Geld blijft zorgpunt bij Participatiewet

De financien van de nieuwe Participatiewet zijn de grootste bron van zorg voor gemeenten. De vergoedingen voor de sociale werkvoorziening, het budget voor begeleiding en re-ïntegratie: overal is minder geld voor beschikbaar. En ook voor de snelle instroom van een nieuwe groep Wajongers krijgen gemeenten geen extra middelen.

Niet helemaal gerust
Er staat veel goeds in de wet, vindt de VNG. Zoals een ontschotte financiering, de loonkostensubsidie en de quotumregeling die als ‘stok achter de deur’ dient indien werkgevers niet genoeg banen creëren. Maar helemaal gerust lijkt de VNG ook niet op de plannen van staatssecretaris Jetta Klijnsma (Pvda, Sociale Zaken). Dat hebben ze haar via een consulatieronde op het conceptwetsvoorstel laten weten.

Subgroep
‘Met de uitwerking van de voorziening beschut werk blijft het kabinet nog ver weg van de door gemeenten gevraagde één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt’, aldus gemeenten. ‘Op deze manier gelden voor een subgroep toch weer afwijkende voorwaarden en wordt het voor gemeenten moeilijker om een samenhangende benadering met een doorlopende participatieladder te ontwikkelen.’

Minder geld
En dus ook voor wat betreft de financiële consequenties zijn gemeenten het nog niet zo zonnig in. De vergoeding die het rijk betaalt voor de lonen van de Sw’ers wordt afgebouwd. Gemeenten draaien op voor het gat dat ontstaat. Daardoor zal er minder geld beschikbaar komen voor begeleiding van werkzoekenden. En omdat de Sw-sector ook nog eens gaat krimpen, blijft er nauwelijks geld over voor de re-ïntegratie van werklozen, vreest de VNG. Ze voorspelt financiële problemen voor een groot aantal gemeenten.

Wajongers
Tussen 2015 en 2017 zullen alle Wajongers herkeurd worden. Het deel dat ‘arbeidsvermogen’ heeft, gaat dan onder de Participatiewet vallen. Verwacht wordt dat gemeenten daardoor zo’n 140 duizend nieuwe ‘klanten’ erbij krijgen. Gemeenten moeten expertise opbouwen voor deze groep maar krijgen geen geld om de snelle extra instroom af te handelen of om deze expertise op te bouwen.

Achterblijven
Bedrijven hebben weliswaar toegezegd om de komende jaren extra banen te creëren voor mensen uit de Participatiewet, maar volgens gemeenten is de kans groot dat dit niet snel genoeg gaat. ‘Het ziet ernaar uit dat het aantal garantiebanen in de eerste jaren van de Participatiwet achterblijft bij het aantal mensen dat er een beroep op moet doen’, aldus de VNG.

Werkkamer
Inmiddels zijn gemeenten samen met sociale partners wel van start gegaan in het zogeheten Werkkameroverleg. In juli, na het VNG congres weigerden gemeenten nog plaats te nemen in het overleg, omdat er te veel onduidelijk was over de voorwaarden. Maar na enige verduidelijking van Klijnsma, wil de VNG nu toch met de gesprekken van start gaan. In de Werkkamer zal onder meer bepaald worden hoe de regionale werkbedrijven eruit komen te zien.

Hamming en Van Es
Namens de gemeenten zitten onder anderen wethouder Andreé van Es van Amsterdam en de voorzitter van de commissie Werk en Inkomen Jan Hamming in het overleg. Aan de kant van de sociale partners zitten vertegenwoordigers van de vakbonden, MKB-Nederland en werkgeversorganisatie VNO-NCW aan tafel.