Werkdruk (sommige) ambtenaren afgenomen

Het vooroordeel dat ambtenaren het rustig aan doen in vergelijking met de rest van Nederland, klopt. Voor een deel althans. Volgens een onderzoek van het CBS blijkt namelijk dat ambtenaren minder dan gemiddeld werkdruk ervaren. Koks hebben de meeste stress in hun werk en beveiligers het minste. Ambtenaren staan weliswaar in de onderste helft volgens het CBS-onderzoek, maar managers in de administratieve dienstverlening juist weer in de top 5. En daar vallen ook weer de overheidsmanagers onder.

45 uur of meer

Bepaalde beroepen worden telkens weer in verband gebracht met een hoge werkdruk. Dit zijn onder meer docenten, artsen, verpleegkundigen, makelaars, boekhouders en leidinggevenden. Zij geven aan heel veel en extra hard te moeten werken en dit ook snel te moeten doen. De stress bij leidinggevenden is vaak het gevolg van het vele computer- of beeldschermwerk. Een andere belangrijke stressfactor is het aantal uren dat per week gewerkt wordt. ‘Het empirisch verband is sterk bij werkweken van 45 uur of meer’, aldus de onderzoekers. Verder hecht een moderne werknemer tegenwoordig aan ‘het carrière moeten kunnen maken’, ‘leuke en interessante collega’s’, een ‘sympathieke baas’, ‘leer- en ontwikkelingsmogelijkheden’ en ‘goede secundaire arbeidsvoorwaarden’. De stelling is dat als aan deze factoren niet is voldaan, dit verhogend op de ervaren werkdruk werkt.

Managers
De discrepantie tussen de lage werkdruk onder ambtenaren enerzijds en de hoge werkdruk van leidinggevende(n) (ambtenaren) anderzijds in het onderzoek is goed verklaarbaar. ‘De respondenten mochten zelf invullen in welke beroepsgroep ze horen’, legt een CBS-woordvoerder uit. ‘Sommige leidinggevenden hebben aangegeven bij de ambtenaren te horen, anderen schaarden zichzelf onder de managers in de dienstverlening.’

Minder werkstress
Wanneer er gekeken wordt naar alle werknemers in het openbaar bestuur zijn de cijfers echter duidelijk. Waar 36 procent van de gemiddelde werknemer vindt dat hij erg snel moet werken, geldt dit voor slechts 29 procent van de medewerkers in het openbaar bestuur. Bij de categorie ‘heel veel werk doen’ is het verschil bijna 4 procent en bij ‘extra hard werken’ is de verhouding 30,6 versus 25 procent. Overigens is de werkdruk tussen 2014 en 2015 enigszins afgenomen. Vond in 2014 nog 45 procent dat er heel veel werk te doen was, een jaar later is dat minder dan 42 procent.

Belangrijk onderwerp
Het onderwerp werkdruk is inmiddels een belangrijk maatschappelijk en politiek thema geworden, in Nederland maar ook in Europees verband. Onderzoek brengt hoge werkdruk in verband met welbevinden, gezondheidsklachten, sociale gevolgen zoals conflicten in het gezin en sociale kosten bijvoorbeeld door uitval op het werk.