VNG: instrument omgevingsplan aanwinst voor gemeenten

Het nieuwe instrument voor ruimtelijke ordening – het omgevingsplan – is een aanwinst voor gemeenten. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is tevreden over de uitkomst van de Omgevingswetdiscussie met het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M).

Negen knelpunten

Eind vorig jaar legde de VNG nog een lijst met negen knelpunten bij het ministerie neer. Opsteller van de lijst Peter Noordanus noemde de Omgevingswet zelfs een ‘megaoperatie zonder inhoudelijke meerwaarde’. Daarna zijn echter goede afspraken gemaakt met I&M, zegt een VNG-woordvoerster. Een werkgroep gaat aan de slag met alle negen knelpunten. ‘Nu is dus nog niet alles opgelost, maar daarop is wel uitzicht. De winst is dat we samen gaan zoeken naar oplossingen voor alle problemen die gemeenten hebben met het omgevingsrecht.’

Bestemmingsplan wordt omgevingsplan

Het grootste struikelblok, vervangen van het instrument bestemmingsplan voor de omgevingsverordening, is van tafel. In overleg is gekozen voor een tussenvariant: het omgevingsplan. Zodra de Omgevingswet ingaat, wordt automatisch elk bestemmingsplan een omgevingsplan. Gemeenten hebben daar dus geen extra werk aan, wat zij vreesden, maar krijgen wel meer ruimte om ook andere regels in het plan op te nemen dan enkel regels over bestemmingen.

Aanwinst voor gemeenten

Een aanwinst voor gemeenten, volgens de woordvoerster. ‘Een bestemmingsplan wordt opgesteld met het oog op ‘een goede ruimtelijke ordening’, terwijl het omgevingsplan over het ruimere begrip ‘de fysieke leefomgeving’ kan gaan. Gemeenten kunnen er ook regels over natuur, milieu en erfgoed in opnemen.’

Juridisch verschil

Voor de fijnproevers zet de VNG nog even op een rij wat het juridische verschil is tussen de omgevingsverordening en het omgevingsplan. Een verordening bevat algemeen verbindende voorschriften die gelden voor het hele grondgebied van de gemeente. Tegen het vaststellen van een verordening staat geen bezwaar of beroep open. Alleen naar aanleiding van een concreet besluit dat wordt genomen op basis van die verordening kan de rechter de regels in de verordening toetsen. Een omgevingsplan lijkt meer op het huidige bestemmingsplan: Het is een besluit van algemene strekking waartegen (direct) door belanghebbenden kan worden opgekomen en dat op een afgebakend gebied van toepassing kan zijn.