Advertentie
carrière / Nieuws

‘Haal oudere ambtenaar uit comfort zone’

Organisaties die niet geregeld in oudere medewerkers investeert, raken achterop. Vergrijsde organisaties als gemeenten doen er volgens Berenschot-adviseur Johan van Dam onverstandig aan al te zeer het mes te zetten in de opleidingsbudgetten, omdat het juist in verstokte organisaties hard nodig is om beweging te creëren.

27 maart 2014

Oudere werknemers vragen extra aandacht. Wie niet geregeld in hen investeert, raakt achterop. ‘Je moet ouderen uit hun comfort zone halen’, aldus Berenschot-adviseur Johan van Dam.

Bij de overheid gaan de budgetten voor scholing en opleiding van medewekers naar beneden. Vanaf 2008 is er een dalende lijn in het opleidingsbudget te zien wat betreft de investering per medewerker. Niet alleen de budgetten nemen fors af, maar ook de benutting ervan – van 96 procent in 2008 naar 81 procent in 2012.  De gemeentelijk werkgever reserveert voor zijn ambtenaren gemiddeld weliswaar ruimt 1.000 euro per jaar, maar geeft daarvan slecht 864 euro uit.

Extra investeren in vergrijsde organisaties

Gemeenten doen er volgens Van Dam onverstandig aan al te zeer het mes te zetten in de opleidingsbudgetten voor hun medewerkers, omdat het juist in vergrijsde, verstarde en verstokte organisaties hard nodig is om beweging te creëren. ‘Investeren in opleidingsbudget is een van de manieren om voor die mobiliteit te zorgen, zowel intern (doorstroom) als extern (uitstroom) gericht’, zegt Van Dam. Juist in een periode dat het economisch minder gaat, is dat van belang. Iedereen blijft dan op zijn plek zitten, omdat er ‘buiten’ amper banen te vinden zijn. Tel daarbij op dat we met z’n allen langer moeten doorwerken en dat er vanwege bezuinigingen geen nieuw personeel wordt aangenomen en het resultaat is een uiterst stroperige cocktail.

Oud personeelsbestand

Er is, zo zegt Van Dam, een verband tussen de hoogte van de leeftijd en de benodigde investering om het personeelsbestand voldoende mobiel te houden, dat wil zeggen inclusief in-, door- en uitstroom. Als wetmatigheid geldt dat een hoge vervangingsvraag weinig investeringen vergt. Maar bij een lage uitstroom, ligt dat precies andersom. ‘Dan moet er relatief juist veel worden geïnvesteerd. We zien voorbeelden in de markt waarbij organisaties nu bewust kiezen voor het extra investeren in mensen. Ook bij ontslag. Zonder opleiding is het vaak lastiger om tot een goede overeenstemming te komen’, zegt Van Dam.

Leersnelheid vermindert bij vorderen leeftijd

Er zijn meer redenen om door te blijven gaan met het opleiden en bijscholen van personeel. Van Dam: ‘Een te lage investering in medewerkers gaat op den duur een kloof vormen tussen wat er nodig is binnen de organisatie en de kennis en de kunde die beschikbaar is.’ Vooral de oudere werknemer of iemand die al lang in dienst is, zal extra aandacht moeten krijgen. Door gesprekken met ze te voeren, ze te verleiden. Dat vergt doorgaans een intensievere en dus duurdere begeleiding. Dat alles maakt dat er meer geld voor nodig is om ouderen te scholen. Algemeen bekend is dat de snelheid om je kennis eigen te maken afneemt naarmate de leeftijd vordert. ‘En de mate van getraindheid speelt een rol’, zegt Van Dam. ‘Iemand die niet meer gewend is om te leren, heeft er veel meer moeite mee als hij opeens weer aan de bak moet. Eén keer iets doen, helpt niet. Wil je iemand klaar­stomen om te functioneren in een veranderende omgeving, dan moet je dat blijven doen. Heel belangrijk daarbij is dat het uitdagend moet zijn, niet onmogelijk. Als je de lat te hoog legt, verhoog je de kans op uitval.’

Lees het hele verhaal in Binnenlands Bestuur nr. 6 van deze week.

