Gemeenten zijn last minute wetswijzigingen zorg beu

Gemeenten zullen niet in financiële problemen komen, nu het kabinet heeft besloten 10.000 mensen die 24 uur per dag zorg nodig hebben onder de Wet langdurige zorg (Wlz) te laten vallen. Dat heeft staatssecretaris Van Rijn (VWS, PvdA) woensdag verzekerd in een debat met de Tweede Kamer.

Contractbreuk

Een deel van deze zogeheten ‘vergeten groep’ (zwaar gehandicapten) zou aanvankelijk via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015)  vanaf 1 januari onder de verantwoordelijkheid van gemeenten komen te vallen. Het kabinet heeft de Kamer dinsdag via een brief laten weten dat deze mensen bij de Wlz worden ondergebracht, als zij dat willen. Dit tot groot ongenoegen van de gemeenten, omdat voor deze mensen al wel zorg is ingekocht. ‘Dat geld is geïnvesteerd en er zijn verplichtingen met zorgaanbieders aangegaan. Gemeenten plegen contractbreuk als ze nu tegen aanbieders moeten zeggen: het gaat niet door’, aldus een getergde Annemarie Jorritsma, voorzitter van gemeentekoepel VNG.

Budgetneutraal

Het gaat om een budgetverschuiving van 350 miljoen euro. De hele operatie zal ‘budgetneutraal verlopen’, verzekerde Van Rijn aan de Kamer. Gemeenten hoeven dit bedrag niet meer uit te geven, benadrukte hij tegelijkertijd. Maar, zo erkende de staatssecretaris na kritische opmerkingen van de Kamer, ‘dit moet goed worden geregeld’. Hij zal hierover in overleg treden met de VNG.

VNG is het spuugzat

VNG-voorzitter Jorritsma is het gedraai van het kabinet inmiddels spuugzat. ‘Het rijk drijft gemeenten tot wanhoop met ingrijpende wijzigingen op het laatste moment van nieuwe wetten en regels voor zorg en maatschappelijke ondersteuning. Het moet nu echt stoppen’, stelt Jorritsma. Niet alleen gemeenten, maar ook mensen met behoefte aan zorg en ondersteuning weten niet meer waar zijn aan toe zijn. De wijzigingen resulteren volgens de VNG bovendien in flinke financiële risico's voor gemeenten.

Inkooptrajecten doorkruist

De late overheveling van 10.000 mensen naar de Wlz is er een van die last minute wijzigingen waarop Jorritsma doelt, maar ook de Huishoudelijke Hulp Toelage speelt gemeenten parten. Op Prinsjesdag werd bekend dat het rijk daarvoor extra geld uittrekt, maar gemeenten moeten daarvoor plannen indienen. Ook doorkruist het lopende inkooptrajecten. Inmiddels zijn 108 plannen door 154 gemeenten ingediend. Van Rijn wil hen snel duidelijkheid geven, zo liet hij woensdag aan de Kamer weten.

Zorgen over nieuw verdeelmodel

Bij de Kamer blijken nog steeds grote zorgen te leven over het objectieve Wmo-verdeelmodel, dat vanaf 2016 geleidelijk aan wordt ingevoerd. Zo lijken gemeenten met beschermd wonen nadeelgemeenten te worden. Dat vindt de Kamer onrechtvaardig. Ditzelfde lot lijkt gemeenten met veel instellingen beschoren. ‘Er is veel discussie over, maar we hebben nog geen besluit genomen’, stelde Van Rijn. Er zal goed naar het model en het ingroeipad worden gekeken, beloofde de staatssecretaris. ‘Het moet behapbaar zijn en niet tot grote schokken leiden.’