Toch korter wachtgeld voor 1 op 5 wethouders

Een fikse tegenvaller voor de circa 275 wethouders die in 2010 nog dachten onder het overgangsrecht voor de versobering van de wachtgeldregeling te vallen. Hun recht op wachtgeld wordt in de meeste gevallen bijna gehalveerd. 

Wachtgeld versoberd van 6 naar 4 jaar

Het gaat om wethouders (en een enkele gedeputeerde) die in 2010 aantraden of aan een tweede termijn begonnen en destijds tussen de 50 en 55 jaar waren. In maart 2010 is de wachtgeldregeling voor politieke ambtsdragers aanzienlijk versoberd: van maximaal 6 jaar naar 4 jaar. Ook is destijds een sollicitatieplicht voor voormalige politici ingevoerd. Bovendien is de leeftijd waarop politieke ambtsdragers in aanmerking komen voor het zogeheten verlengde wachtgeld (tot hun pensioenleeftijd) verhoogd van 50 naar 55 jaar.

Overgangsregeling

Met een overgangsregeling wilde de minister van Binnenlandse Zaken voorkomen dat goede wethouders zouden bedanken voor een tweede termijn, legt directeur Ton Roerig van de Wethoudersvereniging toe. De kwetsbare groep tussen 50 en 55 jaar – die na een wethoudersbaan moeilijk weer aan het werk blijkt te komen – zou toch nog zes jaar wachtgeld kunnen opbouwen.

Geldt toch niet

Maar twee weken geleden liet het ministerie weten dat die afspraak uit het overgangsrecht met terugwerkende kracht toch niet geldt. In opdracht van de Tweede Kamer heeft BZK de regeling nog verder versoberd: van maximaal vier jaar wachtgeld, naar maximaal drie jaar en twee maanden. ‘Dat betekent voor circa 275 wethouders - twintig procent van allemaal – dat hun recht op wachtgeld wordt gehalveerd.’

In strijd met zorgvuldigheid en rechtszekerheid

De Wethoudersvereniging heeft een brief aan de Eerste Kamerleden gestuurd, samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg, vereniging Raadslid.nu en de Unie van Waterschappen. Ze vinden de maatregel ‘in strijd met de beginselen van zorgvuldigheid en rechtszekerheid en niet in het algemeen belang van de kwaliteit in de (lokale) democratie’. Vandaag bespreekt de Eerste Kamer het wetsvoorstel.

Dupe van Lente-akkoord

Volgens de briefschrijvers zijn de wethouders de dupe van de afspraak uit het Lente-akkoord dat de verdere versobering ook geldt voor nu aftredende Tweede Kamerleden. Dat de Tweede Kamer wil daarmee laten zien dat ook zij zelf een offer wil brengen in bezuinigingstijd is prima, zegt Roerig. Maar dat de wijziging door de nieuwe verkiezingen nu ineens met spoed moet worden ingevoerd, is oneerlijk en onzorgvuldig. Het is zelfs niet meer mogelijk om voortijdig ontslag te nemen en toch nog van de oude rechten gebruik te maken.

Slordigheid

Aanvankelijk leek het er in de uitleg van het ministerie op dat ook de overgangsregeling voor verlengd wachtgeld werd ingetrokken. ‘Nadat wij dat in onze brief hadden opgeschreven, kwam aan het licht dat die interpretatie van ons niet juist was. Terwijl dat in eerdere gesprekken en e-mailwisseling met BZK niet was rechtgezet. Dat illustreert de slordigheid in dit proces’, meent Roerig.

Wethouderschap nog minder aantrekkelijk

Overigens vindt de Wethoudersvereniging de versoberingen sowieso onverstandig. Ze maken het wethouderschap nog minder aantrekkelijk, zegt Roerig. ‘Een politieke loopbaan is niet bepaald een pré op de arbeidsmarkt. Dertig procent van de wethouders haalt het einde van de collegeperiode niet, meestal vanwege een politiek conflict. Dat is funest voor de beeldvorming over voormalig wethouders, terwijl zij natuurlijk best wat kunnen. Van de sinds maart/april 2010 afgetreden wethouders is slechts een klein deel inmiddels weer in een nieuwe baan begonnen.’