Advertentie
carrière / Nieuws

‘Afschaffing ambtenarenstatus compenseren’

Volgens hoogleraar Bram Steijn zouden overheidswerkgevers er goed aan doen om de normalisatie van de ambtenaar te compenseren.

02 april 2015

Wil de overheid in de toekomst goed personeel binnenhalen, zal er iets geboden moeten worden om de normalisatie goed te maken. Dat meent Bram Steijn, hoogleraar Bestuurskunde en Human Resource Management (HRM) in de publieke sector. ‘Dat kan bijvoorbeeld  een aantrekkelijker baan zijn, maar financiële compensatie ligt meer voor de hand,’ aldus Steijn.

Overheid populaire werkgever
Professor Steijn onderzocht samen met twee collega’s de relatie tussen de arbeidsmarkt in verschillende landen en waarom men voor een baan in de publieke sector kiest. ‘In veel arme landen bleek de overheid een zeer populaire werkgever,’ vertelt Steijn. ‘A omdat een ambtenarenbaan redelijk goed betaalt en B omdat je werkzekerheid hebt.’

Ambtenaar voor het leven
Maar ook in sommige rijkere westerse landen zijn overheidsjobs erg populair. ‘Bijvoorbeeld in Frankrijk en ook de EU. Daar ben je bijna ambtenaar voor het leven. Als je eenmaal het examen hebt gehaald mag je toetreden en hoef je nooit meer weg,’ aldus Steijn.
 
80% wil bij overheid 

Bij de Angelsaksische traditie is het net andersom, aldus Steijn: ‘In het Verenigd Koninkrijk en Australië bijvoorbeeld is er veel in- en uitloop. In Nieuw-Zeeland wil slechts 20 procent van de beroepsbevolking bij de overheid werken. Als je kijkt naar Cyprus is dat maar liefst 80 procent.

Meer geld
Overigens hangt Nederland er op dit moment een beetje tussenin. Maar dat gaat veranderen als de ambtenarenstatus is afgeschaft waarschuwt de professor: ‘Die verandering moet gecompenseerd worden, anders trek je niet de nieuwe werknemers aan die je wilt hebben. Het meest voor de hand liggend is een hoger salaris. Maar dat kan ook in niet-materiele zaken zitten. Zo kiezen Nederlandse werknemers ook voor de overheid omdat werk en privé goed gecombineerd kunnen worden. Dat zou je nog meer kunnen uitbouwen. Maar uiteindelijk denk ik dat het erop neer komt dat meer geld bieden het meest effectief is.’

Reacties: 20

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

dickkorver
Ik geef je het op een briefje: compensatie gaat niet gebeuren. De post ambtenarensalarissen is een sluitpost en dat is dat al meer dan 40 jaar en dat gaat niet veranderen. In sommige takken van sport in het bedrijfsleven is het trouwens echt sappelen, terwijl in weer andere delen van het bedrijfsleven alles veel rianter is. Niks om je druk over te maken maar ze moeten ophouden met de fabeltjes dat ambtenaren het zo goed hebben......
Nico / zzp
@yvonne. Een ander deel van dit onderzoek zegt dat financiële beloning wel een dissattisfier is (net zoals als bijvoorbeeld werkruimte). Geld motiveert niet langdurig, maar gebrek aan beloning demotiveert wel. Zou dat de reden zijn dat de reacties van veel ambtenaren zo fel zijn?

Wie durft er op een partijtje te vertellen dat hij ambtenaar is en dat de beloning voldoende is voor de maatschappelijke beloning die het oplevert?
criticus
@ Mark:

in zijn algemeenheid bedrijft is de politiek (werkgever) er erg geod in om ambtenaren te "bashen" en salaris als sluitpost te gebruiken. Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn uitgekleed, en voor vele motivatiefactoren is er strategisch personeelsbeleid nodig. Mijn werkgever heeft uberhaupt geen personeelsbeleid, laat staan strategisch... Kortom: de overheid als aantrekkelijk werkgever is voor mijn gevoel nog ver weg.
Mark de Vries / Adviserend Partner
Ter ondersteuning van de inbreng van enkelen over de beperkte meerwaarde van extra salaris: http://nl.wikipedia.org/wiki/Frederick_Herzberg



