Waterschappen willen onderzoek naar blanco stemmen
Het is een smetje op de verder positief verlopen waterschapsverkiezingen vorige week: het relatief groot aantal blanco en ongeldige stemmen: 190.886 stemmen, ruim 3 procent. Waren het proteststemmen? Was het onduidelijk? Voorzitter Peter Glas van de Unie van Waterschappen wil de reden daarvoor onderzoeken. ‘We kunnen dit niet negeren.’
Beter dan verwacht
Bij de gecombineerde verkiezingen voor Provinciale Staten en waterschappen vulden veruit de meeste stemmers beide formulieren in. De opkomst voor de waterschappen, 43,5 procent, was daarmee in een klap verdubbeld ten opzichte van de vorige verkiezing. Het verschil met de opkomst voor de provinciale verkiezingen (47,5 procent) is boven verwachting klein, zegt Glas. Hij hoopte vooraf dat de opkomst “in lijn zou liggen” met die voor Provinciale Staten. ‘Maar ik was blij geweest met alles boven de 35 procent, want dit was de eerste keer dat voor het waterschap met het rode potlood in een stemhokje kon worden gekozen. Nu blijkt dat bijna 44 procent van twaalf miljoen stemgerechtigden de moeite heeft genomen om dat te doen. En circa 1,5 miljoen mensen hebben het Kieskompas ingevuld voor de waterschappen, dat is nog nooit vertoond. Dat is al met al beter dan ik had verwacht.’
Ruim 190.000 stemmen blanco of ongeldig
Dat volgens de Unie van Waterschappen (UvW) 3,4 procent van de stemmen ongeldig of blanco was – 44.833 ongeldige stemmen en 146.053 blanco stemmen, meldt een woordvoerster van de UvW -, valt wel wat tegen. Dat is vijf keer meer dan voor de provinciale verkiezingen, heeft Glas begrepen. ‘Dat zijn nog altijd veel lege stembiljetten, of met een kreet erop geschreven. Dat kunnen we niet negeren, ook omdat het er zoveel meer zijn dan bij de provincies.’ Over de reden daarvoor kan Glas nog niet veel zeggen. Hij wil kijken of en hoe de UvW dat kan onderzoeken.
Combinatie van onduidelijkheid en proteststemmen
Voorlopig liggen de stemformulieren nog op de gemeentehuizen en weet Glas eigenlijk niet of de waterschappen ze wel terug krijgen om zelf te analyseren. ‘Dat lijkt me wel interessant. Mijn persoonlijke beeld is dat het een combinatie is van onduidelijkheid voor kiezers en proteststemmen. Ik zag in het stemlokaal in ons eigen waterschapskantoor dat mensen soms echt verrast waren dat in hun envelop van de gemeente twee oproepkaarten zaten. Maar daarnaast heb ik ook via Twitter reacties gekregen van kiezers die zeiden dat ze uit protest niet hebben gestemd.’ Glas pleit ervoor om de volgende verkiezing voor de waterschappen op dezelfde manier te organiseren, zodat kiezers meer routine krijgen met de werkwijze van gecombineerde verkiezingen.
Water Natuurlijk en CDA de grootste
Gisteren liet de UvW weten dat Water Natuurlijk en het CDA de grootste partijen zijn geworden bij de waterschapsverkiezingen. Water Natuurlijk werd, net als in 2008, het grootst met 84 zetels. Van de landelijke politieke partijen is het CDA met 76 zetels de grootste geworden, gevolgd door de VVD met 67 zetels. De Partij voor de Dieren verdubbelde het aantal zetels: van acht zetels bij zes waterschappen in 2008 naar vijftien zetels bij acht waterschappen nu. Nieuwkomer 50Plus heeft in bijna alle waterschappen een zetel. De andere landelijke partij die zich uitsluitend richten op het waterschap, de Algemene Waterschapspartij, is met 29 zetels vertegenwoordigd in de waterschapsbesturen.
Reacties: 30
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Hef die waterschappen maar op en breng ze onder bij de provincies. Uiteraard met behoud van ambtenaren die over de gebiedkennis en de technische know-how beschikken.
Wat het waterschap doet is een zaak van bedrijfsvoering: zorgen voor droge voeten, verdroging beperken, schoon drinkwater en veilig zwemwater. Dat is geen politieke zaak. Wat zijn de regelmogelijkheden van een waterschap: iets meer natuur of cultuur. Maar dit zijn bevoegdheden waar de provincie ook over gaat. Dus snel samenvoegen. Los van financiele voordelen werken we zo naar een efficiente overheid.
Ik heb blanco gestemd omdat er niets te kiezen viel!
Voor die gegevens hoef je de stembiljetten niet te controleren. Je moet je wel afvragen of en hoe er voor waterschap gestemd moet worden.
3,4 % ongeldige stemmen is wel veel in vergelijking met de provicie, maar toch, 96,6% was blijkbaar wel geldig. Een behoorlijk hoog percentage.
Ik heb bewust gestemd op de waterschappen, omdat in mijn gemeente door een perfecte samenwerking van de gemeente met twee waterschappen enorm veel verbeterd is aan niet alleen het waterbeheer, maar ook aan de ruimtelijke inrichting van al het water dat wij hebben in de gemeente.
Ik kan me tenminste heel goed voorstellen dat een traditionele SP-stemmer of D66-stemmer toen dacht: dan maar blanco want die andere partijen zeggen me niks.
In mijn leven nog nooit blanco gestemd. Maar zag nu geen andere optie. Wist echt niet op wie ik zou moeten stemmen.
De waterschappen hadden wel wat meer algemene promotie van het waarom van de keuzes kunnen doen.
En de partijen die de waterschappen willen behouden, kunne helpen met hun eigen promotie.
Ik vind het kwalijk dat landelijke politiek partijen als PvdA,cda, en vvd, de waterschappen de nek willen omdraaien.
Het is een werkende democratie, maar anders, en dt kan ook omdat de waterschappen functioneel zijn, en daardoor andere politieke keuzes maken.
Wie wilde kon zich uitstekend oriënteren, met stemwijzers per waterschap, en elke kandidaat partij heeft een waterschaps programma gepubliceerd. Voor wat het waard is.
De gemiddelde kiezer vindt het vanzelfsprekend dat we droge voeten en schoon (drink)water hebben en denkt daarom echt niet na over de poppetjes.
Als stembureaulid zag ik bij het tellen biljetten voorbij komen met teksten zoals 'overbodig' , 'nonsens' en 'waarom deze onzin'. Dit zegt genoeg over de perceptie van de kiezer.
Dit heb ik gedaan omdat ik het absurd vind dat het waterschap politiek is gemaakt, en van mij als inwoner verwacht wordt te weten welk gevolg het heeft voor de heffing als ik op een partij stem. Straks moeten we ook nog bij Rijkswaterstaat stemmen. Het is doorgeschoten. Van mij mogen de waterschappen een onderdeel van het rijk worden, net als Rijkswaterstaat.