Reacties: 37

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Flip Zolderman
Als zestigplus-ambtenaar moet ik net iets te vaak jonge collega's uit hun comfort-zone schoppen, waardoor me een toch wel ietwat schampere lach ontschoot bij het lezen van dit stukje - de schrijver had overigens wel wat bijscholing in het schrijven van een pakkend en to-the-point artikel kunnen gebruiken, maar dat terzijde. Wat een nonsens. Sukkels die niet willen zitten overal, en in alle leeftijdscategorieën, dus dit soort open deuren hoeven echt niet met veel kabaal nog een keer te worden opengegooid.
Jan Janssen / ambtenaar gemeente Dordrecht, 59 jaar
Tjonge, wat ben ik dat ge-emmer toch af en toe zat.

Ik heb nog steeds veel lol in mijn werk en heb het idee dat veel jongeren ook van mij kunnen leren. En ik van hen. Dit doen we ook.

Rare wereld, eerst verplichten we mensen langer te werken en vervolgens maken we hier een probleem van.

Als Berenschot een programma op de markt wil brengen gun ik ze dat graag. Maar niet voor mij!
a. middelveld / senior adviseur
Weer zo'n goeroe, die verandering om de verandering predikt. Zorg dat mensen het in hun baan naar de zin hebben en geef hen de ruimte. Dan kun je ook eens zorgen voor continuiteit en bou je ook ervaring op. Hoeveel managers ik niet om de 2 a drie jaar zie verkassen en niets presteren dan een hoop rafelige eindje van al die zogenaamde doorgehakte knopen. Dat soort destructieve mobiliteit is veel schadelijker dan iemand die een uitdaging vindt in zijn werk en daarin de uitdaging vindt.
Tjitske Harmannij / rijksambtenaar
Gek is dat. In het echt kom ik zelden verstokte of verstarde mensen tegen. En als ik ze toch tegenkom heeft dat niet echt met leeftijd te maken. Ik vind het jammer dat een gerenommeerd adviesbureau met zulke kwalificaties strooit. Volgens mij hebben de oudere ambtenaren meer last van deze beeldvorming dan van een gebrek aan motivatie om met de veranderende omgeving mee te doen.
W H Noordzij / beleidsmedewerker control
Terecht opgemerkt.

Zodra je 55+ bent, ben je bedrijfseconomisch afgeschreven en wordt er niet meer in je geinvesteerd; dus alles zelf maar uitzoeken door o.m. vakbladen te blijven lezen. Er wordt geen rekening gehouden met het feit, dat je ca. 35 jaar geleden je vakdiploma's hebt behaald en dat er in die tussenliggende periode het nodige is veranderd en dat de organisatie tegenwoordig veel meer in beweging is dan vroeger. De mensen die tot 67 door moeten, krijgen het zwaar!!
Betty (61 jr) / allround casemanager
Welke comfort zone???

Steeds meer taken gaan van overheid naar gemeenten.

Steeds meer werk verzetten met minder geld maar vooral met minder mensen. Voortdurend bijscholen is een must. Hoezo comfort zone???
chris zeevenhooven / wijkregisseur
Met de versoepeling van het ontslagrecht voor ambtenaren zou ik eerst de jongere uit de comfortzone halen. Zij denken er vaak veel te gemakkelijk over en ze komen straks van een koude kermis thuis. Doe oude tijgers doen voorlopig nog heel veel werk waar de samenleving van profiteert. Dit adviesburo maar links laten liggen
Schouten / voorlichter
Lees steeds meer verhalen over dertigers met burn-out, dus wie weet helemaal niet zo gek, oudere werknemers in een comfort zone. Tenslotte werk je om te leven...toch?
henk
Wat een gemekker van een blaag die net komt kijken. zie zijn cv op linkedin: Werkt al bijna 7 jaar!!!!!!!

