Waddengemeenten bundelen regels zeegebied

Dertien Waddengemeenten trekken de regie over het Waddengebied naar zich toe met een gezamenlijke beheersverordening voor hun zeegebied. Ze hebben daarin afspraken gemaakt over onder andere natuurontwikkeling en archeologisch onderzoek. Vier andere Waddengemeenten doen niet mee.

Versnipperd 

De gemeenten hebben elk het beheer over een stukje van de Waddenzee en Noordzee. Maar niet elke gemeente had een actueel bestemmingsplan om het ruimtelijk beleid voor het zeegebied vast te leggen, legt Albert-Jan Zijlstra uit, beleidscoördinator van het Samenwerkingsverband De Waddeneilanden. ‘Het was allemaal heel versnipperd. Elke gemeente had zijn eigen regels. Sommige gemeenten hadden wel een bestemmingsplan, maar sterk verouderd. Andere gemeenten hadden helemaal niets op papier. Ondertussen hebben we de laatste jaren wel steeds meer te maken met grote projecten vanuit het rijk.’

Overleg en regie

Zijlstra noemt de aanleg van een kabel- en leidingenstrook door het Waddengebied, ten behoeve van windmolens in de Noordzee. Tegen een dergelijk rijksbesluit hebben de gemeenten niks in te brengen, erkent Zijlstra. Maar voor overleg met het rijk en om de regie te voeren over onderwerpen waar de Waddengemeenten wel over gaan, is het handig om samen sterk te staan, licht hij toe.

Archeologisch onderzoek

Het gaat dan bijvoorbeeld over de noodzaak om archeologisch bodemonderzoek te doen wanneer er wordt gebaggerd in de vaargeulen. Daarover is nu de eenduidige afspraak gemaakt dat dat niet nodig is bij baggeren volgens de bestaande vergunningen, maar wel wanneer er dieper wordt gebaggerd. Dan bestaat de kans dat er oude scheepswrakken in beeld komen. ‘Dat is een mooie afspraak, die we samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben vastgesteld en die heel uitvoerbaar is voor bestaande baggervergunningen.’

Natuurbeheer

Ook op het vlak van natuurbeheer zijn afspraken vastgelegd, bijvoorbeeld over het actief ontwikkelen van kwelders, de buitendijkse waddengebieden waar aangroei plaatsvindt door slib. De gemeenten doen niet actief aan landaanwinning, maar mogen in het belang van natuurontwikkeling wel een handje helpen. Zijlstra: ‘Als je slib dat uit de vaargeulen wordt gebaggerd op de juiste plek in zee loslaat, komt het door de stroming in de kwelder terecht. Daar hoef je niet apart vergunning voor te verlenen.’

Vier doen niet mee

Een beetje jammer is dat van de zeventien Waddengemeenten er vier niet meedoen, zegt Zijlstra. Voor twee gemeenten was dat niet opportuun, omdat zij slechts een kleine strook Waddengebied beheren. En Den Helder heeft juist een nieuw bestemmingsplan vastgesteld voor de zeehaven, dus ook die gemeente zag af van deelname aan de beheersverordening. Tot slot maakte gemeente De Marne de keuze om niet mee te doen, maar zelf een beheersverordening voor het eigen gebied op te stellen, zegt Zijlstra.

Uitgebreide inspraak

Al met al kostte het veel tijd om met de dertien deelnemers tot overeenstemming te komen. Dat had ook te maken met de keuze voor een uitgebreide inspraakprocedure, aangevuld met toelichtingen en overleggesprekken met betrokken instanties en organisaties. Wettelijk gezien is dat niet verplicht voor een beheersverordening, maar de gemeenten wilden de inwoners en andere betrokkenen de gelegenheid geven mee te praten. De komende maand nemen de betreffende gemeenteraden een besluit over de definitieve vaststelling van de beheersverordening.