Decentralisaties hebben bureaucratie niet verminderd

Een van de doelstellingen van de decentralisaties was het vereenvoudigen van de toegang tot voorzieningen en terugdringen van de bureaucratie. Maar een jaar na de invoering van de decentralisaties zijn mensen nog even veel tijd kwijt met hun aanvraag als voor de decentralisaties.

Toegang nog steeds complex

Dat blijkt uit een onderzoek van Actal, het Adviescollege toetsing regeldruk, naar de bureaucratie bij aanvraagprocedures voor sociale voorzieningen bij gemeenten.  Begin 2015 zijn taken op het gebied van zorg, jeugdzorg en participatie overgeheveld naar gemeenten. De decentralisaties moeten ervoor zorgen dat mensen makkelijker en integraal hulp krijgen bij hun verzoek om ondersteuning. De gemeenten zijn volgens Actal weliswaar hard bezig om de procedures te vereenvoudigen, maar voorlopig merken mensen die hulp aanvragen daar nog te weinig van. Ze vinden de toegang tot voorzieningen nog steeds complex. En ze zijn nog even veel tijd kwijt met hun aanvraag als voor de decentralisaties.

Keukentafelgesprekken
Twee derde van de mensen die aangewezen zijn op sociale voorzieningen van de gemeente krijgen een keukentafelgesprek. Zo’n gesprek is bedoeld om bij hulpvragen een volledig beeld te krijgen van de behoefte aan ondersteuning. Actal stelt dat er altijd een keukentafelgesprek zou moeten plaatsvinden bij een hulpvraag. De aanvraag moet zo veel mogelijk samen met de aanvrager worden ingevuld. Ook valt er volgens Actal nog veel winst te behalen door verbetering van de kwaliteit van het keukentafelgesprek. Mensen die prettig worden geholpen, ervaren de aanvraag als minder ingewikkeld en minder bureaucratisch. Zeker wanneer de aanvraag begrijpelijk blijft en minder juridisch jargon bevat.

Bezuiniging niet gehaald
Gemeenten zouden daarnaast slimmer gebruik moeten maken van gegevens die al bij de overheid bekend zijn. Daarvoor moet duidelijk worden welke gegevens gemeenten onderling mogen uitwisselen. Ze zijn daar volgens Actal vaak te voorzichtig in, waardoor mensen die hulp vragen nog steeds meerdere keren hetzelfde verhaal moeten vertellen en dezelfde gegevens moeten aanleveren bij verschillende instanties. Bij de decentralisaties stond een bezuiniging van 15 miljoen euro geboekt door vermindering van regeldruk bij gemeenten. Die afname is niet gehaald.