http://nl.linkedin.com/in/johanvandam



Is zelf net uit zijn comfort zone :) Over 40 jaar praten we wel verder!
ambtenaar / secretaris
Ik heb nog nooit zo moeten vechten voor scholing als sinds ik bij een gemeente werk. Ik doe het regelmatig op eigen kosten maar dat is eigenlijk te gek voor woorden. Ik heb inmiddels weinig afwisselend werk en probeer daar nog wat van te maken. Wie is die man die denkt enig inzicht te hebben in comfortzones, ouderen en scholing. Mag hij aub op cursus.
Wim de Oude / financieel beleidsmedewerker AO/IC
Inderdaad de mate van getraindheid is voor zowel jong als oude van belang en bij het ouder worden is ervaring en getraindheid van groot belang om juist NIET in je comfortzone te blijven.Waarom past deze adviseur het principe van "over één kam scheren toe".Wel weer erg gemakkelijk scoren ten koste van "de oudere werknemer", die al vaker in deze maatschappij gebruikt wordt als zondebok. Wanneer leert zo'n psycholoog wat motiveren en stimuleren is en wat met meer respect naar de oudere te kijken? Wie heeft zijn studiebeurs betaald?Trendbreuk graag en weer respect voor de ouderen.
K. de Beer / organisatie adviseur
Van Dam heeft toch wel een punt waarin ik hem gelijk moet geven. Ik ben nu 55+ en mijn chef toont weinig bereidheid voor faciliteren van het volgen van cursussen waar het voorheen niet op kon. Reden: de opleidingsbudgetten worden alleen bij veranderingsprojecten en managementtraining ingezet. Ik kies er dus voor om zelf bij te blijven of nieuwe dingen aan te leren. En dus niet daarvoor afhankelijk te zijn van mijn werkgever.
t. faber / gepensioneerd
Niet alleen de politici denken garen te spinnen bij het schaamteloos en ongenuanceerd stigmatiseren van de ouderen. Ook de markt ruikt - getuige het zoveelste rapport van Berenschot over een non-onderwerp - kansen en probeert hier ten koste van het imago van de oudere werknemer de gewenste inkomsten te genereren. Wordt het niet eens tijd om dit soort adviesburo uit hun comfortzone te halen door ze als overheid geen opdrachten meer te geven?
J. van der Hoest / coördinator adviespraktijk jur. zaken meente
Het is nogal gemakzuchtig om in termen van vergrijzing en vergrijsde werknemers te denken en zodoende - al generaliserend - beleid voor 'senioren' voor te stellen. Het komt neer op labeling, stigmatisering, waarvan het - niet bedachte, dan wel onderschatte - effect is dat degenen die voor het toegedachte etiket in aanmerking komen zich daar naar gaan gedragen. En dat is nu net wat de Berenschot-adviseur niet beoogt.

Senioren blijven vitaal en houden betekenis voor een organisatie als zij als personen met capaciteiten worden bekeken, zoals dat ook geldt voor medewerkers die te vroeg hebben gepiekt en (te pril nog) hun werk niet aankunnen en medewerkers die (worstelend met ambities en competenties) in hun 'midlife' in een moerassituatie verkeren.
Akelei / bleidsmedewerker
Dat ouderen minder snel nieuwe dingen leren is een raar en hardnekkig vooroordeel, dat niet ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Jammer dat weer eens algemene uitspraken worden gedaan op basis van onjuiste aannames.
Mark de Gruijter / inkoopcoordinator
De zogenoemde oudere werknemers zijn zeker bij de overheid zeer goed opgeleid, meestal Bestuursacademie, hebben veel deskundigheid in huis en zijn bevlogen.

Maak gebruik van hun kennis!!, de nieuwe generatie kan hier nog veel van leren!!.

comfort zone??? zat ik hier maar in!!!

Prietpraat van Johan van Dam, echter niet vreemd gelet op zijn CV (komt net kijken!).
Carmen van der Hoff / beleidsadviseur
En weer een titel waardoor het lijkt alsof de seniore werknemer verkiest in zijn comfort zone te blijven. En een achterlijk plaatje erbij wat refereert aan krom en stokoud ipv al die vitale initiatiefrijke en vooral hardwerkende collega-ambtenaren die ik ken. Raad, college en management kom uit je comfortzone, stop met simpele vooroordelen en geef de seniore ambtenaar die duidelijk wil en kan ook normaal ontwikkelkansen ipv ze te negeren en lacherig af te schrijven. Blijven ontwikkelen is getraind blijven in leren en ontwikkelen. ik ken er zoveel die willen maar de kans niet krijgen. Die dan zelf zorgen voor hun verdere ontwikkeling maar dan nog steeds worden genegeerd door hun werkgever voor nieuwe uitdagingen. Inderdaad krijgen dan vaak broekies zonder de opleiding of relevante ervaring wel de kans. Stop deze ongelijke behandeling gebaseerd op vooroordelen
Alexander / HRM adviseur
Berenschot moet/zal zich schamen met zo'n adviseur.

