Utrechtse boa mag ‘inclusief’ uniform aan

Het dragen van een hoofddoek of een keppel zijn vanaf volgend jaar toegestaan voor Utrechtse boa’s. De gemeenteraad nam donderdagavond een motie van Denk aan met die strekking. Het ‘inclusieve’ uniform moet uiterlijk aan het eind van het tweede kwartaal worden ingevoerd en moet als inspiratie dienen voor de rest van de G4 en de politie. Bij boa’s zelf is dit geen issue, laten de bonden weten.

Maatschappelijke verandering
‘Utrecht kan op dit vlak een voorloper zijn van een maatschappelijke verandering’, staat in de motie die mede werd ingediend door Student&Starter en Partij voor de Dieren. Het is nu voor handhavers niet mogelijk om een hoofddoek of keppel of andere godsdienstige of levensbeschouwelijke uiting die niet onzichtbaar is te dragen in combinatie met het uniform. De indieners van de motie wijzen erop dat dit in landen als de Verenigde Staten, Engeland, Schotland, Canada en Zweden al veel langer wel wordt toegestaan ‘en dat dit prima werkt’.

Politiechef
Het uitsluiten van het dragen van deze uitingen past niet bij de Utrechtse ambities rondom diversiteit en inclusiviteit, aldus de indieners. Als dit wel mag, zal dit dus ook bijdragen aan gemeentelijke ambities op het vlak van een divers personeelsbestand, vinden zij. De motie haalt politiechef Midden-Nederland en portefeuillehouder diversiteit Martin Sitalsing aan die de voordelen van deze kledingvoorschriften ziet en de politiek heeft opgeroepen om zich hierover uit te spreken.

Paspoortfoto
De indieners doen ook een voorstel hoe deze uitingen in combinatie met het uniform er dan uit zou moeten zien. Voorschriften die worden gehanteerd bij pasfoto’s voor paspoorten zouden een oplossing kunnen zijn. Die schrijven voor dat het hoofd bedekt mag zijn als het om levensbeschouwelijke redenen niet is toegestaan om het hoofd niet te bedekken. ‘De hoofdbedekking moet egaal en eenkleurig zijn en contrasterend zijn met de achtergrond.’

Zorgvuldig
Het herzien van de kledingvoorschriften moet zorgvuldig gebeuren, ‘waarbij de uitkomst moet zijn een nauwkeurige afweging tussen wat de grondwettelijke scheiding van kerk en staat voorschrijft, maar binnen de context van een veranderende samenleving, waarin we ruimte geven aan inclusiviteit van godsdienstige en levensbeschouwelijke vrijheid, en voor zover ze het werk niet belemmeren’.

Ingewikkelde kwestie
Hoofdindiener en Denk-fractievoorzitter Mahmut Sungur zegt op Twitter trots te zijn op de Utrechtse gemeenteraad. ‘Utrecht is het beginpunt van een maatschappelijke verandering die eraan zit te komen!’ D66-raadslid Maarten Koning noemt het in een draadje op Twitter een politieke keuze en een ‘heel ingewikkelde kwestie’. Naast de grondwettelijke scheiding van kerk en staat en het waarborgen van neutraliteit van gezagsdragers is ook een inclusieve samenleving waarin je het beroep kunt kiezen wat je wilt belangrijk, schrijft hij. ‘Je moet kunnen worden wat je wilt bij de overheid, zolang dat de functie van de overheid (en in dit geval: van de boa) niet belemmert.’

Nauwgezet uitwerken
Wat hem betreft is de richting die de paspoortfoto-regel geeft goed, ‘maar wat niet wenselijk is, is wanneer godsdienstige of levensbeschouwelijke kenmerken zichtbaar gedragen gaan worden als ze ook onzichtbaar onder het uniform gedragen kunnen worden’. Burgemeester Sharon Dijksma zal daarom de kleidingvoorschriften ‘heel nauwgezet’ moeten uitwerken, vindt Koning.

Personeelstekort
De motie werd (breed) aangenomen door de Utrechtse gemeenteraad en vervolgens doorgestuurd naar Amsterdam, alwaar ook op donderdag in de gemeenteraad een motie werd aangenomen die het college, onder meer onder het mom van het personeelstekort onder handhavers, oproept te onderzoeken of een ‘inclusiever’ uniform gewenst is door dragers van een hoofddeksel van de verschillende geloofsgemeenschappen en of een dergelijke aanpassing het voor hen zou vergemakkelijken om te solliciteren. Voor JA21-fractievoorzitter Annabel Nanninga een teken dat de islamisering ‘stapje voor stapje, lapje voor lapje verder kruipt’, schrijft ze op Twitter. ‘En dan ook nog plichtmatig de keppels noemen om de schijn op te houden dat het zou gaan om diversiteit.’

Neutraliteit
De Nederlands Boa Bond liet eerder al weten dat deze kwestie helemaal niet speelt bij handhavers en er ook nooit klachten of signalen over zijn opgevangen uit de ‘zeer diverse achterban’. Voorzitter Richard Gerrits van vakbond BOA ACP zegt eveneens dat dit geen issue is op de werkvloer. ‘Het is een politieke aangelegenheid van politieke partijen die dit onder de aandacht willen brengen.’ Het is volgens hem ‘handig’ dat handhavers neutraal over straat lopen. ‘Dat heeft ook onze voorkeur.’ De boa heeft een publieke functie ‘en dan kunnen sommige dingen wel en andere niet’. Het argument dat het in andere landen prima lijkt te werken is aan hem niet besteed. ‘Er is altijd wel een land te vinden die deze voorschriften heeft, maar er zijn volgens mij meer landen die het niet hebben.’

Geen issue
Hij ziet ook niet in hoe deze kledingvoorschriften kunnen bijdragen aan het verminderen van het personeelstekort. ‘Er zijn in elke sector tekorten, ook bij ons, maar ik verwacht hierdoor niet een toename van de aanmeldingen. Mensen moeten ook niet vanuit hun geloofsovertuiging boa worden. Er zijn ook geen geluiden dat de huidige kledingvoorschriften mensen nu tegenhoudt om boa te worden. Het is niet aan de orde.’ Hij wijst erop dat het aannemen van de motie niet betekent dat dit ook beleid wordt. ‘Er moet nog heel wat water door de Rijn wil het een ding worden. Er wordt nu naar gekeken, maar misschien wordt er meer aandacht aan besteed dan zou moeten. Het is geen issue onder boa’s.’