Wijkteams bereiken nog te weinig zorgmijders

Bijna de helft van de wijkteams die in Nederland actief zijn, komen onvoldoende toe aan ‘outreachend werken’. Uit een peiling van Movisie onder 234 gemeenten blijkt dat 46% van de wijkteams vinden dat ze zorgmijders onvoldoende bereiken.

Preventie en vroegsignalering
Ook aan het organiseren van zogeheten nuldelijnszorg als informele netwerken en buurthulp komen veel wijkteams niet toe (43 procent). Ook is er lang niet altijd genoeg ruimte om aan preventie en vroegsignalering (38 procent) en het ondersteunen en faciliteren van collectieve voorzieningen in de wijk (38 procent) te doen. Uit het rapport 'Sociale (wijk)teams in beeld' dat in maart verschijnt, blijkt dat 42% van de gemeenten een breed integraal wijkteam heeft voor alle bewoners en voor alle hulpvragen. ‘Dat kan zorgen voor een enorme caseload voor het team. En is wellicht een verklaring waarom bijna de helft van de gemeenten aangeeft dat het team onvoldoende toekomt aan outreachend werken en het organiseren van de nuldelijnszorg,’ aldus onderzoeker Silke van Arum.

Meer wijkteams
Het aantal wijkteams groeit nog steeds. Dat komt zowel doordat meer kleine gemeenten met een wijkteam zijn gaan werken als ook doordat het aantal wijkteams dat actief is in middelgrote gemeenten toeneemt. In 2014 had 66 procent van de kleinere gemeenten een wijkteam, in 2015 steeg dat percentage naar 86. In de G32 gemeenten steeg het aantal wijkteams dat actief is gemiddeld van 5 naar 8. Het grootste deel van de gemeenten heeft tussen de 1 en 3 wijkteams.

Nieuwe manier
Het belangrijkste doel van de wijkteams is het voorkomen of uitstellen van een beroep op zwaardere zorg. Momenteel heeft 74% van de gemeenten professionals met een specialisme in dienst die naar buiten toe als generalist optreden. Het idee hierachter is dat wijkteams zoveel mogelijk zelf hulp- en ondersteuningsvragen oppakken en wordt dure tweedelijnszorg voorkomen of uitgesteld. Deze generalistische manier van werken is voor veel professionals nieuw waardoor er vaak vragen komen bij Movisie over het voeren van een keukentafelgesprek of het met elkaar bespreken van een casus.

Geen ondersteuning
Ondanks de grote hoeveelheid nieuwe taken en het achterblijven van outreachtend werken en vroegsignalering, is er bij gemeenten weinig behoefte aan extra ondersteuning. Driekwart van de gemeenten heeft daar geen behoefte aan. Van de 23 procent die wel ondersteuning wil, heeft de helft behoefte aan manieren om het effect van hun werk te meten, monitoren of registreren. Een derde van hen wil ondersteuning bij het betrekken van bewoners, cliënten en klanten.