Mantelzorg: ambtenaar vooral regelneef

Ambtenaren die mantelzorg verlenen aan hun naasten helpen vooral bij het organiseren van professionele zorg. Directe verpleegkundige hulp nemen ze gemiddeld minder vaak op zich dan de doorsnee burger.

Schoonouders
Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur. ‘Het lijkt erop dat ambtenaren beter in staat zijn dan ‘gewone burgers’ om de zorg voor hun naaste uit te besteden aan professionals’, zegt senior onderzoeker Peter Kanne van I&O Research. Zowel ambtenaren als burgers verlenen het vaakst mantelzorg aan hun ouders of schoonouders. Dat is onder ambtenaren nog iets sterker het geval dan onder burgers. Verder wordt – in mindere mate – mantelzorg verleend aan kinderen of partners.

Anderhalf uur
Waar de ‘gewone’ mantelzorger per dag gemiddeld zo’n twee uur aan mantelzorg besteedt, houdt de ambtenaar het bij anderhalf uur. Toch ervaren ambtenaren de mantelzorg als een zwaardere last. Eén op de vier geeft aan moeite te hebben het vol te houden. Bij werkzame burgers is dat met 18 procent een stuk minder. 

Vrees leidinggevende
Uit het onderzoek wordt duidelijk dat medewerkers in lang niet alle gevallen bekend met het mantelzorgbeleid van hun werkgever. Van de ambtenaren die mantelzorg verlenen, weet liefst 40 procent bijvoorbeeld niet wat hun gemeente doet voor mantelzorgers. Die onwetendheid over het aanbod wordt volgens Margreet Woessner van de Stichting Werk&Mantelzorg soms bewust in stand gehouden door leidinggevenden: ‘Er is wel beleid, maar de vrees bij sommige managers is dat te veel medewerkers er gebruik van gaan maken.’ Volgens haar ligt er een schone taak voor de ambtelijke top en het bestuur het beleid echt te laten landen in de organisatie.

Minder uitval
Lichtend voorbeeld is de aanpak in de mantelzorgvriendelijke gemeente Alphen aan den Rijn. Met onder andere flexibele werktijden en afspraken over thuiswerken, biedt Alphen maatwerk-oplossingen die tot een win-winsituatie leiden: het ontlast de mantelzorger en de organisatie heeft minder uitval door ziekteverzuim. ‘Nee, ik kan dat laatste niet met harde cijfers onderbouwen, maar het kan bijna niet anders dat het helpt als je je gesteund weet door je werkgever en er goede werkafspraken mee kunt maken. Als je langdurig mantelzorg verleent, is dat een zware belasting’, zegt gemeentesecretaris Pieter Jeroense. ‘Iedereen krijgt in zijn leven wel eens een keer te maken met mantelzorg en weet hoe zwaar dat met werk te combineren is.’