Anders gezegd: ga je duurzaam fluitend naar je werk omdat je elk moment van de dag dat extra bedrag ook echt voelt, of ga je fluitend naar je werk omdat je de je prettig voelt in de werkomstandigheden?
Jos / Adviseur
Van alle zaken die de politiek ondernomen heeft om het leven van haar eigen medewerkers zuur te maken, is het afschaffen van de status ambtenaar wel zo ongeveer het domste. Maar de VVD heeft het voor elkaar: lig je als ambtenaar in de ogen van de politiek dwars, lig je er straks ook zo uit. Och, zoals het nu gaat bij de overheid kan ik jonge mensen maar 1 ding adviseren: blijf er weg. Met pijn in het hart; dat wel.
Ton / ambtenaar
Op zich maakt het niet zoveel uit dat de ambtenarenstatus vervalt. De ontslagbescherming die het ambtenaarschap bood vervalt sowieso. Waar de winst wel behaalt moet worden is in het overleg met de werkgever. De overheid kan en mag dan niet meer de 0-lijn hanteren als het wat slechter gaat. In de afgelopen jaren heeft de 'ambtenaar' in de loonontwikkeling aantoonbaar een forse achterstand opgelopen ten opzichte van de 'markt'.

Waar ik wel voor vrees is dat de arbeidsvoorwaarden die het aantrekkelijk maakten om voor het ambtenaar zijn te kiezen ook langzaam maar zeker zullen verdwijnen. Dit zal dan zeker gecompenseerd moeten worden. Maar door de jaren heen heb ik daar steeds minder vertrouwen in gekregen.
K.M. Schaap / afdelingshoofd burger- en bestuurlijke zaken
ik ben 35 jaar ambtenaar en heb de overheid van een goede in een slechte werkgever zien veranderen. Momenteel zou ik niemand meer adviseren om bij de overheid te gaan werken.
Nico / zzp
Wellicht is het afschaffen van de ambtenarenstatus helemaal niet zo'n slecht idee. Weg met alle excuses voor de politiek om mensen bij de overheid anders te behandelen dan medewerkers elders.

Eindelijk af van eenzijdige maatregelen van de politiek onder het mom van politiek primaat of omdat de ambtenaar zulke mooie arbeidsvoorwaarden hebben. Gewoon meedoen met de rest van de markt. Wat ben je waard als werkgever.



Ik verheug me nu al op de uitleg van de minister waarom een nullijn uitlegbaar is als de rest van de markt loonstijgingen kent. Of waarom het toch zo lastig is om aan ICT-ers, financiële mensen, juristen, etc. te komen.



Ik hoop wel dat de wet er snel doorheen komt voordat ook de markt voor overheidspersoneel aantrekt. Dan moeten ze wel snel zijn. Zodra de markt aantrekt zouden ze wel eens snel spijt kunnen krijgen van deze actie.



Straks weer ouderwetse tekorten in de zorg, onderwijs, etc. Ik denk dat de SP wel en reden weet.
Paul / adviseur
En als argeloze lezer blijf ik achter met de vraag, wat er nu toch volgens professor Bram 'gecompenseerd' moet worden.
H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)
@Paulus. Kennelijk de problematiek van de ambtenaren de laatste jaren niet gevolgd? Werkende gemeenteambtenaren hebben bijv. sinds 2010 een achterstand opgelopen t.o.v. het bedrijfsleven van minstens 8% en hebben in de verste verte geen bonussen van E 5000 - E 20.000. Met niet werkende gemeenteambtenaren en sommige werknemers in het bedrijfsleven met een beetje pensioen is het nog erger. Die hebben minstens 10 jaar geen loonindexering ontvangen en zijn nog eens extra gepakt in het kader van de bezuinigingen en hebben inmiddels een achterstand opgelopen van meer dan 15 - 20%.