Ik denk dat dhr. Van Dam maar zelf uit zijn comfort zone moet treden en zo snel mogelijk moet verdwijnen bij Berenschot!! Wat een stigmatisering!!
O. ten Hove
Types als Van Dam zijn de pest voor de werkvloer. Hengelt hij soms naar een betaalde opdracht met zijn managementgeklets? Behandel ouderen als normale werknemers en je hebt er door hun ervaring meer aan dan aan jobhoppers en zogenaamde adviesburo's die alleen maar het geld willen binnenhalen en vaak rotzooi achterlaten...



En waarom blijven ouderen juist zitten? Omdat werkgevers het liefst iemand van 25 heeft met een universitaire opleiding en 10 jaar ervaring voor de simpelste baantjes. Daar ligt het probleem, vaak veroorzaakt door adviesburo's als Beerenschot.
Niels / Ambtenaar
Sjonge jonge. Wat laat iedereen zich hier toch kennen, zeg! Ageren tegen vooroordelen en dan schermen met "ervaring" en met termen als "broekies". Daar zakt mijn "broekie" van af.
faber
De afdeling acquisitie van Apen- en Beerenschot draait weer overuren.
Frans Smit / ambtenaar
Volgende keer maar iemand inhuren die wel iets zinvols te melden heeft ?
Jos / Financieel Adviseur
Berenschot heeft werk nodig !
van Terp
Nou, volgens mij is elke ambtenaar, ongeacht leeftijd, inmiddels wel uit zijn comfortzone getrokken hoor. Als het niet door aanhoudende reorganisaties of bezuinigingen is, dan wel door de extra taken die met dezelfde hoeveelheid mensen gedaan moeten worden.



En als dat het niet is, dan wel door politici die eenzijdig arbeidsvoorwaarden aanpassen zonder enig respect voor hun ambtenaren (hoi Plasterk) of die alles op alles zetten om een integere klokkenluider ten koste van alles kapot te maken (hoi Karakus).



Het is geen dankbare tijd voor ons ambtenaren, ongeacht je leeftijd.
Leo / beleidsmedewerker
Het bashen van de oudere medemensch is helemaal 2014. En nu zonder eten naar bed, die vervelende snotneus van Berenschot.
Kaas !
Minder comfortzone voor ouderen, of ga ik nu te ver?
Kaas !
Je verzint tegen betaling een probleem en gaat het vervolgens voor nog meer geld oplossen. Minder externe adviseurs zou de overheid goed doen.
Hannes Haganum / kritisch lezer
Bureau Berenschot ruikt weer geld en de oudere ambtenaar is een gemakkelijk doelwit. En het is zo simpel: Of politici zorgen voor waardering en respect voor de ambtenaar, dan houdt die gemiddeld gezien wel zijn werkplezier mits je mensen beroepsmatig uitdagingen biedt. Of politici, zien de ambtenaar niet louter als een kostenpost. Als u jong personeel zo goedkoop en uitdagend vindt, zorg dan voor een goede pensioenregeling voor de ouderen. Zeur niet over de begroting, want in Frankrijk of België zie je geen oude ambtenaren aan het werk. Uiterlijk met 62 jaar is iedereen daar met pensioen. Nederland wil weer een heilig boontje zijn over de rug van de werknemer. Deze regering wil ook maximaal € 9,50 per uur betalen voor de thuiszorg. Het zijn zuinige boekhouders die zelf dromen van een riante baan met bonusregeling in de financiële sector. En de kale man van de Partij van de Armoe holt kwispelend en schreeuwend achter de boekhouders aan. Voor hem is 9 euro per uur ook al goed. In dat opzicht roept Diederik heel graag MInder, minder....
Hannes Haganum / kritisch lezer
De huid van de oudere ambtenaar is al verkocht, voordat de Beer geschoten is.
H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)
Het schort in gemeenten vooral aan goede en regelmatig aan te passen loopbaanplannen en carrièremogelijkheden. Als die o.a. door een gedegen aanpak goed worden ingevuld komt het studievraagstuk vanzelf wel op tafel. Studie is slechts een klein deeltje van de totale problematiek rond het ambtenarenbestaan.
henk
Erger dan het zinloze gebazel van deze adviseur is dat berenschot dit soort onzin geklets met een discriminerend gehalte accepteert.
v.d.Scheur / beleidsmedewerker
Mooie anti-reclame voor Berenschot, ga zo door ... !

