Trainees helpen bij omturnen organisatie

Van de acht trainees die Gemert-Bakel in 2008 opleidde en aannam, werken er nog twee bij de Brabantse gemeente. Is daarmee het jongerenproject mislukt? ‘Nee hoor’, klinkt het opgewekt. ‘We beginnen eind dit jaar met weer twee, misschien wel drie nieuwe trainees.’

Nouchka Kamp en Tim van de Nieuwelaar zijn de twee overgeblevenen van de eerste lichting trainees uit 2008. Gemert-Bakel begon ruim acht jaar geleden met het trainee-experiment om verjonging in de organisatie aan te brengen. Alle acht trainees doorstonden het soms pittige opleidingstraject. Vers uit de banken van de universiteit werden ze de afdelingen opgestuurd om daar al werkend de kneepjes van het vak van ambtenaar te leren. Gedurende anderhalf jaar in principe elk half jaar een andere afdeling en een gezamenlijk, afdelingen overschrijdend project.

Weinig flexibel

Tim van de Nieuwelaar vertelt dat hij in het begin ernstig moest wennen. ‘Vooral die hiërarchische manier van werken’, zegt hij. ‘Achteraf begrijp ik dat wij met name werden ingezet om daar verandering in aan te brengen. Veel oudere werknemers zagen wel dat wij het anders deden, maar zeiden er meteen bij dat zij niet van plan waren hun manier van werken te veranderen. “Waarom zou ik? Ik hou van mijn manier van werken”, kreeg ik dan te horen.’

Nu is het niet zo dat de nieuwkomer zijn oudere collega’s vervelend vond, maar ‘weinig flexibel’ wil hij ze toch wel noemen. ‘Eerlijk, als de boel hier door de reorganisatie niet was omgeturnd, was ik echt niet gebleven. Dan had ik het hier na een paar jaar uitgekotst’, zegt hij.

Organisatiecultuur

Dat zes van de acht trainees inmiddels al niet meer zijn te vinden in het gemeentehuis, heeft volgens hem overigens niets met die oude organisatiecultuur te maken. Nouchka Kamp valt hem bij. ‘De een ging direct weg omdat hij tegelijkertijd een functie bij de gemeente Bladel kreeg aangeboden, de ander omdat ze een baan vond dichter bij haar vriendje’, zegt ze. ‘Eigenlijk wou ze helemaal niet weg’, weet gemeentesecretaris Bert Jansen nog. De anderen vertrokken na een jaar of vier, vijf. ‘Ik snap dat helemaal. Dat is een hele mooie periode. Ik bleef zelf ook vaak nergens veel langer’, zegt hij.

Andere richtingen
Beide ex-trainees vallen vooral voor ‘het nieuwe werken’ en de vrijheid die daarmee gepaard gaat. Een direct gevolg van een in 2013 ingezette reorganisatieontwikkeling. Behalve met veel minder personeel – 152 in plaats van 223 fte – wordt veel meer gewerkt met externen en buurgemeenten. Tal van taken zijn regionaal belegd, zoals de buitendienst, de belastingen en de Wmo. ‘Je kunt overal werken waar je maar wil’, zegt Nouchka Kamp. ‘Je functie kun je, onder randvoorwaarden, zelf invullen. Die vrijheid, dat wordt door mijn generatie gewaardeerd. Vooral voor jonge ouders.’

Sprokkeluren

Sinds kort is de gemeente begonnen met een eigen generatiepactregeling voor oudere ambtenaren. Jansen: ‘Vorige maand hebben er vijf medewerkers gebruik van gemaakt en ik verwacht voor januari nieuwe aanmeldingen. Daardoor vallen er sprokkeluren vrij die we kunnen inzetten om jongeren aan te trekken. En dat gaan we weer doen in de vorm van trainees. Eind dit jaar hoop ik er twee, misschien wel drie te kunnen aannemen.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 16 van deze week