen en verantwoordelijkheden zijn afgebakend en een gezonde check & balance bestaat. Emoties mogen worden geuit. Veiligheid is voorwaarde. Het adagium ‘fouten maken mag’ viert hoogtij. Tot hier de theorie.

‘Du musst dein Leben ändern’ schrijft Harry Mulisch twintig jaar geleden in 'De Ontdekking van de Hemel'. Door corona zijn gemeenten op hol geslagen. Vijftigplusambtenaren worstelen met ’anytime-anywhere’ gedoe rond ZOOM of Teams, dertigersambtenaren balen van het thuiswerken tussen jengelende kinderen in hun te kleine huis. Jonge ambtenaren zien voorlopig geen florissante carrière meer. Zij beseffen dat wegsluizen van miljarden naar buitenlandse aandeelhouders bezuinigingen inluiden.  

‘Integriteit weegt bij mij heel zwaar.’ En enkele zinnen later kondigt Geert Post zijn aftreden aan.

Laatst deed ik een koffie, of eigenlijk een thee, met een oud-collega van me. Zij is van Chinese afkomst, hier opgegroeid, academisch geschoold, goeie baan enzovoorts. We hadden het over de discussie van Black Lives Matter.

Pensioen. Corona verdringt bijna de aandacht. Het geld waar elke ambtenaar een dag per week voor werkt. Nu dreigt dit te worden gepikt. We kennen de briljante ABP-missie. Samen bouwen aan een goed pensioen met geloof in de kracht van collectiviteit en solidariteit. Aangevuld met de pracht kernwaarden ‘betrokken bij elke deelnemer’ en ‘deskundig’. Als de minister zijn zin krijgt schiet daar weinig van over.