‘Meer aandacht voor uitvoering nodig bij banenafspraak’

Probeer niet telkens het wiel opnieuw uit te vinden, koester de dingen die werken, en besteed vooral aandacht aan de uitvoering en niet aan het stelsel. Dat drukte Aart van der Gaag, commissaris van het 100.000-banenplan van de werkgeversorganisaties zijn publiek op het hart bij de zevende Cedris-lezing.

Kopgroep intrinsiek gemotiveerde werkgevers

Volgens Van der Gaag is het bij het toeleiden naar werk van mensen met een arbeidshandicap vooral van belang dat er aandacht is voor goede uitvoering terwijl door de jaren heen vooral politiek getouwtrek over het stelsel heeft overheerst. Meer aandacht voor de uitvoering stelt volgens Van der Gaag een ‘kopgroep van intrinsiek gemotiveerde werkgevers’ in staat om gebruik te maken van de arbeidsmogelijkheden van mensen met een arbeidshandicap. Daarbij speelt de opgedane kennis en ervaring en de infrastructuur van de Sw-bedrijven volgens hem een onmisbare rol, maar er zou tot nu toe te weinig gebruik van zijn gemaakt. De voormalige Sw-bedrijven kunnen volgens Van der Gaag vaker worden ingezet om mensen te trainen en bij reguliere werkgevers te plaatsen.

Nadruk op structuren en beleid

‘Maar wat is er gebeurd?’, vroeg Van der Gaag retorisch aan de toehoorders. ‘SW-bedrijven werden uit kortzichtige bezuinigingsdrift opgeheven of zwaar gekort. Waar ze een BV waren, werden ze weer een gemeentelijke dienst. Waar ze een gemeentelijke dienst waren, werden ze een BV. De plaatselijke politiek, nog meer verdeeld dan de landelijke, kon de wonderlijkste beslissingen nemen. Zonder enig historisch besef, zonder de benodigde knowhow, enkel en alleen op basis van het gevoel dat alles anders moest. En vaak ook weer met de nadruk op structuren en beleid.’ Van der Gaag hekelde de ‘330 beleidsplannen’ die daaruit voortkwamen. ‘Schrijf er nu één, neem ze van elkaar over en richt je op de uitvoering’, luidde een aanbeveling. Ook uitte hij zijn zorgen over de rechtsongelijkheid die is ontstaan. Dat van iemands woongemeente afhankelijk is met welk instrument iemand kan worden geholpen, vindt hij onaanvaardbaar.

‘Verleid werkgevers’

Van der Gaag legde uit waarom volgens hem het bedrijfsleven in tegenstelling tot de overheid succesvol is met het realiseren van haar deel van de banenafspraak. Dat is volgens hem deels zo omdat de quotumregeling als zwaard van Damokles boven de markt hing. Hoewel Van der Gaag vindt dreiging een positief effect heeft gehad, pleitte hij er tegelijkertijd voor om werkgevers vooral te verleiden met de spreekwoordelijke wortel.