Gemeenten in de fout met persoonsgegevens

Nijmegen en Zaanstad zijn in de fout gegaan met het gebruik van persoonsgegevens voor het opmaken van zelfredzaamheidsmatrixen, constateert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Beide gemeenten hebben inmiddels verbeteringen doorgevoerd.

Niet relevant voor hulpvraag

Nijmegen en Zaanstad verzamelden gegevens van inwoners waarvoor in het kader van de Jeugdwet en de Wmo zelfredzaamheidsmatrixen moesten worden opgesteld. Door middel van die matrix wordt de ondersteuningsbehoefte van een cliënt in kaart gebracht. Daarbij maakten de gemeenten echter ook gebruik van gegevens die niet relevant zijn voor de hulpvraag. De AP oordeelde dat Nijmegen en Zaanstad daarmee in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).

Goede zorg

Nijmegen en Zaanstad verzamelden en registreerden onder meer medische en strafrechtelijke gegevens zonder dat deze ter zake deden voor de hulpvraag van de desbetreffende cliënten. Persvoorlichter Sandra Loois van de AP: ‘Het is natuurlijk van belang dat wijkteams cliënten breed uitvragen, maar het is ook van wezenlijk belang voor goede zorg dat gemeenten in de registratie van privacygevoelige gegevens zorgvuldig zijn en zich aan de wet houden.’

Steekproef

In 2016 deed de AP onderzoek naar de manier waarop 41 gemeenten in Nederland omgaan met de registratie van persoonsgegevens in het sociaal domein. Daaruit bleek dat vaak niet duidelijk was waarvoor gemeenten bepaalde persoonsgegevens registreerden, en op welke grondslag. Daarop werd besloten steekproeven uit te voeren in Nijmegen en Zaanstad. AP-voorzitter Aleid Wolfsen hoopt dat ook andere gemeenten nu tegen het licht gaan houden hoe zij omgaan met het opvragen en registreren van persoonsgegevens in het sociaal domein.

Integrale benadering

In de onderzoeken van de Autoriteit Persoonsgegevens staat dat beide gemeenten inmiddels aanpassingen hebben gemaakt in hun registratiesystemen en instructies voor werknemers over de registratie van persoonsgegevens. De Zaanse wethouder Jeroen Olthof (jeugd en zorg, PvdA) en de Nijmeegse wethouder Bert Frings (zorg en welzijn, GroenLinks) onderstrepen in een gezamenlijk persbericht de noodzaak van uitgebreide registratie van gegevens voor een samenhangende werkwijze in het sociaal domein. ‘Beide gemeenten vinden dat de leefwereld van mensen en gezinnen leidend moet zijn en er daarom een basis moet komen in de verschillende wetten om de integrale benadering en de daarvoor noodzakelijke verwerking van gegevens mogelijk te maken.’