Aandacht is niet alleen nodig voor de oudere, maar ook voor de jongere werknemers. Deze jonge Van Dam heeft een blijkbaar een verstarde kijk op de werkelijkheid. Wat hebben de ouderen misdaan? Misschien moeten de jongeren uit hun vermeende comfortzone gehaald worden. Riekt naar leeftijdsdiscriminatie.
Ernst
Treurig: bijna dertig boze reacties terwijl de schrijver eigenlijk alleen maar pleit voor voldoende scholing voor oudere werknemers.
v.witte / projectmanager
Hallo, net 57 en een master afgerond. Ik mag nog 10 jaar werken en ben het niet helemaal eens met het uit de comfortzone halen. Als je elke maand salaris krijgt mag de werkgever daarvoor verwachten dat je in je zelf blijft investeren. De werkgever moet daar dan ook zijn steentje aan bijdragen. Dat je op oudere leeftijd minder leert is volgens mij een fabel. Als het goed is kun je aan veel zaken uit je lesstof een grote praktijkervaring koppelen, zodat context etc. sneller doordringt. Dat scheelt echt veel tijd. Je moet de boel sowieso blijven trainen daar bovenin. De tijd van vroegpensioen is over en dat is prima voor de mensen die geen zwaar lichamelijk werk uitvoeren. En in die tussentijd gewoon zorgen dat je je geld waard blijft. Als je ouder bent dan kost dat de werkgever wel iets meer. Staat tegenover dat de 55+ nauwelijks uitvalt. Is dat wel eens meegerekend?
Niek Uitdehaag / Jonge ambtenaar (25)
Wat mij betreft knikkeren ze oudere ambtenaren die niet meer willen eruit, oudeen die overal "ja, maar..." op antwoorden zijn zand in de motor voor de nieuwe overheid. Maak de gemeente aantrekkelijk voor jongeren, want anders hebben we over 10 jaar een giga probleem!
E.Doeve / jurid. beleid. medew ro
zzzzzzzzzzzzzz misverstand, net niet voldoende inzicht, maar ook impulsieve reacties. Mijn vader zaliger leerde mij: luister, kijk, luister, denk en reageer....of niet.

zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz
g.westen / registerpsycholoog A&O / zp
Ik heb met een aantal collega's verschillende artikelen geschreven over senioren en 'langere loopbanen'. Dit artikeltje is erg incompleet. Ten eerste de idee dat opleiden de belangrijkste waarborg is voor duurzame inzetbaarheid is mijn inziens onjuist . Zie bijv. het onderzoek van Borghans naar informele leren: 94% van het leren vindt volgens dit onderzoek plaats op de werkplek. Zelfstudie - vaak beter dan een opleiding - begint bij intrinsieke motivatie en die is erg gediend bij autonomie, of de hippe aanduiding 'profesionele ruimte'. Wat er moet gebeuren is dat senioren en hun leidinggevenden zich bezinnen op de sterke punten van senioren. En die zijn er echt (zie o.a. Het seniorenbrein). Echter, als de senior buiten beschouwing gelaten wordt bij uitdagende klussen, zijn takenpakket jarenlang hetzelfde blijft dan is, dan kan verandervermogen inderdaad net als spieren die je niet gebruikt 'atrofiëren'.
Advertentie