‘Bescherming kind versnippert’

De Leidse lector jeugdzorg en jeugdbescherming pleit voor een compleet ‘herontwerp’ van de jeugdbescherming, waarbij ook de juridische aspecten zijn inbegrepen. ‘Als het aan mij ligt, gaan we naar één primair proces van melding, onderzoek en inschakelen van de rechter, tot en met de uitvoering van maatregelen. Met de huidige kabinetsvoornemens zie ik alleen maar meer versnippering. Nu worden deze taken uitgevoerd door twee instanties, Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming. Straks door het Centrum voor Jeugd en Gezin, het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld, de Raad voor de Kinderbescherming en diverse zorgaanbieders.’

‘Het stoort mij dat er elke keer en met groot gemak wordt gesteld dat de professionals in de jeugdzorg er de schuld van zijn dat kinderen de zware zorg ingetrokken worden,’ zegt Van Montfoort, behalve lector ook plaatsvervangend familierechter. ‘Dat lees ik ook in de beleidsbrief: je vraagt om een pleister en ze komen met een ziekenwagen. De Bureaus Jeugdzorg en het Advies- en Meldpunt Kinderbescherming (AMK) gaan echt niet met een schepnetje de wijk in. Het is de samenleving die 100 procent veiligheid eist en die probleemjongeren uitstoot.’

Net zoals Jeugdzorg Nederland maakt hij zich ernstige zorgen om de toekomstige positie van de meldpunten. Die maken nu nog deel uit van de Bureaus Jeugdzorg, maar vallen straks onder regie van gemeenten, die ook verantwoordelijk zijn voor het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld en het Veiligheidshuis. Om meldingen van kindermishandeling te onderzoeken, hebben de AMK’s nu specifieke bevoegdheden. Van Montfoort vindt dat de meldpunten kinderbescherming in de beleidsbrief worden afgedaan als ‘losse eindjes’, terwijl die functie volgens hem cruciaal is in het systeem van jeugdbescherming.

De meldpunten horen volgens hem niet thuis bij de Centra voor Jeugd en Gezin. Daar gaat het om laagdrempelige, vrijwillige bemoeienis met een jeugdige, terwijl het bij de AMK’s gaat om uitoefening van overheidsgezag. ‘Meldingen zijn per definitie niet vrijwillig. Een onderzoek door het AMK kán leiden tot verwijzing naar vrijwillige hulpverlening. Maar er kan even goed een maatregel van kinderbescherming uitrollen. Het kind kan in gevaar zijn, maar ook de positie van een heel gezin. Als een kind ernstig bedreigd wordt, moet vanaf het allereerste uur helder zijn waar burgers en professionals die zich zorgen maken zich kunnen melden’. Van Montfoort dringt erop aan dat de positie van het AMK en de professionals ‘in de frontlinie’ goed geregeld wordt. ‘Met eenduidigheid over bevoegdheden, verantwoordelijkheid en toezicht.’