Soft skills zijn basis van traineeship nieuwe stijl

Persoonlijke ontwikkeling, regie nemen over jezelf en het aanleren van andere zogenoemde ‘soft skills’. Het hoofdthema van een traineeship bij de gemeente Oldambt is een beetje anders dan de gemiddelde interne opleiding. ‘Je bent als ambtenaar je eigen instrument, jezelf ontwikkelen is dus ook voor de organisatie de beste investering’, zo is de overtuiging van de Groningse gemeente, ‘of die organisatie nou hier is of elders.

Essentiële kennis
Gemeentelijke organisaties hebben de trainee na jaren van bezuinigingen weer massaal gevonden. Zo verdubbelde in 2016 het aantal plekken voor jong talent bij gemeenten in vergelijking met 2015. Traineeprogramma’s blijken namelijk niet alleen waardevol voor de beginnende professional, het is ook een mooie kans voor gemeenten om met een frisse kijk geconfronteerd te worden. Bij vrijwel elke gemeente staat verjonging overigens op de agenda, de Nederlandse ambtenaar vergrijst immers al enige jaren. Het aannemen van een of meerdere slimme jongeren compenseert de gemiddelde leeftijd weer wat. Maar vaker nog zien gemeenten zich gedwongen met de trainee ook essentiële kennis binnen te halen.

Experimenteren
Omdat er in de meeste gemeentehuizen dus behoefte is aan vernieuwing worden traineeships ook aangegrepen om te experimenteren. Zo heeft de gemeente Amsterdam bijvoorbeeld een speciaal traineeprogramma ontwikkeld voor getalenteerde statushouders. En de gemeente Oldambt richt zich vooral op de mens achter de jonge ambtenaar. ‘Het is aan jezelf werken in de breedste in van het woord’, legt Richard Hopman van de gemeente Oldambt uit. ‘Zo worden de jonge ambtenaren getraind in conflicthantering maar moeten ze ook hun talenten ontdekken en verder ontwikkelen.’ De nieuwe ambtenaren krijgen verder intensieve trainingen in brainstormen, creatief denken en feedback geven en ontvangen.

Belangrijke opdracht
Over het Oldambtster softskills-programma is overigens goed nagedacht. ‘Het is ontwikkeld in samenwerking met de Hanzehogeschool’, aldus Hopman. ‘Docenten uit verschillende disciplines hebben hieraan gewerkt’. Daarnaast brengen de trainees hun leerervaringen ook daadwerkelijk in de praktijk, benadrukt Hopman, ‘ze krijgen onder meer een echte opdracht die ze met zijn vieren moeten uitvoeren. Ze zijn daarom ook bewust bij elkaar gezocht en vormen een hecht een team’, aldus Hopman, ‘met hun eigen talent en achtergrond vullen ze elkaar heel goed aan. Het vraagstuk waar ze aan werken is Blauwestad, een groot woon- en natuurgebied in onze gemeente. Het traineeteam gaat zelf onderzoeken hoe het gebied en de omgeving elkaar kunnen versterken, een belangrijke missie dus’.

Opschudden
Ondertussen profiteert  de gemeentelijk organisatie van Oldambt al een jaar van de invloed van de jongeren die er af en toe de boel opschudden. ‘Ze organiseren soms oploopjes en vewonderingssessies’, legt hij uit. ‘Daar moesten de collega’s in het begin wel wat aan wennen inderdaad, maar er wordt vooral heel erg positief gereageerd.’ Maar vooral in het dagelijks werk komt die verwondering bovendrijven geeft Richard Hopman aan. 'Tijdens een teamvergadering de suggestie doen om vandaag eens op staand te vergaderen, bijvoorbeeld. Een simpel voorbeeld, dat er voor zorgt dat collega’s letterlijk wat in beweging komen. Maar ook bijvoorbeeld regisseren en verbinden', voegt Hopman toe, 'van buiten naar binnen denken. Dat zijn de competenties van de ambtenaar van nu.  Daar hebben we in de werving van de trainees juist ook op gelet. Durven verwonderen en die verwondering uitspreken horen daar ook bij.'