Kortom, statusverandering voor de ambtenaar kan m.i. inderdaad alleen plaatsvinden met betaling van marktconforme salarissen (inclusief bonus).
G.Wesselink / specialist
Maak je niet druk, er solliciteerd geen hond naar een baan bij de overheid, niet om de status of het loon maar om slecht werkgeverschap
Ronald / Ambtenaar
Ik spreek mij bij alle voorgaande reacties aan. De Status maakt voor ontslag e.d. niet veel meer uit. De nullijn zal los gelaten moeten worden eindelijk marktconforme salarissen. De status is en was bedoeld om juist de onafhankelijkheid te waarborgen bij de uitoefening van de functie. Nou de laatste tijd hebben we daar al vreemde voorbeelden van voorbij zien komen hoe dat werkelijk werkt. Het gaat hier natuurlijk om de normale doorsnee ambtenaar die ontslagen moet kunnen worden. Het is nu al vaak moeilijk om zelfs Trainees te vinden. En je komt van de status af luie ambtenaar want je bent nu gewoon een medewerker of werkt dat niet zo? Ik weet niet of er wel eens in het bedrijfsleven wordt gekeken? Zulke mooie voorbeelden vind je daar niet altijd. Kortom lood om oud ijzer.
F. Hakstro / Beleidsmedewerker
De hoogleraar slaat de spijker op zijn kop. Er is vanaf dat moment nog maar 1 reden om bij de overheid te werken en dat is het geld. Je zult als ambtenaar meer en meer het politieke korte termijn belang gaan dienen. Kan niet anders, want als je dwars ligt, lig je er snel uit blijkt in de praktijk. Mensen met hart voor het algemeen belang hebben straks weinig meer bij de overheid te zoeken.
Ab / beleidsmedewerker
Ziet u het voor u, verhoging van de budgetten van overheden om de salarisverhoging te kunnen betalen? Gaat niet gebeuren. Afschaffing van de ambtelijke status is afbraakbeleid.
Ad van Zundert / zelfstandig adviseur
Kennelijk wordt met dit idee een open zenuw geraakt. In vergelijking tot de marktsector blijven de lonen inderdaad achter. Dat pas een fatsoenlijk werkgever niet.

Maar aan de andere kant heb je, in ieder geval als rijksambtenaar, een veel riantere positie als je dan toch thuis komt te zitten. Niet alleen kun je een wachtgeld krijgen dat aangevuld wordt tot 70% van je laatste loon (lekker als je boven het dagloon zit) maar ook nog eens 3 keer zo lang als een ontslagen werknemer elders (tot maximaal 9 jaar). En als er dan wordt gereorganiseerd, zoals onlangs Sytens met de Kamers van Koophandel, dan staat in de wettelijke regeling keurig te lezen dat reorganisatie geen reden voor ontslag is. Dus dan maar thuis zitten en 100% doorbetaald worden. Dat doen ze in de marktsector ook?!? Vraag maar aan de ex-werknemers van Philip Morris!!!.

Terecht opruimen die relicten uit 'de late middeleeuwen'.
sivert dieters / belangstellende
schrijnend dit verhaal nu toch de normale werknemer al jaren al zijn / haar rechten ziet getorpedeerd door de overheid hoe durf je dit beweren, denk ik dan???? ik ken zat mensen die voor lager loon a/d slag willen er zijn nl. zo.n miljoen werkozen in den lande
doeterniettoe / -
Met andere woorden: loyaliteit moet je dus kopen. En als je dat doet, zou iemand met verstand beseffen dat je dus niets koopt behalve tijdelijke steun voor een plannetje.



Fijn vooruitzicht voor de samenleving.
Willem / AS
@Adri. Het wachtgeld is al lang geleden afgeschaft. Die regeling geldt alleen nog voor politieke bestuurders. Een ambtenaar krijgt gewoon WW.
yvonne morselt / toezichthouder
Het denken in compensatie en geld getuigt niet echt van inzicht in huidige arbeidsmarkt en wensen/kansen nieuwe generaties werknemers ben ik bang. Uit regelmatig herhaald onderzoek blijkt keer op keer dat geld slechts kortdurend bevredigend is! Baanzekerheid en perspectief scoren veel hoger, direct gevolgd door ontwikkelingskansen en eigen regie.
Gemeente / ambtenaar
Ik hoop oprecht dat het CDA een keer voor de laffe maatregel wordt afgestraft. Zij zijn de partij die dit heeft migelijk gemaakt. Deze partij is tevens vergeten dat de ambtenaren die nu te pas en onpas slachtoffer kunnen worden van de klagende maatschappij op een zeer eerlijke marktconforme vergoedingen en salarissen te betalen. Kortom ambtenaren afrekenen met deze partij.
Advertentie