Den Haag in hoger beroep tegen verdeelmodel

De gemeente Den Haag legt zich niet neer bij het in haar optiek gebrekkige verdeelmodel voor bijstandsuitkeringen en de gevolgen daarvan voor de stad. Per saldo leidde dat model vorig jaar tot een tekort van 27 miljoen euro. Voor dit jaar gaat Den Haag uit van een tekort van 32 miljoen euro. Het college gaat bij de hoogste rechter in beroep tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag.

Civiele procedure

Naast deze bestuursrechtelijke procedure voert de gemeente Den Haag, samen met vijf andere gemeenten, een civiele procedure waarin eveneens de onrechtmatigheid van het nieuwe verdeelmodel aan de kaak wordt gesteld. In die civiele procedure stellen Den Haag, Den Bosch, Landgraaf, Nijmegen en Utrecht de Staat aansprakelijk voor alle schade die zij lijden en de komende jaren nog zullen lijden vanwege het hanteren van het gewraakte verdeelmodel.

Doorn in het oog

Dat nieuwe verdeelmodel waarmee het rijk het zogeheten ‘BUIG-budget' sinds vorig jaar voor alle gemeenten berekent en de eerstkomende jaren gaat berekenen, is Den Haag een doorn in het oog. De daadwerkelijk gemaakte kosten voor de bijstandsuitkeringen is in dit verdeelmodel niet meer leidend voor de vaststelling van het budget, maar de ‘kans op een bijstandsuitkering’.

Slordig verdeelmodel

Dat nieuwe model zit volgens wethouder Rabin Baldewsingh (SZW) ‘vol slordigheden. Zo ontbreken allerlei relevante factoren, of worden zij te beperkt meegewogen.’ Ook wordt niet met integrale data gewerkt. Kortom: het model doet geen recht aan de werkelijke situatie meent Den Haag. Staatssecretaris Klijnsma (SZW, PvdA) benadeelt de stad onevenredig omdat zij de gemeente miljoenen te weinig toekent aan bijstandsmiddelen. Den Haag wijst daarbij ook op de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv). Die stelde vorig jaar in zijn advies aan Klijnsma dat het verdeelmodel nog niet op orde is en dat het model voor 2017 moet worden opgepast. Als blijkt dat gemeenten vaker dan verwacht een beroep doen op het financiële vangnet, moet het macrobudget worden verhoogd, aldus de Rfv. Klijnsma is dit niet van plan.

Rechtbank

Den Haag voelt zich in haar strijd gesteund door de uitspraak van eind april van de Rechtbank Midden-Nederland. Die oordeelde dat Utrecht vorig jaar te weinig bijstandsgeld heeft ontvangen. Het is nog niet duidelijk wat staatssecretaris Klijnsma met die uitspraak gaat doen en alsnog de geldbuidel gaat trekken. Als Klijnsma te lang wacht met een beslissing hierop, stapt Utrecht naar de hoogste rechter.

Afwentelen

De boosheid van Den Haag zit dieper dan alleen het bijstandsbudget; volgens wethouder Baldewsingh moeten gemeenten financieel in staat worden gesteld de uitvoering van de door het rijk overgehevelde taken goed ter hand te nemen. ‘Het kan niet waar zijn dat ontoereikende rijksfinanciering voor wettelijke taken wordt afgewenteld op het lokaal bestuur.  Op dat moment draaien burgers op voor de rekenfouten van het kabinet.’