Daklozen Amsterdam gemiddeld jaar in de wacht voor opvang

De gemeente Amsterdam houdt te weinig rekening met de ondersteuningsbehoeften van inwoners die in aanmerking komen voor maatschappelijke opvang en beschermd wonen, constateert de Amsterdamse Rekenkamer. De gemiddelde wachttijd voor die voorzieningen bedraagt maar liefst één jaar.

Te groot beroep op zelfredzaamheid

Volgens de Rekenkamer verwacht het college te veel van de zelfredzaamheid van melders. Zij krijgen te weinig informatie over hun rechten (waaronder onafhankelijke cliëntondersteuning) en plichten.  Cliënten die kunnen doorstromen naar een zelfstandige woonvoorziening met begeleiding moeten zelf veel informatie aanleveren zonder dat hen wordt uitgelegd waarvoor die wordt gebruikt. Ook komt de gemeente onvoldoende tegemoet aan de ondersteuningsbehoefte van cliënten door afgewezenen niet door te verwijzen naar alternatieve voorzieningen. Cliënten die zijn toegelaten, krijgen in de wachtperiode van gemiddeld één jaar onvoldoende ondersteuning.

Toegang inadequaat

Om toegelaten te worden, moet de doelgroep volgens de rekenkamer door een complex proces waarin zij met een veelheid van functionarissen te maken krijgt. In de maatschappelijke opvang komt het vaak voor dat cliënten ook geen meldingsbevestiging krijgen en geen onderzoeksverslagen ontvangen. Daarmee komt de rechtspositie van cliënten volgens de rekenkamer in het geding. De helft van de aanvragen wordt daarnaast niet op tijd afgehandeld.   

Overbruggingsopvang

Voor cliënten die op de wachtlijst staan, is er niet genoeg overbruggingsopvang beschikbaar. Terwijl cliënten wachten, verslechtert hun situatie in de helft van de gevallen als gevolg van tekortschietende ondersteuning, wat volgens de rekenkamer weer leidt tot langere zorgtrajecten. Er wordt dan ook geconcludeerd dat cliënten steeds langer in de maatschappelijke opvang of in een voorziening voor beschermd wonen verblijven en dat de uitstroom daalt.

Aanbevelingen

De rekenkamer vindt dat het gemeentebestuur meer moet doen om de positie van cliënten en de ketensamenwerking te versterken. Ook betoogt de rekenkamer dat het informatiesysteem flink op de schop moet. In de huidige staat van dat systeem is het volgens het rapport nagenoeg onmogelijk om beleid te monitoren en bij te sturen. Het college neemt die aanbevelingen ter harte.

3.500 mensen opgevangen

In 2016 vingen voorzieningen voor begeleid wonen en maatschappelijke opvang in Amsterdam 3.500 mensen op. Er kwamen dat jaar 2.900 aanvragen binnen, waarvan er 1.107 werden afgewezen. Eind 2016 stonden er 870 cliënten op de wachtlijst. Dit jaar was het gemeentelijke budget voor voorzieningen voor begeleid wonen en maatschappelijke opvang gesteld op 189 miljoen euro.