Zeeland gaat strijd aan tegen krimp

Na de provincie Limburg heeft nu ook de provincie Zeeland een convenant met het rijk gesloten om de leefbaarheid in de provincie veilig te stellen. Deze staat door vergrijzing en ontgroening onder druk. Een ‘krimpconvenant’ met Groningen zit nog in de pijplijn.

Topkrimpregio's

Zeeland heeft met Limburg en Groningen de twijfelachtige eer te behoren tot de drie topkrimpregio’s. Omdat de ene krimp de andere niet is, legt iedere provincie zijn eigen doelstellingen en prioriteiten vast in een convenant met het rijk. Zeeland zet de komende jaren vooral in op economie, wonen, zorg en onderwijs. Het convenant heeft een looptijd tot 2014.

Demografische opgave

Een van de onderdelen van de afspraken is het uitvoeren van een zogeheten mkba; een maatschappelijke kosten-batenanalyse ‘wonen, voorzieningen en zorg’. Hiermee wordt de omvang van de demografische opgave bepaald. Aan de hand daarvan kunnen gerichte keuzes worden gemaakt, licht projectleider bevolkingsontwikkeling van de provincie Zeeland, Garib Bouziani, toe. Ook wordt daarmee in beeld gebracht welke partners een steentje moeten en kunnen bijdragen.

Koppeling onderwijs-arbeidsmarkt

Ook wordt een dynamische arbeids-onderwijsmarktmonitor ontwikkeld. De provincie wil in eerste instantie goed in beeld krijgen of de vraag van de Zeeuwse werkgevers aansluit bij het onderwijs dat wordt geboden, zodat vervolgens vraag en aanbod beter op elkaar kan worden afgestemd. ‘Het is van belang om jonge mensen vast te houden. Daarvoor moeten we goed kijken naar de koppeling tussen onderwijs en arbeidsmarkt’, aldus Bouziani.

 
Herstructureringsfonds

Het tegengaan van woningleegstand is een ander belangrijk onderdeel van het convenant Koersvast voor Zeeland dat deze week is ondertekend door minister Liesbeth Spies (CDA, binnenlandse zaken) en gedeputeerde George van Heukelom (SGP, demografie, leefbaarheid). ‘We willen toe naar een herstructureringsfonds voor de particuliere woningbouw’, aldus Bouziani. Door dit fonds kunnen investeringen in de woningmarkt of binnenstedelijke projecten financieel mogelijk worden gemaakt. Gedacht wordt aan subsidies, goedkope leningen of garantstellingen. Investeringen moeten worden gericht op het toekomstbestendig maken van de particuliere woningvoorraad via bijvoorbeeld sloop, energiezuinig maken en vervangende nieuwbouw.

Belgische buren

Nadrukkelijk zal ook worden gekeken naar de Belgische buren. Bouziani: ‘We willen kijken hoe we onze woningmarkt aantrekkelijk kunnen maken voor mensen uit Oost- en West-Vlaanderen’. Het doel is bestaande grensoverschrijdende knelpunten op te lossen. Het gaat daarbij niet alleen om het wegnemen van regelknelpunten, maar ook om woongedrag en het slechten van sociale en culturele barrières.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Aan het convenant zit niet direct een grote zak Haags geld gekoppeld. Het rijk heeft wel geld beschikbaar gesteld, maar dan in de vorm van cofinanciering. Zo is er voor de mkba 80.000 euro uitgetrokken. Het rijk neemt daarvan 60 en de provincie 40 procent procent voor zijn rekening. Ook de ton die de arbeids-onderwijsmonitor gaat kosten, wordt gezamenlijk opgehoest. Voor de uitvoering van de maatregelen die uit het convenant voort gaan vloeien, zijn ook andere partijen nodig. ‘De overheid kan en wil niet alle problemen oplossen’, verduidelijkt Bouziani. Ook maatschappelijke organisaties, zorg- en onderwijsinstellingen, woningcorporaties en werkgevers hebben een gedeelde verantwoordelijkheid in de aanpak van de krimp.

Krottenlijst

Op dezelfde dag dat het convenant werd ondertekend, is door de Zeeuws-Vlaamse protefeuillehouders volkshuisvesting Diana van Damme, Peter Ploegaert en Cees Liefting het startschot gegeven voor het KLUS-project. Met deze KrottenLijstUitvoeringsStrategie willen de gemeenten Sluit, Hulst en Terneuzen eigenaren ertoe bewegen verpauperd vastgoed aan te pakken.

Experimentstatus

Verpauperde panden en verloederde terreinen doen afbreuk aan de woonomgeving en daarmee aan de leefbaarheid. De wethouders van de drie gemeenten willen het tij keren door vastgoedeigenaren te bewegen actie te ondernemen. Eerst wordt dat via een goed gesprek ('warme aanpak') geprobeerd. Als dat niet tot actie leidt, wordt overgegaan tot een 'koude benadering'. Die kan bestaan uit het opleggen van een dwangsom of het op kosten van de onwillige eigenaar uitvoeren van de benodigde werkzaamheden.

Het KLUS-project heeft de experimentstatus van het rijk gekregen. De aanpak moet toepasbaar zijn in andere regio's die met bevolkingsdaling te maken hebben.