Rotterdam heeft hoogste bijstandsdichtheid

Het aantal bijstandsgerechtigden stijgt in 2016 voor het achtste jaar op rij, maar dat komt vooral door statushouders. Dat blijkt uit jaarcijfers van het CBS. De bijstandsdichtheid in grote steden is halverwege 2016 het grootst in Rotterdam en Leeuwarden.

Statushouders stuwen bijstandscijfers

Eind december 2016 waren er 467 duizend bijstandsgerechtigden, waarmee het totaal aantal bijstandsgerechtigden in 2016 toenam met 18 duizend personen. Die stijging wordt vooral veroorzaakt door mensen met een niet-westerse migratieachtergrond en daarvan weer een aanzienlijk deel door statushouders uit Syrië en Eritrea. Voor mensen met een Nederlandse of westerse achtergrond is juist een lichte daling te zien. Het totale bestand bijstandsgerechtigden bestaat voor de helft uit mensen met een niet-westerse migratieachtergrond (234 duizend). De andere helft (233 duizend) bestaat uit mensen met een Nederlandse of westerse achtergrond.

Rotterdam grootste bijstandsdichtheid
Sinds 2009 zijn er 163 duizend bijstandsgerechtigden bijgekomen. Die groei vlakte af in 2014 en 2015, maar nam in 2016 weer toe door invloed van de asielstroom. Het aantal ouderen (45+) en jongeren (27-) in de bijstand nam vorig jaar ook toe met respectievelijk 10 duizend en 7 duizend. Het CBS zoomt ook in op bijstandsdichtheid in gemeenten. De meest recente cijfers gaan over eind juni 2016 toen Nederland gemiddeld 41 bijstandsgerechtigden per duizend inwoners telde. Voor gemeenten met meer dan 100 duizend inwoners is de bijstandsdichtheid gemiddeld 58. Deze is het grootst in Rotterdam (96) en Leeuwarden (82). Den Haag en Arnhem (beiden 77) volgen.

Leeuwarden koploper kortdurende bijstand

Een grote bijstandsdichtheid kan volgens het CBS duiden op een mismatch tussen arbeidsvraag en -aanbod. Daardoor hebben bijstandsgerechtigden minder kans op een baan, met name mensen die drie jaar of langer in de bijstand zitten. Voor gemeenten met 100 duizend inwoners of meer ligt dat percentage per duizend inwoners op 30. Rotterdam is ook hier koploper met 55, Arnhem volgt met 41. Leeuwarden staat op 39, maar deze gemeente staat van de grote steden weer aan kop met het percentage bijstandsgerechtigden korter dan drie jaar: 43, gevolgd door Rotterdam (41).

Hardnekkig probleem

Rotterdam klopte zich vorige week nog op de borst met zijn bijstandsaanpak die ten opzichte van het gemiddelde van de drie andere G4-gemeenten succesvoller blijkt. Maar qua bijstandsdichtheid blijft de havenstad met 96 dus ook koploper. Amsterdam scoort hierop 69 en G4-stad Utrecht 45. Ter vergelijking: in 2014 stond Rotterdam nog op 51 bijstandsgerechtigden per duizend inwoners. CBS-onderzoeker Floris Jansen wijst erop dat Rotterdam een hoger niveau bijstandsontvangers heeft en dat probleem hardnekkig is. ‘Al weet Rotterdam de bijstandsgroei wel het meest te beteugelen. In Utrecht en zeker in Den Haag groeit dat aantal sinds 2013 sneller.’ Westland en Haarlemmermeer hebben van de 100 duizend-plusgemeenten naar verhouding de minste bijstandsontvangers per duizend inwoners, respectievelijk 20 en 21.

Bekijk hier de bijstandsdichtheid in alle 100 duizend-plusgemeenten (CBS).